Evimize gelen gündelikçiler, ya da bahçe işlerinde, hasta veya çocuk bakımında çalıştırdığımız bakıcılar sizi işveren haline getiriyor.
Bu da bu insanları sosyal güvenlik çatısı altına almanız anlamı taşıyor. Evinizde çalıştırdığınız gündelikçi haftada bir gün bile gelse onu sigorta yapmanız gerekir. Sosyal Güvenlik Kurumu bu işlemleri kolaylaştırmış durumda. Cep telefonunuzdan yapacağınız birkaç işlemle sigortayı kolayca başlatabilirsiniz. Bunun için bu tür işlerde çalışanları ikiye ayırmak lazım. 10 günden fazla çalışanlar ve 10 günden az çalışanlar için sigorta işlemleri de farklı uygulanıyor.
10 GÜNDEN AZ ÇALIŞANLAR
10 günden az çalışan gündelikçi ve bakıcılar için SGK'ya bir SMS atarak bile sigorta işlemlerini başlatabiliyorsunuz.
Yine e-devletten de bu işlemi kolayca yapabilirsiniz.
Günlük olarak vereceğiniz çok küçük bir miktar ile çalışanınızı güvenceye almış olursunuz.
Oluşabilecek bir kaza riskini de böylece karşılamış olursunuz.
10 GÜNDEN FAZLA ÇALIŞANLAR
Gündelikçi ayda 10 günden fazla çalışıyorsa bu kez durum değişiyor. Bu çalışanlar için asgari ücret üzerinden bildirim yapmanız zorunlu. Aksi halde para cezası karşınıza çıkabilir.
Burada ayda kaç gün çalıştırıyorsanız o kadar prim yatırıyorsunuz.
PRİM DEVLETTEN
10 günden fazla çalışan bakıcı ve gündelikçiler için yapılan sigortalar işverenler için sağlanan teşvikler kapsamında değerlendiriliyor. Eğer evinizde çalıştırdığınız bakıcı ya da gündelikçi son üç aydır sigortalı çalışmamışsa teşvik uygulanıyor.
Çalıştırdığınız kişi 18-29 yaş arasında genç ise ya da 18 yaşından büyük kadın ise uygulanan teşvik süresi 18 aya çıkıyor. İlave istihdamda tüm vergi ve primleri devlet ödüyor.
Ayrıca ödemelerini düzenli olarak yapanlar için 5 puanlık prim indirimi de uygulanıyor.
Buna göre teşvik ve çalıştırılan güne göre devletin ödeyeceği prim ve vergiler yeni asgari ücrete göre 959 liraya kadar çıkabiliyor.
YABANCILARA DİKKAT!
Gündelikçi olarak ayda 10 günden az çalışma hakkı sadece Türk vatandaşları için var. Türkiye'de çok sayıda yabancı uyruklu bakıcı da bulunuyor.
Bunların çalışma izni almaları gerekiyor. Ayrıca 10 günden az sigorta uygulaması yabancılar için geçerli olmuyor.
EMEKLİNİN MAAŞI
Babam emekli memur. 1998 yılında 25 yıl üzerinden emekli oldu. Emekli olduktan sonra KOAH hastalığı oldu ve hastalık ileri seviyeye ulaştı. Engelli raporu alabiliyor. Bu raporu alırsa maaşına etkisi olur mu? Hasan IŞIKDEMİR
Öncelikle geçmiş olsun, şifalar diliyorum. Emeklilik hesaplamaları yapılırken ve kararı alınırken o ana kadarki ödemeler ve çalışma günleri dikkate alınıyor. Böylece emeklilik kararı bunlar üzerinden oluşuyor.
Emeklilik kararı alındıktan sonra meydana gelen olayların, geçmişe dönük olarak emekli maaşını, ya da emeklilik şartlarını etkilemesi mümkün değil. Bu yüzden babanızın hastalığının emekli maaşına bir etkisi olmayacaktır.
ÜCRETİ PRİMLER BELİRLİYOR
01.01.2000 girişli sigortalıyım. Yüzde 62 oranında engelli raporum var. 30 Kasım 2018'de işten çıkışımı aldım, emeklilik başvurumu yaptım ve kabul edildi. Fakat ne kadar maaş bağlanacak onu bir türlü öğrenemedim. 20 Ocakta ilk maaşımı alacağım. Sizce ne kadar alırım? Turgay ÇELİK
Emekli maaşını belirleyen en önemli parametre sizin prime esas kazancınız. Yani her ay Sosyal Güvenlik Kurumu'na bildirilen brüt maaşınızdır. Bu maaşınız ne kadar yüksek ise emekli maaşınız da o kadar yüksek olur. Bu prime esas kazanç düştükçe emekli maaşı da doğal olarak düşecektir. Sizin maaşınızı da bu ücretleriniz belirleyecektir.
Eğer bütün çalışma hayatınız boyunca asgari ücret ile çalıştıysanız emekli maaşınız fazla yüksek olmayacaktır onu söyleyebilirim. Bu arada 9 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanlar için üç ayrı hesaplama yapılıyor. Sizin için de iki ayrı aylık bağlama oranıyla hesaplama yapılacak.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
1980 doğumluyum. 10.06.1999 tarihinde sigortalı olarak çalışmaya başladım. Halen aralıksız çalışıyorum. Ne zaman emekli olurum? Yusuf KARAGÖZ
İşe giriş tarihinize göre emeklilik için 25 yıl 58 yaş ve 5975 gün şartlarınız var. Henüz yılınız ve yaşınız tamamlanmamış.
Priminizi yazmamışsınız.
Üç şartı da tamamladığınızda emekli olabilirsiniz.
1981 doğumluyum. 2001 yılında sigortalı olarak çalışmaya başladım. 18 yıldır çalışıyorum. 20 yılı doldurunca emekli olabilir miyim? Şermin KARA
Emekli olabilmeniz için işe giriş tarihinize göre 58 yaş ve 7 bin gün prim şartlarınız bulunuyor. 20 yılı doldurduğunuzda priminiz tamamlanmış olsa bile yaş şartını da doldurmuş olmanız gerekiyor.