Sosyal Güvenlik Kurumu'na 60 günden fazla borcu olan Bağ-Kur'lular ile Genel Sağlık Sigortası (GSS) primlerini ödemeyen ya da borcu biriken vatandaşlar hastanelerden sağlık hizmeti alamıyor. Ancak bu vatandaşların mağduriyetlerini giderebilmek için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan imzalı bir karar yayımlandı. Bu karara göre; Genel Sağlık Sigortası ve 4/B (Bağ-Kur) sigortalısı olup sağlık hizmetlerinden yararlanamayan Türk vatandaşları ve bunların bakmakla yükümlü olduğu kişiler, Sağlık Bakanlığı ve bağlı kuruluşlarına ait sağlık tesisleri ile devlet üniversitelerinin sağlık uygulama ve araştırma merkezlerinde (üniversite hastaneleri) sunulan sağlık hizmetlerinden 31 Aralık 2019 tarihine kadar ücretsiz olarak yararlanabiliyor.
76 LİRAYA AİLE BOYU SAĞLIK
Genel Sağlık Sigortası uygulamasına göre; emekli olmayan, herhangi bir işte çalışmayan, işsizlik maaşı almayan ve bunların bakmakla yükümlü olduğu kişilerden olmayan vatandaşların prim ödemesi gerekiyor. Hiçbir güvencesi olmayan muhtaç kimselerin primi ise devlet tarafından karşılanıyor. Primler yapılan değişiklikle tek ödemeye düşürüldü ve bu da brüt asgari ücretin yüzde 3'ü oldu. Tutar 2019 yılı için 76 lira 75 kuruş.
Bunu ödemediği için borcu birikenler sağlık hizmetlerinden yararlanamıyor.
Bağ-Kur'da ise 60 gün sınırı bulunuyor. Çoğunluğu esnaflardan oluşan Bağ-Kur'lular çeşitli nedenlerle prim ödemelerini 60 gün geciktirdiklerinde hastane hizmeti alamıyorlar.
Cumhurbaşkanlığı kararı hem GSS borçlularını hem de Bağ- Kur borçlularını rahatlatmış oldu. Böylece yıl sonuna kadar hastanelerden yararlanacaklar, tedavilerini yaptırıp ilaçlarını alabilecekler.
TESTE GİR, PARA ÖDEME
Genel Sağlık Sigortası primi genel olarak çalışmayan ya da emekli olmayan vatandaşlara çıkıyor.
Bu vatandaşların gelirleri düşük ise devreye devlet giriyor ve primleri karşılıyor. Kaymakamlıklara giderek gelir testi yaptıranların evlerine giren gelir kişi başına brüt asgari ücretin üçte birinden az ise prim ödenmiyor.
Yani kişi başı gelir bu yıl için 852,89 liranın altındaysa primleri devlet karşılıyor.
■ Brüt asgari ücret ..... 2.558,40 TL
■ Kişi başı gelir sınırı.... 852,89 TL
■ Aylık GSS primi ............. 76,75 TL
ÇALIŞMAK ŞART DEĞİL
Eğer bir yakınınız sigortalı ise çalışma şartı olmadan onun haklarından yararlanma imkanı bulunuyor.
Sigortalının haklarından yararlanacak kişiler ise şunlar:
● Sigortalının eşi
● 18 yaşını doldurmamış çocuklar. Yaş sınırı lisede okuyorsa 20, üniversitede okuyorsa 25'e kadar çıkıyor. Eğer çocuk malul ise yaş şartı bulunmuyor.
● Bakmakla yükümlü olduğu kişiler arasında bulunun sigortalının anne ve babası.
KAZANÇ ÖNEMLİ TAZMİNAT YANMAZ
■ Emekli maaşı neye göre hesaplanıyor. Benim maaşımın düşük olduğunu düşünüyorum. Servet KABAK
Emekli maaşı hesaplanırken en önemli unsur sizin prime esas kazancınız. Yani SGK'ya bildirilen brüt maaşınız. Bu ne kadar yüksek ise emekli maaşınız da artıyor. Siz hep asgari ücret ile gösterilmiş ya da öyle çalışmışsanız maaşınızın düşük olması doğal. Bir de 2000 yılı öncesi çalışmalarınız ne kadar çok ve kazancınız ne kadar fazla ise emekli maaşına olumlu etkisi de artıyor. Çünkü 2000 öncesi aylık bağlama oranları yüksekti.
Şu anda emekli olanların maaşları üç ayrı dönem olarak hesaplanıyor ve toplanıyor. 2000 öncesi, 2000-2008 arası ve 2008 sonrası olmak üzere farklı hesaplama yöntemleri var.
■ Tazminat fonu geldiğinde aynı iş yerinde uzun yıllar çalışan insanların kıdem tazminatları yanacak mı? Çünkü hiç bir işveren anlaşmaya yanaşmayacaktır. Gamze KURU
Kıdem tazminatı reformuyla ilgili ne söyleniyorsa söylentiden ibarettir. Çünkü ortada bir taslak olmadığı gibi sosyal tarafların bir araya gelip görüştükleri bir metin de bulunmuyor. Ancak şunu söyleyelim şu anda çalışanların hakları korunuyor, kimsenin parasına da el koyma gibi bir şey söz konusu olamaz. Bu tür söylentilere inanmayın. Bunlar ya kasıtlı çıkartılıyor ya da cahillikten.
ALO 170'İ ARAYIN
2 aydır bir işyerinde çalışıyorum sigortamı yapmamışlar. Nereye şikayet edeyim? (ismi saklı)
Yasalarımıza göre bir işçinin işe başlamadan bir gün önce SGK'ya bildiriminin yapılması gerekir. Deneme süresi de olsa herkes kayıtlı yani sigortalı çalıştırılır. Sigortanızın yapılmaması sizin zararınızadır. Ayrıca devletten de vergi ve prim kaçırılıyor. Durumu hemen ALO 170'i arayarak bildirebilirsiniz
ÇİFT MAAŞ OLMUYOR
Eşi ölmüş dul bayanım, SSK'dan kendi adıma emekliyim. Babam da SSK'dan emekli idi, vefat etti. Babamdan ayrıca SSK maaşı bağlanabilir mi? Yeşim TİMUR
Kız evlatlarının anne veya babadan yetim maaşı alabilmeleri için bazı şartlar vardır. bunlar, evli olmamak, kendi adına sigortalı çalışıyor olmamak ve yine kendi çalışmalarından dolayı emekli aylığı almıyor olmak. Bakıldığında her ne kadar eşinizin ölümünden dolayı evli olmasanız da kendi çalışmalarınızdan dolayı emekli olduğunuzu belirtmişsiniz. kendi emekliliğinizden ötürü babanızdan ya da annenizden ölüm aylığı alamazsınız.