Sosyal güvenlik mevzuatımızda işverenleri olduğu kadar çalışanları da koruyan düzenlemeler bulunuyor.
Bunlardan birisi de işsizlik maaşı. Çalışanlar belli şartları taşıdıklarında işsizlik maaşı alabiliyor.
Bunun için son 3 yılda 600 gün prim ödemeleri gerekiyor. Bunların dışında işten kendi istek ve kusuru dışında çıkartılmaları da isteniyor. SSK'lı çalışanların yararlandığı bu haktan Şimdi Bağ-Kur'lular da Ahilik sandığı sistemi ile yararlanacak. Düzenleme önce 2019'a sonra da 1 Ocak 2020'ye ertelenmişti. Böylece 1 Ocak 2020'den itibaren Ahilik Sandığı devreye girecek.
NASIL PRİM ÖDENECEK?
Sandık primi, sigortalının prime esas günlük kazançlarından, yüzde 2 sigortalı ve yüzde 1 devlet payı olarak ödenecek. Bu ödeme zorunlu olacak. Mevcut prime esas kazanç alt sınırına göre, yani şu anda uygulanan 2.558,40 TL'lik brüt asgari ücrete göre esnaftan aylık en az 51,17 lira kesinti yapılacak.
Devlet de bunun üzerine 25,59 lira verecek. Böylece toplamda 76 lira 76 kuruşluk bir prim ödemesi sandıkta birikmeye başlayacak. Ancak uygulama 1 Ocak'ta başlayacağı ve 2020'de asgari ücret artacağı için bu rakamlar değişecek.
ŞARTLAR NELER?
Esnafın işsizlik maaşı alabilmesi için belirlenen şartlar normal çalışanların şartlarıyla paralellik gösteriyor.
Son 3 yıl içinde 600 gün faaliyetini sürdüren ve sandık primi ödeyenler işsizlik maaşından faydalanacak. İşsizlik maaşı alabilmek için iş yerinin kapanması ya da mahkemeye iflas için başvurulmuş olması gerekecek.
Faaliyet sona erdikten sonra işsizlik maaşı talep edilebilecek.
ŞİRKET ORTAKLARI DA VAR
İsteğe bağlı sigortalılar, köy ve mahalle muhtarları ile tarımsal faaliyette bulunanlar hariç tüm Bağ- Kur'lular kapsama girecek.
Gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı olanlar da yararlanacak. Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları, diğer şirket ortakları da sandık sistemine girebilecek.
KAÇ LİRA MAAŞ ALINACAK?
Ödenecek maaşların miktarı da prime esas kazanç üzerinden belirlenecek. Brüt maaşın yüzde 40'ı işsizlik maaşı olarak verilecek.
Ancak üst sınır yine brüt asgari ücretin yüzde 80'inden fazla olamayacak. Mevcut asgari ücrete göre hesaplama yapıldığında; damga vergisi hariç aylık en az 1023,36, en çok 2.046,72 lira işsizlik ödeneği verilecek.
Hem ödenecek en düşük prim tutarı, hem de işsizlik maaşı aralığı 1 Ocak'ta yürürlüğe girecek yeni asgari ücretle artacak.
KAÇ AY ÖDEME VAR?
Sigortalılığın sona ermesinden önceki son 120 gün çalışmış olanlardan; son 3 yıl içinde 600 gün faaliyetini sürdüren ve sandık primi ödeyenlere 180 gün, 900 gün faaliyetini sürdüren ve sandık primi ödeyenlere 240 gün, bin 80 gün faaliyetini sürdüren ve sandık primi ödeyenlere 300 gün süreyle ödenek verilecek.
EMEKLİLİĞİNİZ DOLMUŞ
3 derece vergi indirim raporum var. İzmir'de bir fabrikada çalışıyorum. Doğum tarihim.01/12/1981. SGK girişim 1996. 4800 günüm var. Engelli emeklilik için dilekçe vereceğim. Günüm senem yeterli mi? Günüm az diye maaş ne kadar bağlanır? Düşük olur mu? Utku BURAK
Öncelikle emeklilik şartlarınıza bakalım. İşe giriş tarihi ve vergi indirimi oranınıza göre 17 yıl ve 3920 gün şartlarınız var. Yılınız 18 yaşından sonra hesaplanacağı için 2016'da tamamlanmış. Priminiz de dolmuş. Başvurup emeklilik talebinde bulunabilirsiniz. Hatta geç kalmışsınız. Şu ana kadar alacağınız maaşları kaçırmışsınız.
Ayrıca engelli emeklilikte çalışma imkanı da bulunuyor. O yüzden hem emekli maaşı alıp hem de çalışabilirsiniz. Bu yüzden vakit harcamadan başvurunuzu yapın.
Emekli maaşını prim gün sayısından önce prime esas kazancınız belirliyor. Yani kazançlarınız yüksek ise priminiz az olsa da yüksek maaş alabilirsiniz.
YAŞ ŞARTINI TAMAMLAYIN
15.07.1967.dogumluyum. 16.08.1989.sigorta girişim. 2930.günPPrimim var. 720 gün doğum borçlanması yapabiliyorum. Ne zaman emekli olabilirim? Nejla GÜME
İşe giriş tarihinize göre 3600 günle kısmi emekli olma imkanınız bulunuyor. Ancak priminiz yetersiz. Eğer doğumunuz sigorta olduğunuz tarihten sonra ise bir çocuk için 720 gün borçlanabilirsiniz.
3600 günü tamamlamanız için 670 gün borçlanmanız yeterli olacak, fazladan para ödemeyin.
3600 günü tamamladıktan sonra da 58 yaşında emekli olabilirsiniz.