“Üzümde Merkez Bankası modeli uygulansın”

FATİH ABACIOĞLU (HABER MERKEZİ)
TARİŞ, üzümde fiyat birliği kurabilmek için üretici ve devletin çıkarlarını gözeten bir fiyat kontrol mekanizması kurulmasını önerdi. TARİŞ Üzüm Birliği Başkanı Ali Rıza Türker, üzümde yaşanan fiyat dengesizliğinin üreticiyi ve yurtdışı alıcıları olumsuz etkilediğini söyledi. Fiyat dengesinin kurulabilmesi içini Merkez Bankası modeliyle bir yapı öneren Türker, "Fiyatlarla oynayarak kendimize kötülük ediyoruz. Çekirdeksiz kuru üzümde dünya piyasasını biz belirliyoruz. Fiyat dengesi kurulmazsa piyasayı rakiplerimize teslim edeceğiz" dedi. İzmir'in Türk tarım ürünlerinin dünyaya açılan kapısı olduğunu Vurgulayan Türker, hedeflerinin ürün kalitesini yükseltmek olduğunu söyledi. Türker, "82 ülkeye kuru üzüm ihraç ediyoruz. İngiliz Kraliyet ailesi bu üzümü yiyor. Fiyat dengesizliğini bitirip, kalite için çalışmalıyız. Sultaniye üzümünde devlet desteği kaldırılmalı, alanlar sınırlandırılmalı. Dünya 800 bin ton üzüm yerken biz 1 milyon ton üretiyoruz. Doğal afetlerle fiyat yükseliyor. Fiyatlar bu şekilde olmamalı" diye konuştu.
"Arz fazlası var"
Bağ dikim alanlarının sınırlandırılması gerektiğine dikkat çeken Türker "Sertifikalı fidanlara hibe veriliyor. Fakat arz fazlası var. Bağlarımız yeterli seviyede. Devlet teşvik vermesin. Dikimi kaldırmazsanız sıkıntı devam eder" dedi.
Fiyat değişikliklerinin ihracata olumsuz yansıdığını dile getiren Türker şöyle devam etti; "Fiyat dengesi olmayınca spekülasyonlar oluyor. Borsa fiyatlarına göre ton fiyatı bin 650 doların altında teklif edilmemeli. Düzenleyici kurum olmadığı için bazı firmalar bin 500 dolar fiyat veriyor. Karşı taraf kar elde etmek amacıyla kabul ediyor. Bu nedenle piyasa tüm fiyatları bu seviyeye çekebilmek için kaliteden ödün veriyor. Fiyatlar düzgün olsa kalite için çalışılacak. Ancak böyle devam ederse dünya piyasasında fiyatları belirleyemeyeceğiz. İran daima bizim fiyatların altında fiyat veriyor. ABD ise önemli bir güç. Fiyatlar değişirse tacir işine geldiği gibi ürünü İran veya ABD'den alır" dedi.
"Fiyat belirleme modeli yaratılmalı"
Üzüm fiyatlarını düzenlemek için kanunda belirlenen bir yapı bulunmadığını belirten Ali Rıza Türker, "Fiyat dengesizliği nedeniyle plan yapamıyoruz. Dünyada bununla ilgili borç sistemleri var. İran'da fiyat belirlenirken devlet müdahale ediyor. ABD'de ise devlet ile üreticilerin ortak şekilde düzenleme yaptığı bir sistem var. Bize sistemimize en uygunu bulunabilir" dedi.