Türkiye Cumhuriyeti; toplumsal özgürlüktür, seni yöneten vekillere, söz söyleme hakkını kendinde görmendir. Hakkını, hukukunu bilmen ve korumandır.
Bir grup mafya bozuntusuna; çıkarın için, boyun eğmemen demektir.
Bağımsızlıktır, çünkü, Misak-ı Milli sınırları içinde, özgür yaşama hakkını tanır sana... Kimsenin bunu yıkmasına, kendi amaçları doğrultusunda kullanmasına izin vermez, senin de vermeni istemez.
Bir gün Ulu Önder Atatürk'e soruyorlar; "Cumhuriyet'imizi korumak için ne yapmamızı önerirsiniz?".
"Bir tek şey," diyor Mustafa Kemal. Nefesler tutuluyor, nedir bu tek şey diye... "Erdemli olmak" diyor.
"Erdemli olun ve öyle davranın yeter."
****
Peki 92. yaşını kutladığımız Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olarak, erdemli olabildik mi?
Ya da birilerinin kavram kargaşaşı yaratmasıyla, bu mükemmel rejimi korumakta aciz mi düştük...
İşte bu soruların yanıtını vermek, kişiye ve varmak istediği noktaya göre değişir. Net olmaz, duygusaldır. Tek bir kişi hariç:
Elinde her şey olma fırsatı varken, diktatörlük ve sultanlık başta olmak üzere her türlü devlet yönetiminde söz sahibi olmak varken, kendini halka adayan ve Türkiye'yi Cumhuriyet yönetimiyle taçlandıran, dünyanın hayranlık duyduğu o büyük insan verebilir sadece...
Onun için onun bunun Cumhuriyet söylemlerini bir tarafı bırakıp, Atatürk'ün bizlere nasıl bir Cumhuriyet bıraktığını bir kez daha sözleriyle anlamak ve kavramak gerekir diye düşünüyorum.
Bakın Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti için neler söylemiş, bizlere nasıl bir mükemmel eser bırakmış...
****
- Yeni nesil, en büyük cumhuriyetçilik dersini bugünkü öğretmenler topluluğundan ve onların yetiştirecekleri öğretmenlerden alacaktır.
- Cumhuriyet, düşüncesi hür, anlayışı hür, vicdanı hür nesiller ister.
- Milletin saltanat ve hakimiyet makamı yalnız ve ancak Türkiye Büyük Millet Meclisi'dir.
- Cumhuriyeti kuranlar onu korumaya da muktedir olanlardır.
- Bizce: Türkiye Cumhuriyeti anlamınca kadın, bütün Türk tarihinde olduğu gibi bugün de en muhterem mevkide, her şeyin üstünde yüksek ve şerefli bir mevcudiyettir. Memleket dayanışma isteyen bir birliğe muhtaçtır. Alelade politikacılıkla milleti parçalamak, hıyanettir.
- Ey yükselen yeni nesil! İstikbal sizindir. Cumhuriyeti biz kurduk, onu devam ettirecek sizlersiniz.
- Benim naçiz vücudum elbet bir gün toprak olacaktır. Fakat Türkiye Cumhuriyeti ebediyyen yaşayacaktır.
- Cumhuriyet düşüncede, bilgide, sağlıkta güçlü ve yüksek karakterli koruyucular ister.
****
- Hükümetlerin icraatı menfi olup da millet itiraz etmez ve iktidarı düşürmezse bütün kusur ve kabahatlere katılmış demektir.
- Dünya üzerinde yaşamış ve yaşayan milletler arasında demokrat doğan yegane millet Türklerdir.
- Türk milletinin karakter ve adetlerine en uygun olan idare, cumhuriyet idaresidir.
- Bütün dünya bilsin ki, benim için bir yandaşlık vardır: Cumhuriyet yandaşlığı, düşünsel ve toplumsal devrim yandaşlığı. Bu noktada yeni Türkiye topluluğunda, bir bireyi bunun dışında düşünmek istemiyorum.
- Milletimizin bugünkü yönetimi gerçek özelliği ile bir halk yönetimidir.
- Cumhuriyeti ve onun gereklerini yüksek sesle anlatınız. Bunu yüreklere yerleştirmek için elverişli olan hiçbir durumu kaçırmayınız.
- Türkiye'de Bolşeviklik olmayacaktır. Çünkü Türk Hükümeti'nin ilk gayesi, halka hürriyet ve saadet vermek, askerlerimize olduğu kadar sivil halkımıza da iyi bakmaktır.
- Cumhuriyet, demokratik idarenin tam ve mükemmel bir ifadesidir. Bu rejim, halkın gelişimini ve yükselişini sağlayan, onlardan esirlik, soysuzluk, dalkavukluk hislerini uzaklaştıran bir yoldur.
- Cumhuriyetimizin dayanağı Türk toplumudur.
- Cumhuriyet, fikir serbestliği taraftarıdır. Samimi ve meşru olmak şartıyla her fikre hürmet ederiz.
- Cumhuriyet fazilettir.
****
Sözün özü, Cumhuriyet bir hayat kültürüdür, Atatürk'ün toplumuna verdiği en önemli armağandır, bir uyanıştır.
Ve ne acıdır ki, değerini hala alandan çok veren biliyor.