Opera izlemek bir zevk meselesi... Çünkü müzik sanatında, besteyle sanatçının bu kadar "yoğunlaştığı", iç içe geçtiği bir başka sanat dalı yoktur... Zira sahnedeki sanatçı, hem eseri ses ve mimikleriyle yorumlayacak hem de sahnede oyun gücünü ortaya koyacaktır.
Bu yüzden ne şarkı söylemeye benzer opera ne de bir tiyatro eserini oynamaya...
Sorumluluğu çok daha büyük, özverisi de bence daha fazla...
**
Geçen akşam, nicedir ihmal ettiğim Elhamra'daydım eşimle birlikte... Çünkü sahnede, ne zamandır beklediğim bir eser yorumlanacaktı; "Madam Butterfly"...
Başrolde de İzmir Devlet Opera ve Balesi'nde yetişmiş, genç ve başarılı bir soprano, Derya Kırcalı Gürlük...
Hem onu izlemek hem de 112 yıllık geçmişe sahip bir eseri, bugünün koşullarıyla yaşamak ilginç olacaktı.
**
Madam Butterfly, ünlü besteci Puccini'nin üç perdelik operası... İlk olarak 17 Şubat 1904'te sahneye çıkmış, Puccini'nin en önemli operalarından biri olarak da tarihteki yerini almış... Türk operası açısından da önemli bir yere sahiptir... Bu yüzden, bu eserde başrol oynayan her soprano, artık usta bir sanatçıdır, divadır.
Eserin dramatik bir öyküsü var:
Madam Butterfly, kendisini kocasına adamaya hazır, genç bir geyşa... Hikayenin başında 15 yaşında olan Butterfly, Japonya'ya gelen Amerikan subayı Pinkerton ile evlenir ve dinini değiştirir. Dinini değiştirmesi ile bunu kendi kültürlerine bir hakaret olarak gören Butterfly'ın ailesi onu reddeder.
Butterfly'ın artık Pinkerton ve sadık yardımcısı Suzuki'den başka kimsesi kalmamıştır. Pinkerton evliliklerinden bir süre sonra evi terkeder.
Bu arada hamile olan Butterfly, senelerce sabırla Pinkerton'u bekler. Bu sırada Pinkerton Amerika'da evlenmiştir. Butterfly'ın yanında üç yaşına gelen oğlunu almak için Japonya'ya gelir. Pinkerton'un kendisine ihanet ettiğini gören Butterfly ise ailesinden kalma hançerle intihar eder...
**
Zor ve dramatik olan bir eser Madam Butterfly'ı izlemek de sabır ister... Görsel efektleri fazla olmayan, dekor zenginliği ise "durağandan" öteye geçmeyen bu sanat gösterisini ayakta tutan kuşkusuz, sanatçılardır.
Yani sopranosu, tenoru, baritonu ve diğer sesleri...
Bu yüzden, Puccini'nin Uzakdoğu ezgileri ile süslediği bu özel opera eserini, sahnede Derya Gürlük'ün başrolüyle izlemek, ayrı bir keyif verdi bana... Bir kere, hayran olduğum müthiş bir sesi var Derya'nın... Bir soprano olarak eserin her duygusunu sesinde hissettirmesi, sahne hakimiyeti, oyunculuğu, izleyiciyi ağır ilerleyen esere çekmesi, "ustaca"...
Gözünüz onda, kulağınız seste.
Gürlük, İtalyanca yorumladığı eserde, bir İtalyandan farksızdı... Üç perdelik oyun su gibi akıp gitti.
Burada eleştireceğim iki nokta var; ilki dekorlar... Zaten hiç yoktular, iki kapı bir pencereyle, bir de perdeye yansıyan bir takım görüntülerle, bu büyük eserin geçiştirilmesi yakışmadı.
Orkestra çok başarılıydı ancak bazı bölümlerde ağır kaldı...
Buna rağmen başta soprano Derya Gürlük (Cho-Cho-San) olmak üzere tenor Lorenzo Mok (Pinkerton), mezzo Başak Karataş (Suzuki), bariton Murat Duyan (Konsolos) ve tenor Murat Direk (Goro) bu eksikliklere takılmamızı en aza indirgedi...
**
Türkiye birçok opera sanatçısı yetiştirdi, İzmir'in de bu emekte kuşkusuz büyük payı var, bizi uluslararası plaformlarda da temsil eden, övgü toplayan o sanatçılarla her zaman gurur duyduk, duyacağız...
Türk opera sanatını yurtdışında da başarıyla temsil eden, sahnede güçlü sesi ve kendinden emin oyunculuğuyla örnek olan soprano Derya Kırcalı Gürlük de Türkiye'nin gurur duyduğu sanatçılar arasında yer alıyor.
Ne mutlu onu yetiştiren ve emek veren hocalarına, opera camiasına...