Öğrencileri şehit düşen lise 2 yıl mezun vermedi

NİHAN YARKENT
Kuruluşu Cumhuriyet öncesine dayanan İzmir Atatürk Lisesi (İAL), 127 yıllık tarihinde yetiştirdiği öğrencilerle Türkiye'nin geleceğine damgasını vurdu. İki başbakan, iki genelkurmay başkanı, çok sayıda bakan, bilimadamı, sanatçı, sporcu yetiştirdi. Atatürk'ün iki kere ziyaret ettiği, kara tahta önünüde öğrencilere matematik dersi anlattığı okulun en önemli özelliği sadece bu değil. İzmir Atatürk Lisesi Başkan Yardımcısı Fatih Özsümer, okulun en önemli özelliğinin, doyasıya yaşanan 'fikir özgürlüğü' olduğunu söyledi. "Bu okuldan sağcı da çıkar solcu da çıkar, devrimci de çıkar radikal de çıkar. Çünkü burada fikir özgürlüğü vardır. Asla ama asla bu okuldan vatan haini çıkmaz. Bu okuldan çıkan herkesin ortak paydası vatan, millet, devlet, bayrak sevgisidir" diyen Özsümer, İAL'deki bilinmeyenleri, yani mezun olamayanları anlattı.
- Bu okul, ünlü mezunlarıyla biliniyor. Ama bir de bilinmeyen, mezun olamayan öğrenciler var değil mi?
İşte bu sorunun yanıtı, kamuoyunda çok bilinmiyor. Evet ünlü mezunlarımız var ama mezun olamayanların yaptıkları, yalnızca bu okulun değil ülkenin kaderini değiştirdi.
- Nasıl değiştirdi?
Bu okul, eğitim hayatı boyunca 2 dönem mezun veremedi. Bu dönemlerin birisi Çanakkale Savaşı'nın olduğu yıllar, diğeri Sakarya Meydan Muharebesi'nin olduğu yıllardır. O dönemlerde mezun olacak tüm son sınıf öğrencileri cepheye gitti ve şehit düştü. Bu bina, bu okul aslında bir şehit ocağıdır.
OKUL ARAZİSİNDE ANIT YAPTIRACAĞIZ
- Oysa Atatürk Lisesi, "Başbakanların okulu" olarak tanınıyor. Mezuniyet sevinci yerine şehitlik mertebesine ulaşanların mirasına sahipsiniz? Bunun kıymetine sahip çıkıyor musunuz?
Kesinlikle çıkıyoruz. Bizler o şerefli insanların kardeşleriyiz, torunlarıyız. Bu okulun öğrencileri bu vatan, bu millet, bu bayrak için canlarını verdiler. Ötesi yok. Yine can vermek gerekirse, ilk önce her biri Hasan Tahsin ruhunu taşıyan İzmir Atatürk Liseliler verir.
- O öğrencilerin hatırası için bugün yürütülen bir çalışma var mı?
Evet var. Akademik bir arşiv çalışması yürütülüyor. Şehitlerimizin teker teker isimleri ve nerede ne zaman şehit düştükleri ortaya çıkacak. Vakfımız olarak bunlarla ilgili özel bir kitap hazırlatıp okul arazisi içerisine şehitlik ve anıt yaptıracağız.
- İzmir Atatürk Lisesi'nin en önemli özelliği nedir?
Bu okulun mezunlarının hepsinin en önemli özelliği vatansever olmalarıdır. Bu okuldan sağcıda çıkar, solcu da çıkar, devrimci de çıkar, radikal de çıkar. Çünkü burada fikir özgürlüğü vardır. Asla ama asla bu okuldan vatan haini çıkmaz. Hangi Siyasi görüşten olursa olsun bu okuldan çıkan herkesin ortak paydası vatan, millet, devlet, bayrak sevgisidir. Biz sağdan da olsak, soldan da olsak, bu okulu çok severiz, bu vatanı ve Türkiye'yi çok severiz. Çünkü biz, İzmir Atatürk Liseliyiz.
- Atatürk'ün ziyaret ettiği okullardan birisi, bu açıdan tarihe düşülen bir not var mı?
Evet Atatürk, okulumuzu ziyaret etti ama bir kere değil, iki kere. Bu yönüyle de tek okul aslında. Atatürk o dönemde ülke genelinde zeki başarılı çocukları tespit etmek için bir matematik sınavı yaptırıyor. Bu sınavda Türkiye birincisi bizim lisemiz olunca gelip burayı bizzat görmek istiyor. Herkesin bildiği bir fotoğraf vardır, hani Atatürk'ün kara tahta önünde matematik dersi anlattığı. İşte o fotoğraf burada, bizim lisemizi ziyareti sırasında çekilmiştir. Yani bu lise Atatürk'ün kara tahtanın başına geçip Matematik dersi verdiği tek lisedir.

O TARİHİ ANI CANLANDIRACAĞIZ
- Belli mi yeri ?
Sınıf belli, hatta o sınıfta okuyan öğrenciler bile tek tek isim ve numaraları ile belli. Bazılarının fotoğrafları bile var. Bu sınıfı bir 'Müze Sınıf' haline getirmeyi düşünüyoruz. Sınıfı o zamanki mevcuduna göre düzenleyip, o dönemin sıra ve masalarını yaptırıp, o kara tahtanın aynısı koyup başında ders anlatan Atatürk ile onu dinleyen öğrencilerin balmumu heykellerini yaptıracağız. Önlerine isim ve numaralarını da yazarak bu sınıfı yeniden canlandıracak ve bu aziz hatırayı yaşatacağız.
