Yurtdışında yaşayan ve çalışan gurbetçi vatandaşların emeklilik sistemleri son çıkartılan yasa ile değiştirildi. 1 Ağustos'tan itibaren gurbetçiler prim olarak yüzde 32 yerine yüzde 45 öderken, 3600 günle SSK'dan olmak yerine 5400 günle Bağ- Kur'dan emekli olacaklar.
Peki bu ne anlama geliyor.
Hemen cevaplayalım.
Eğer 1 Ağustos'tan önce borçlanırsanız hem daha erken emekli olacaksınız, hem de yarı yarıya daha az para ödeyeceksiniz.
Gelin bunun hesabını birlikte yapalım.
9 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olmuş birisi en az 3600 günle yani 10 yılla emekli olabiliyor. Tam emeklilik için ise işe giriş tarihine göre 5000 ile 5900 gün gerekiyor.
Yurtdışında yaşamış kadınlar 18 yaşından sonraki süreleri, erkekler ise 18 yaşından sonra çalıştıkları süreleri borçlanarak, yani harasını ödeyerek satın alıyor ve emeklilik hesabında kullanıyor.
Bu ödeme ise brüt asgari ücretin yüzde 32'si kadar oluyor ve şu anda aylık 818 lira 68 kuruşu buluyor. Ayrıca bu parayı ödeyen kişi 3600 günle yaş şartıyla birlikte SSK'dan emekli olabiliyor.
Peki ne değişiyor?
Sistemde köklü değişiklik olacak. Bu da 1 Ağustos'ta başlayacak. Yukarıda yazdığımız gibi artık satın alınan günler SSK değil Bağ-Kur sayılacak.
Böylece 3600 günden emeklilik imkanı kalmayacak ve kısmi emeklilik için en az 5400 gün gerekecek. Emeklilik ise Bağ-Kur'dan olacak.
Ayrıca şu anda yüzde 32'si ile 818 lira 68 kuruş olan aylık ödeme yüzde 45 ile ödenecek ve 1.151 lira 28 kuruşa çıkacak.
Ayda 332 lira 60 kuruş fazla çıkacak.
Yani 1 Ağustos'a kadar borçlanmayı yaparsanız cebinizde ayda 332 lira 60 kuruş kalacak ve erken emekli olacaksınız.
Bu hesabı tümden yapıp kazancınızı gösterelim.
1 AĞUSTOS'A KADAR MÜRACAAT EDERSENİZ...
3600 günle emekli olup toplamda 98 bin 241 lira ödeyeceksiniz. 10 yıllık süreyi satın alacaksınız ve yaşınız da uygunsa emekli olacaksınız.
Türkiye'de sigorta günü olanlar daha şanslı olacak.
1 AĞUSTOS'TAN SONRA MÜRACAAT EDERSENİZ...
Bu kez emeklilik için Bağ-kur şartları oluşacak. Yani kısmi emeklilik için 5400 gün satın almak zorunda kalacaksınız üstelik daha fazla para ile.
5400 gün için yüzde 45 hesabı ile toplamda 207 bin 230 lira ödeyeceksiniz...
Böylece cebinizden 108 bin 989 lira daha fazla çıkacak...
Tam emeklilik düşünenler erkeklerde 9 bin kadınlarda 7200 gün ödeyecek ki bu kez miktar daha da artacak.
DİKKAT MÜRACAAT SGK'YA
Burada herkesin durumu farklılık gösterdiği için mutlaka bir uzmandan yardım alınmasında fayda var. Bunun için bulunduğunuz ülkedeki konsolosluklardaki ateşeliklerimiz size yardımcı olacaktır. İkinci husus ise belgelerin eksiksiz olması.
Müracaatlar SGK müdürlüklerine yapılacak.
EMEKLİYE TAZMİNAT HAKKI
Ben 2012 yılında emekli olduktan sonra aynı yerde çalışmaya devam ettim Ve 7 yıl oldu. Önceki haklarımı alamıyorum, yıllık izin süresi ve aylık bir gün ücretli izin hakkı gibi, bunları alabilir miyim? (İsmi saklı)
Öncelikle belirtelim. Emekli olmak için iş yerinden çıkışınızın verilmesi gerekiyor.
Dolayısıyla siz 2012 yılında ayrıldığınızda tazminat izin, mesai gibi haklarınızı almış olmanız gerekir. Eğer almadıysanız ve bunlarla ilgili dava açılmadıysa 5 yıllık zaman aşımını da kaçırmışsınız demektir. 2012 yılında yeniden başladığınızda tüm haklarınız sıfırlanmış oluyor. Buna göre de 7 yıllık tazminat ve yıllık izin parası gibi haklarınız olabilir. Emekli olduktan sonra hiç bir hakkınız ödenmedi ve aynı haklarla devam kararı aldıysanız ve anlaşma böyle ise bu kez tüm haklarınız saklıdır. Ödenmiyorsa arabulucuya gidebilirsiniz.
ÖLÜM MAAŞI KESİLMEZ
Annem, ölen babam üzerinden ölüm aylığı almaktadır. Annemin işe girerek sigortalı olarak çalışması durumunda ya da kendi çalışmasından dolayı emekli olması durumunda babamdan aldığı aylık kesilir mi? Şebnem KURU
Ölüm aylığı alan eşlerin aylığı iki durumda kesilir.
Birincisi ölüm aylığı alırken evlenmeleri, ikincisi ise vefat etmeleri halinde aylıktan düşerler. İşe girip çalışmaları veya emekli olmaları halinde eşlerden alınan aylık kesilmez, sadece aldıkları oran düşer.
Örneğin; annenizin eşinden aldığı aylıkta başka bir çocuğu yoksa, yani aylıkta tekse maaşın yüzde 75'i oranında aylık almaktadır. İşe girmesi halinde bu oran yüzde 50'ye düşecektir.
Eğer bir çocuğu varsa aldığı aylık yine yüzde 50'dir ve işe girmesinde herhangi bir düşüm yaşamayacaktır.