Geçtiğimiz haftalarda sosyal güvenlik sisteminde borçlanılabilecek sürelere değinmiştik, bu hafta borçlanmaya ilişkin son hususlara dikkat çekeceğiz.
Sigortalıların sosyal güvenlik kanununa tabi olmaksızın yurt içinde veya yurt dışında geçirdikleri normal doktora veya tıpta uzmanlık öğrenim süreleri talepleri halinde borçlandırılabilmektedir.
Doktora öğrenimi gördüğü süreleri borçlanmak isteyen sigortalıların,
Borçlanma talep dilekçesi, doktora diplomasının onaylı fotokopisi, doktora öğrenimini yurtiçinde yapanların doktora öğrenimlerinde geçen sürelerinin başlangıç ve bitiş tarihlerini gün ay yıl olarak gösterir şekilde doktora yaptığı üniversitece düzenlenmiş belge, doktora öğrenimini yurtdışında 1416 sayılı Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkında Kanuna göre yapmış ise, dil, yüksek lisans ve doktora eğitim sürelerinin başlangıç ve bitiş tarihlerini gösterir Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Genel Müdürlüğünce düzenlenecek öğrenim planı, doktora öğrenimini kendi imkanları ile yurtdışında yapmış olanların doktora yapılan üniversiteden alınacak doktora sürelerinin başlangıç ve bitiş tarihlerini gün, ay ve yıl olarak gösterir belgenin aslı ile onaylı Türkçe tercümesinin ve doktora diplomasının Türkiye'de denkliğini gösterir Üniversitelerarası Kurul Başkanlığından alınacak belge ile başvuruda bulunmaları gerekmektedir.
TIPTA UZMANLIK ÖĞRENİMİ BELGELERİ
Tıpta uzmanlık öğreniminde geçen süreleri borçlanmak isteyen sigortalıların ise;
Borçlanma talep dilekçesi, uzmanlık belgesinin (diplomasının) onaylı fotokopisi, uzmanlık eğitimine başladığı ve bitirdiği tarihleri gün, ay, yıl olarak belirtir şekilde öğrenim gördüğü tıp fakültesi veya sağlık kurulunca düzenlenmiş belge, Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Tescil ve Denklik Hizmetleri Daire Başkanlığından bu sürelerinin uzmanlıktan sayılıp sayılmadığına, sayılmış ise ne kadar süresinin uzmanlık öğreniminden sayıldığına ilişkin yazı ile borçlanma başvurunda bulunması gerekmektedir.
Bildiğiniz üzere 1136 sayılı Avukatlık Kanunu gereğince avukatlar, sigortalı olmaksızın ilk altı ay mahkemelerde, kalan altı ay da avukat yanında olmak üzere toplam 1 yıl staj yapmaktadırlar. Bu süreleri borçlanmak isteyen avukatlar, staj sürelerini gösteren onaylı baro belgesi ve borçlanma talep dilekçesi ile Sosyal Güvenlik Kurumuna başvurmaları halinde bu süreleri borçlanabilmektedirler.
AVUKATLIK STAJI TAMAMLANMALIDIR
Borçlanma yapılabilmesi için staj süresinin tamamlanması gerekmektedir. Ancak avukatlık stajını tamamlamadan ayrılıp, ilgili kanunları ve yürüttükleri bazı istisnai kamu görevlerinde (hukuk müşavirliği, hukuk fakültelerinde doçentlik, kanun sözcülüğü gibi) 4 yıl ila 10 yıl süre ile hizmeti bulunanlar avukatlık yapma hakkına sahip oldukları tespit edildikten sonra avukatlık stajında geçen sürelerini borçlanabilmektedirler.
TUTUKLULUK VE GÖZALTI İÇİN ŞARTLAR
Sigortalı iken herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınanlardan beraat edenlerin tutuklulukta veya gözaltında geçen prim ödenmemiş süreleri borçlandırılmaktadır. Eğer tutukluluk veya gözaltı süreleri mahkumiyet ile sonuçlanmış ise borçlanma yapılamaz. İlgili süreleri borçlanmak isteyen sigortalıların tutuklandıkları veya gözaltına alındıkları tarih ile berat ettikleri tarihin yer aldığı Cumhuriyet Savcılıklarınca onaylanmış belgeleri ile birlikte SGK'na başvuru yapmaları gerekmektedir. 4/c kapsamında sigortalı olan kamu görevlilerinin tutuklulukta veya gözaltında geçirdikleri süreleri bu madde kapsamında borçlanamamaktadırlar.
GREV VE LOKAVT GÜNLERİ DAHİL EDİLİYOR
Sigortalıların grev ya da lokavtta geçen sürelerinde, sigorta primleri ödenmediğinden iş akitlerinin askıda kaldığı bu süreler hizmet sürelerine dahil edilememektedir. Bu nedenle sigortalılar grev ve lokavtta geçen sürelerini de borçlanabilmektedirler.
Grev veya lokavtta geçen süreler Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri, İl Emniyet Müdürlükleri ya da Valiliklerden alınan belgelerle tespit edilebilmekte olup sigortalıların bu belgeyi temin ettikten sonra talepleri halinde borçlanma yapılabilmektedir.