Matematik deyince pek çoğumuzun tüyleri diken diken olur, korkarız... Ben öyleyim mesela. Ama hatırlıyorum ortaokulda geometriyi çok severdim. Beni matematikten soğutan olayı anımsamıyorum ama var demek ki bir kırılma noktası.
Çoğu zaman "Amaan matematik nerede işimize yarayacak ki?", "x hayatımızın neresinde karşımıza çıkar ki?" diye düşünsek de aslında her yerde x... Mutfakta, sofrada, yolda, kuaförde, markette, pazarda...
Yemekte baharat tuz oranı, kalem böreğinde geometri, yolda sevdiklerimize kavuşmaya kalan süre, makyajın sırrı altın oran, pazarda markette alabileceklerimizin sınırı, elimize geçen parayla planlayabileceğimiz tatil... Kısacası her şey...
Peki bu 'x'in anlamı nedir, nereden gelir hiç düşündünüz mü?
DİLDEN DİLE GEÇEN 'ŞEY'
Düşünüp araştırınca, eğlenceye düşkünlüğü ile tanınan ünlü Fars alim Ömer Hayyam'a kadar gidiyor ucu. Ne ilgisi var değil mi?
Bir kere Ömer Hayyam Fars... Yani İranlı. Dili de Farsça. Onun kullandığı Arap alfabesinde x harfi yok ki! Evet doğru... Ama Ömer Hayyam aynı zamanda bir filozof, matematikçi ve astronom. Üçüncü dereceden bilinmeyen denklemlerle ilgili yazdığı "Cebir" adlı eserinde bilinmeyen rakamın yerine Arapça'da "şey" anlamına gelen kelimeyi kullanmış. Daha sonra onun bu eseri diğer dillere çevrilirken İspanyolca'ya "Xay" olarak geçmiş.
Bu kelime, ilk harfine indirgenerek bilinmeyen rakamın simgesi "x" olarak kullanılmaya başlanmış.
ARAYIŞ VE BULUŞ SEMBOLÜ
X harfinin sembolizmdeki karşılığı "arayış ve buluş"tur. Buna göre; sonsuza uzanan iki çizginin merkezde tek bir noktada buluşması ya da bir başka açıklamaya göre, X harfinin her yönden tek bir noktayı işaret eden oklardan oluşması, insan yaşamındaki arayış ve buluş'u temsil eder. Fakat matematikteki 'x' öyle sanıldığı gibi sonradan yüklenen anlamı kadar derin değil, yalnızca 'şey' dir.
Bilinmeyeni ifade eden sembolün arayış ve buluş anlamına gelmesi de ayrıca ilginç? Hayat, bilinmeyenleri arayıp bulmakla geçirdiğimiz bir yolculuk ve biz hala 'x' ne işimize yarayacak diye sorguluyoruz. Şimdi görüyor musunuz 'x' hayatın ta kendisi...