Gelişmiş ülke ekonomilerinin toparlanmaya başladığı ve bu bağlamda merkez bankalarının normalleşme için hazırlık yaptıkları bir dönemde gelişmekte olan ülke ekonomileri biraz zorluklar yaşayacaklar. Çünkü 2008 krizi sonrası gelişmiş ülke merkez bankalarının sıfır faiz politikasından tepe tepe yararlandılar, bu ülkelerden sağladıkları ucuz finansal kaynakları tüketim ve yatırıma kanalize ettiler. Dolayısıyla, dış borçları rekor düzeylere ulaştı. Bu yüzden faizlerin yükselmesiyle borç çevirme sorunları yaşama olasılığı da artıyor. Sonuçta Türkiye dahil gelişmekte olan ülke tasarruf sahipleri söz konusu risklerden korunabilmek için sadece ulusal paralarında kalmamalılar.
TÜİK'in yayımladığı verilere göre finansal araçların enflasyondan arındırılmış getirileri şöyle gerçekleşmiş...
Risk almak istemeyen tasarruf sahiplerinin klasik tercihi mevduatlar alışageldiğimiz gibi enflasyon karşısında yeterli getiriyi kazandıramamış. Geçen ay yüzde 0,86 kazandırmasına rağmen enflasyon arındırıldığında reel getirisi yüzde 0,16'ya kadar inmiş. Süreyi genişlettiğimizde 3 aylık reel getiri yüzde 0,6 ile pozitif seviyede tutunabilirken, 6 aylık enflasyon sonrası sağladığı kazanç yüzde -0,81 ile negatif seviyelere düşüyor. Yıllık gerçek getirisi ise yüzde -0,46 düzeyinde kalmış. Yani 100 lirası olan birisi 46 kuruşunu enflasyona kaptırmış mevduat hesabı ile.
EURO VE BORSA KAZANDIRMIŞ
Yine risk sevmeyenlerin tercih ettiği tasarruf araçlarından devlet tahvilleri de mevduat gibi enflasyon karşısında tasarruf sahiplerini koruyamamış. Şubat ayında yüzde -0,29 yıllık bazda da yüzde -2,42 enflasyon sonrası getiri performansı yapabilmiş.
Oysa 2015 yılında yüzde 1,06 ile en azından enflasyon karşısında paranın erimesini engelleyebilmiş devlet tahvilleri...
Yeri gelmişken önemli bir not düşelim; tahvil verileri Borsa İstanbul'dan alındığından, geçmiş tarihlerde ihraç edilmiş tahvillerin getirilerini yansıtıyor. Yani faiz oranları yükseldikçe değerleri düşüyor tahvillerin ve kayıp yazıyorlar. Oysa bir tasarruf sahibi yeni çıkarılan yüzde 13'ün üzerinde faiz oranlı tahvil alsa, getirisi enflasyon sonrası yüzde 2'leri bulabilir.
Euro'ya yatırım yapanlar kazanırken kısa vadede doların mevduat ve tahvil gibi reel getirisi negatif düzeylerde kalmış.
Geçen sene de yatay hareket eden dolar yıllık bazda enflasyon çıkarıldıktan sonra yatırımcısını tatmin edememişti. Euro'nun 6 aylık reel getirisi yüzde 5,51 ve 1 yılda yüzde 8,66 seviyelerine ulaşıyor.
Altın 2016'da performansını yüzde 19,09'a kadar çıkarmış, geçen seneyi ise enflasyon karşısında erimeyerek kapatabilmişti.
Ancak bu yıla pek iyi başlayamadı altın... Şubatta yüzde getirdiği 0,26 civarındaki getiri enflasyon arındırıldıktan sonra yüzde -0,46'ya inmiş. Son 3 aylık getirisi de negatif iken 6 ve 1 yıllık getirileri sıfırın biraz üzerine çıkabilmiş.
BORSA İNİŞLİ ÇIKIŞLI
Gelelim borsanın performansına...
Borsanın yıllık bazda enflasyonsuz getirisi yüzde 19,65'e kadar çıkmış, 6 ayda yüzde 0,39'a inmiş, sonra yeniden atağa geçerek 3 ay gibi kısa bir dönemde yüzde 5,20'ye çıkmış. Geçen ayda negatife gerilemiş. Gördüğünüz gibi borsaya giriş zamanı ve pozisyonu koruma süresi belirliyor hisse senedi getirilerini...
Sözün özü sadece mevduat hesabıyla olmayacağı gibi sadece TL ile de enflasyona karşı tasarrufları koruyamıyoruz. Bu yüzden TL, döviz ve altına yayılmış bir portföy günümüz koşulları için daha uygun görünüyor.