Yavru carettaların yaşam mücadelesi

Türkiye'nin Akdeniz kumsalları, nesli tehlike altındaki türler arasındaki caretta caretta ve yeşil deniz kaplumbağasının en büyük yuvalama alanlarına ev sahipliği yapıyor. Caretta carettalar ve yeşil deniz kaplumbağaları, Türkiye'de yaklaşık 30 yıldır 'Akdeniz'in Deniz Ortamı ve Kıyı Bölgesi'nin Korunması Sözleşmesi' kapsamında koruma altında. Toplam 25 yuvalama kumsalının bulunduğu Türkiye'de, 9 yuvalama kumsalıyla Antalya ilk sırada yer alıyor. Yavru sayıları, nesli tehlike altındaki bu türlerle ilgili toplumda yanlış bir algıya da yol açabiliyor. Ekolojik Araştırmalar Derneği (EKAD), bu yılki raporunda, yavru çıkışı ve denize ulaşımlarından sonra deniz kaplumbağalarının ölümüne neden olan tüm maddeleri sıraladı. Raporda, bin yumurtadan sadece 2 veya 3'ünün erişkin birey olabildiği, bu deniz kaplumbağalarının yüzbinlerle ifade edildiği gibi soyunun artmadığı vurgulandı

DENİZE ULAŞAMADAN
EKAD Başkanı Dr. Ali Fuat Canbolat, bir yuvada ortalama 80 yumurta bulunduğuna dikkat çekerek, yumurta aşamasından denize ulaşıncaya kadarki kara sürecinde, yüzde 48'e yakın kayıp oluştuğunu söyledi. Dr. Canbolat, kayıp nedenlerini şöyle anlattı: "Yuvada döllenmemiş yumurta kayıpları, deniz suyu altında kalan yuvalar, tilki, köpek gibi hayvanlar tarafından yuvada yapılan tahribat, bazı yavruların yuvada sıkışıp kalması, yavruların denize gitmeye çalışırken kuşlar ve yengeçler tarafından avlanmaları. Ayrıca karadaki ışıklandırmalar, yavruların deniz sanarak karadaki ışıklara yönelmesi ve kumsallara traktör veya araçlarıyla girenlerin yuvaları ezmesi de yavruların hayatını tehlikeye atıyor. "

ASIL TEHLİKE DENİZDE
Yavruların denizle buluşması sonrasında asıl tehlikeli sürece girildiğine dikkat çeken Dr. Canbolat, yüzde 50'ye yakın kısmının da denizde yok olduğunu vurguladı. Canbolat, "Levrek, akya gibi çok sayıdaki avcı balık türü, yavru deniz kaplumbağalarıyla besleniyor. Yine insan kaynaklı plastik atıklar, misina atıklarını yiyecek zannedip yutan ve boğulup ölen çok sayıda yavru var" dedi. Maalesef bazı insanlar denize ulaşan yavru sayısını duyunca bu hayvanların neslinin tehlike altında olmaktan kurtulduğu düşüncesine kapılıyor. Halbuki bahsettiğimiz tüm bu sebeplerden dolayı, denize ulaşabilen bin yavrudan sadece 3 tanesi erişkinliğe ulayabiliyor"dedi.

■ ELİF ÇELİK