Türkiye'de 20 milyondan fazla çalışanın en çok merak ettiği konuların başında emekli olacağı tarih geliyor.
Sonra da emeklilikte alacağı maaşı öğrenmek istiyor. Zaten çalışanların iki beklentisi var. Birincisi tazminatlarını alabilmek ikincisi emekli olarak iyi bir maaşa kavuşmak.
Emekli maaşını belirleyen parametreler var. Bunlarla ilgili alınacak birkaç tedbir ileride rahat etmenizi sağlayacak.
İzmirli okurumuz Taner BAĞ- CI'nın sorusuyla birlikte bu tedbirleri de sıralamak istiyorum. Taner Bey'in sorusu şöyle:
Ben bir işyerinde sigortalı çalışıyorum. Başka bir işyerinden de teklif var. Şu anki patronum da buna izin veriyor. İki yerde aynı anda SSK'lı olabilir miyim? Bunun emekli maaşına etkisi nasıl olur?
Taner Bey şanslısınız. Mevzuatımız iki ya da daha fazla işyerinde sigortalı olarak çalışmanıza izin veriyor. Hatta bir yerde sigortalı çalışırken aynı zamanda kendi işyerinizi açarak ikinci bir sigorta yapmanıza da izin veriyor. İkinci bir işyerinde de çalışırsanız burada kayıt dışı olmanız mümkün değil, SGK'ya bildirilmesi ve prim yatırılması şart. Bu yatırılan primler ne işe yarıyor, anlatalım...
Öncelikle 4 işyerinde de çalışsanız, 1 işyerinde de çalışsanız gün açısından bir şey değişmiyor. Yani bir ay 30 gün olarak sayılıyor. Emeklilik tarihiniz öne çekilmiyor. Ama yatırılan primler toplanıyor.
Dolayısıyla 'prime esas kazanç' artıyor. Yani sizin bir işyerinde 3 bin lira brüt ücretiniz ve diğerinde 2 bin lira brüt ücretiniz varsa toplamda 5 bin lira yatırılmış oluyor. Bu toplam brüt asgari ücretin 6.5 katı olan tavan ücret 10.705 lira 50 kuruşu geçemiyor.
Toplam kazanç bunu geçerse fazlasının işçi hissesi faiz işletilmeden iade ediliyor. Ne kadar yüksek kazanç bildirirseniz ileride emekli maaşınız da o kadar yükselecek.
BAŞKA NE YAPILABİLİR?
İki ve fazla iş imkanı olmayanlar için de emekli maaşını artırmak için yapılacaklar var. Onları da sıralayalım:
Aylık brüt kazancınızın 3 bin lira ve üzerinde olmasına dikkat edin. Her yıl 70-80 lira emekli maaşınız artar. Asgari ücretten çalışırsanız emekli maaşınızda yılda 20 lira düşüş yaşanabilir.
Emeklilik planını şimdiden yapın. Son 1-2 yıla bırakmayın. Çünkü tüm çalışmalarınız emekli maaşını etkiliyor.
Prim gününün çok olmasından ziyade yatırılan prime esas kazancın yüksek olması önemli. Özellikle son 3.5 yılda tavandan ödeme yapma imkanınız varsa maaşınızda ciddi artış olur.
Bağ-Kur'lu iseniz son 3.5 yıl SSK'lı olmaya çalışın. SSK'dan emekli olmak hem daha kolay hem maaş yüksek oluyor.
Brüt maaşınızın tam hesaplanmasına dikkat edin. İşverenin düzenli ödenen ikramiye, prim, nakit yardımlar gibi ödemeleri bordroda gösterip göstermediğini kontrol edin. Böylece kazancınız yükselecektir.
Emeklilik işlemleri sırasında bakmakla yükümlü olduğunuz kişileri bildirmeyi unutmayın. Bunlar da maaşınızı yukarı çekecektir.
EV HANIMI EMEKLİ OLUR
Ben bir ev hanımıyım. Hiç sigortam da olmadı. Şu an çalışamıyorum da. Ama bir güvencem olsun, ileride emekli maaşı alayım istiyorum. Ne yapmam lazım, bir yolu var mı? Fadime AKTÜRK
Fadime Hanım, emeklilik için mutlaka çalışmak gerekmiyor. Mevzuatımızda 'isteğe bağlı sigortalılık' diye bir sistem var. Her ay bir işyerinde çalışıyormuş gibi SGK'ya prim ödeyerek ileride emekli olma imkanına kavuşabilirsiniz.
Bu ödeyeceğiniz primler aynı zamanda Genel Sağlık Sigortası'nı da kapsadığından hastanelerden de sigortalı olarak yararlanabilir, bakmakla yükümlü olduğunuz çocuklarınıza da bu imkanı sunabilirsiniz. Bunun için en yakın Sosyal Güvenlik Müdürlüğü'ne giderek bir dilekçe vermeniz yeterli.
Sonra da aylık ödemelerle emeklilik sürecini başlatırsınız. Bunun yanında özel şirketlerden Bireysel Emeklilik Sistemi'ne de dahil olarak 10 yıl sonra ve 56 yaşını doldurup yine toplu para ya da emekli maaşı alabiliyorsunuz. Üstelik burada da yatırdığınız paranın yüzde 25'i kadarını devlet ekliyor.
Ben bir memur emeklisiyim. 2 Temmuz günü emekli maaşımı aldım. Ama zamlı değildi. Acaba farklar bu ay mı maaşlara yansıyacak? Volkan GALİP
Emekliler için Temmuz ayı bilindiği gibi zam ayı oluyor. Memur emeklileri toplu sözleşme ile oluşursa enflasyon farkı, diğerleri ise enflasyon kadar zam alıyor. Bu yıl enflasyon rakamları 4 Temmuz'da açıklandı. Dolayısıyla bunun öncesinde sizin gibi maaş alan memur emeklileri zamsız olarak ücretlerine kavuştu.
SSK ve Bağ-Kur emeklileri için ise maaş zamanı 16'sından sonra başlıyor. Dolayısıyla onlar oluşan 3.63'lük zamlarını bu ayki maaşlarında görecek. Memur emeklileri ise yüzde 5'lik zamlarını Ağustos'ta alacak ve buna ilaveten Temmuz ayı farkları da yatacak.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
13.10.1970 doğum tarihim, 01.01.1994'te sigortalı oldum. 5300 günüm var. Askerliğimi 1991'de yaptım. Askerlik borçlanması ile erken emekli olabilir miyim? Sinan YERLİ
25 yıl 54 yaş ve 5675 prim günü şartlarınız var. Çalışmaya devam edip primlerinizi tamamlayın. Askerlik için 13.5 aylık bir borçlanma yaparsanız yaş şartınız 53'e, prim ise 5600'e iner. Bu durumda 13.10.2023'te emekli olursunuz.
23.09.1992 tarihinde Bağ-Kur'lu oldum. 03.11.1970 doğumluyum. Halen prim ödüyorum. Ne zaman emekli olabilirim? Mehmet SARI
Bağ-Kur girişinize göre 9000 gün prim ile 53 yaşında emekli olursunuz. Buna göre emekli olacağınız tarih 03.11.2023 olacaktır. Sigortadan önce askerlik yaptıysanız borçlanarak yaş şartını 52'ye de çekebilirsiniz.