- Arşiv dediniz bu arşiv kamuoyuna açık mı?
Maalesef şu an açık değil. Bu sene İzmir Atatürk Lisesi Eğitim Vakfı ile Celal Bayar Üniversitesi Tarih Bölümü arasında bir protokol imzalayacağız. Onlar bizim tüm okul arşivimizi tek tek inceleyip Türkçe çevirilerini yapıp okulumuzun tarihini anlatan 3 ayrı yayın yani kitap hazırlayacak. Proje en az 3 yıl sürecek.
ARTIK GÜNÜMÜZE YAKIŞMIYORDU
- Günümüzdeki çalışmalara gelirsek, yeni pansiyon binanız hayırlı olsun diyelim mi?
Henüz resmi açılışı yapılmadı ama bu sene ilk öğrencilerimizi orada misafir etmeye başladık. Düşünün, 1881 yılından 2013 yılına dek aynı yatakhanelerde yatıldı. Banyolar bina ile alakasız yerdeydi. Yıllar boyunca öğrenciler ellerinde havlular sabunlar bahçeden dolaşarak banyoya gittiler. Yatakhaneler kulelerde, tuvalet zemindeydi. Bu böyle daha fazla devam edemezdi. Çünkü bu şartlar günümüz İzmir Atatürk Lisesi'ne yakışmayan hatta çocukların sağlığı açısından tehdit oluşturan noktadaydı.
- Bu işi sırtlanan kim oldu peki?
Vakıf Başkanımız, sevgili abim İhsan Tutum bunu kendine iş edindi. Önce mezunlarımızdan Anemon Oteller Zinciri Yönetim Kurulu Başkanı İsmail Akçura ile görüştü. İsmail Bey muhteşem bir Atatürk Liselidir. Oğlu Oğuz Bey de bizden mezundur. Okul için sürekli bir şeyler yapar kendisi. İsmail Bey, "Ben yaparım" dedi ve İhsan Bey de işe girişti. En zor kısım olan Anıtlar Kurulu'ndan izinleri aldı sonra Anıtlar Kurulu'na uygun projeleri bizzat çizdirdi ve 2 yıl önce atılan temel bu yaz tamamlandı. İsmail Bey'in hayırseverliliği ve büyük Atatürk Lisesi sevgisi ile Vakıf Başkanımızın ve Yönetim olarak hepimizin adeta kendini bu işe adaması bize bu eseri kazandırdı.
KIZLARIMIZ İÇİN MİSAFİRLİK YOLDA
- Yani aslında bu işin altında yine İAL ruhu var?
Aynen öyle, inşaatın statik hesaplarını Vakıf Yönetim Kurulu Üyemiz Serhat Özvan, halihazır harita ve zemin etüdlerini yine Vakıf Yönetim Kurulu Üyemiz Tevfik Türk herhangi bir bedel almadan hatta harçlarını cebinden yatırarak yaptı. Elektrik projelerini yine Vakfımız Yönetim Kurulu Üyesi Fevzi Gezginer harçlarını kendi cebinden ödemek suretiyle yaptırdı. Kısacası bu bina İzmir Atatürk Lisesi Eğitim Vakfının emeği ile yapılmıştır dersek inanın abartılı olmaz.
- Peki kızlar nerede kalıyor ?
Yatılı kız öğrencilerimiz maalesef bizdeki imkansızlıklardan dolayı şu an İzmir Kız Lisesi'nde misafir. Fakat bu misafirlik kısa süre sonra bitecek. Vakfımızla irtibata geçen hayırsever bir aile bize okulumuza kız pansiyonu yaptırmak istediğini bildirdi. Erkek pansiyonunun hemen yanına yeni bir Kız Yatılı Pansiyonu yapılması için gerekli yasal izin ve başvurular başladı. En kısa zamanda kızlarımızı okulumuza alacağız.
Müzemizi ziyarete bekliyoruz
- Okuldaki müze hakkında bilgi verir misiniz?
En güzide eserimiz. 5 yıl süren bir restorasyonun ardından açıldı. Yaklaşık 500 bin lira gibi bir rakam harcandı. 'En İyi Restorasyon' ödülüne sahip bir bina. Vakıf olarak bu hale getirdik. Bu bina inanın başka bir ülkede olsa turist destinasyonlarına girer. Biz istiyoruz ki binada küçük oda konserleri düzenlensin, resim sergileri açılsın, yazar ve şairlerin söyleşileri olsun. Sayın valimizin, belediye başkanlarımızın yurtdışından gelen misafirleri burada kabul edilebilir. İşadamlarımız, sivil toplum örgütlerimiz ikili anlaşmalarını bu tarihi binada imzalayabilir. İçerideki kütüphanemizde binin üzerinde yazılı eser var. 1910 yılından kalma kitaplar, Atatürk'ün çevirisini yaptığı Fransızca eserler var, herkesi müzemizi gezmeye ve etkinliklerinde burayı kullanmaya davet ediyoruz.