İçeride siyasi gündem ön plana çıktı. "Koalisyon kurulabilecek mi yoksa bir seçim daha mı var ufukta" soruları yanıt arıyor. Dışarıda ise piyasa denklemi genişlemeye başladı. Hemen yanımızda Yunanistan patladı, uzaklardan Çin "ben de buradayım, beni yabana atmayın" diyor. FED zaten hiç gündemimizden düşmedi, faiz artırım zamanlaması kehanetlerimize de devam ediyoruz.
Yunanistan'ı son yazımda ele almış, Euro'dan çıkmasının ne anlama geldiğini kısaca özetlemeye çalışmıştım. Bu yüzden doğrudan Çin'e geçelim...
Son günlerde Çin'den gelen ekonomileri ile ilgili haberleri okurken itiraf edeyim, aklımdan "Çin ekonomisi gözümüzde büyüttüğümüz kadar değil... Çakma galiba... Çin malı gibi" düşüncesi geçiyor. 2014 yılında Japonya'yı geçerek dünyanın en büyük ikinci ekonomisi olacak tahminlerini yanılttı ve tam 5 yıl önceden ikinci sırayı kaptı. Son yıl hariç sürekli yüzde 7,5'in üzerinde büyüdü. Yılda 120 milyar Dolar'ın üzerinde doğrudan yabancı sermaye çekebiliyor. Üstelik bizde olduğu gibi hazıra konmak için gelen sermaye gibi de değil. Sıfırdan kurulan üretim merkezleri ile... Toplam dış ticaret hacmi de 4 trilyon Dolar'ın üzerine çıkıyor. Zaten ürettiğinin büyük kısmını dışarıya satan bir ülke Çin... Malum, o kadar malı tüketecek gelir düzeyine sahip değiller...
NEDEN HIZ DÜŞÜYOR
Çin'in büyüme hızının düşüşe geçme nedeni de tam bu noktada ortaya çıkıyor. Birincisi, küresel ekonomi büyüme hızı geriledikçe Çin'in sınai üretimi ve ihracatı dolayısıyla büyüme hızı da paralel olarak düşüyor. İkincisi, Çin markası altında üretilen Çin mallarının talep seviyelerinin hızla aşağı gelmesi... Gerek dayanıklılık gerekse sağlık açısından Çin malı balonu patlamadı ama ağır ağır hava kaçırmaya başladı. Aynı zamanda Çin Merkez Bankası'nın uyguladığı yanlış likidite ve kur politikaları da eklenince Çin, piyasa aktörlerinin denklemine eklenmeyi hak etti. Son 3 haftada Çin Borsası'nın kaybı 3 trilyon dolara yaklaştı. Çin'i takip etmeye devam edeceğiz...
Gelelim FED'e...
Haziran toplantısının detaylı tutanakları açıklandı. Piyasaları ilgilendiren kritik konular şöyle...
ÜYELERİN TAHMİNLERİ
Oldukça net bir cümle var tutanakların yedinci sayfasında; "2015 yılında federal fonlama oranının artırılması uygun görülmektedir." Hangi ayda? Belli değil... İki komite üyesi dışında toplantıya katılan diğer 15 üye faizlerin belli oranda yükseltilmesini öngörüyorlar. 5'i 2015 sonu itibariyle faiz oranının yüzde 0,25-0,50, 5'i yüzde 0,50-0,75 ve kalan 5'i de 0,75-1,00 aralığında olması gerektiğini beyan ediyorlar. Ortalamayı aldığımızda yüzde 0,625'de kalıyor.
Çarpıcı diğer cümlede şu: "Gelecek yıl enflasyonu komitenin fiyat istikrarı açısından önemsediği yüzde 2'ye oldukça yaklaşacak." Tercüme edersek... Seneye faiz artırım oranları kademeli olarak hızlandırılacak. Komite üyelerinin beklentileri yüzde 1,5-2,25 aralığında yoğunlaşıyor.
Toparlayalım... Hem içeride hem de dışarıda gündem yoğunlaşıyor. Bu yüzden daha önce yaptığımız naçizane önerileri yineleyelim... Borsa, faiz ve kur üçgeninde aşağı ve yukarı dalgalanmalar olacak. İnişe geçen piyasalarda ayı tuzağına, yükselişe geçen piyasalarda boğa tuzağına düşmeyin. Yanlış satış ve alış zamanlaması yapmış olursunuz. Bekle gör politikası şimdilik özetlediğimiz koşullarda daha uygun görünüyor.