Enflasyon rakamları yaklaşık 13 milyon emekli ve 3 milyondan fazla kamu çalışanı tarafından ilgiyle takip ediliyor. Çünkü bu oranlar milyonlarca kişinin zamlarını belirliyor. Emekliler ve memurlar yılda iki kez zam alıyor. Bu zamlar Ocak ve Temmuz aylarında yapılıyor. SSK ve Bağ-Kur emeklileri hem Ocak'ta hem de Temmuz'da bir önceki 6 aylık enflasyon oranı kadar zam alıyorlar. Memurlar ve memur emeklileri ise toplu sözleşmede belirlenen zam oranı ile birlikte bu oranı geçen enflasyon farkını maaş zammı olarak alıyor.
HAZİRAN VERİSİYLE NETLİK KAZANACAK
Önceki gün açıklanan Mayıs ayı enflasyonu ile birlikte Temmuz'da yapılacak zamlarla ilgili önemli bir veri de ortaya çıkmış oldu. Zamların kesinleşmesi için 3 Temmuz'da açıklanacak Haziran enflasyonu kaldı. Bu enflasyonun da eklenmesiyle birlikte 6 aylık oran ortaya çıkacak ve zamlar yapılacak. Mayıs ayı enflasyon verisi ile birlikte 5 aylık oran yüzde 6.39 olarak ortaya çıktı. Buna göre Haziran enflasyonu sıfır bile çıksa SSK ve Bağ-Kur emeklileri yüzde 6.39 zam alabilecek. Memur ve memur emeklileri ise yüzde 3.39 fark alacak. Merkez Bankası'nın son açıkladığı Mayıs ayı beklenti anketinde de emeklilerin zammı için ipucu var. Ankete göre ilk 6 aylık enflasyon yani SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin zam oranı yüzde 7.66 olabilecek. Memur ve memur emeklilerinin de yüzde 3'lük toplu sözleşme zamma ilaveten alacağı enflasyon farkı 4.66'yı bulabilecek. Ancak dediğimiz gibi kesin rakamlar Haziran ayı enflasyonunun açıklanmasıyla netleşecek. Böylece milyonlarca emekli ve memurun Temmuz ayında alacağı maaşlar zamlanmış olacak.
MAAŞLARI NASIL ETKİLİYOR?
■ 5 aylık TÜFE .................................................... % 6,39
■ 6 aylık tahmin ........................................................................ % 7.66
■ SSK ve BAĞ-KUR emeklisi: .............6 aylık enflasyon
■ Memur ve memur emeklisi: ...........Yüzde 3 + 6 aylık enflasyon farkı
YENİ ARTIŞLAR BELLİ OLDU
TABAN AYLIKLAR .........................
Mevcut ...% 6.39 zamlı .. % 7.66 zamlı
■ Memur ................................... 3.993,01 ......... 4.248,16 ........ 4.298,87
■ Memur emeklisi...................... 3.020,66 ......... 3.213,68 ........ 3.252,04
■ Esnaf emeklisi .......................2.044,43 ......... 2.175,07 ........ 2.201,03
■ SSK emeklisi (2000 öncesi) .....2.419,77 ......... 2.574,39 ........ 2.605,12
■ Bağ-Kur tarım emeklisi ..............1.662 .......... 1.768,20
KİRA SÖZLEŞMESİ UYARISI
KİRA sözleşmesini bu ay yenileyecekler dikkat! Enflasyon rakamlarının açıklanmasıyla Haziran ayındaki kira artışı belli oldu. Bu ay yenilenecek kira kontratlarında en fazla yüzde 14.13 zam yapılabilecek. Son 12 aylık ortalamalara göre yüzde 14.13'lük Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) oranı, kirada bu ay azami artış oranı olarak uygulanacak. Kira artışlarındaki üst sınır, eskiden, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (YİÜFE) üzerinden belirleniyordu. 2 yıl önce yapılan düzenlemeyle TÜFE'ye endekslendi. Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan verilere göre; 12 aylık ortalamalara göre Yİ-ÜFE yüzde 22.24 artış gösterdi. Eski sistem uygulansaydı, bu ay kira kontratları yüzde 22 artışla yenilenecekti
ÇIRAKLIK SİGORTASINA DİKKAT
■ 1996 yılında çıraklık eğitimimde sigorta girişim yapıldı. Ama 2003 yılına kadar prim günüm yok. Emeklilikte bu sigorta girişi geçerli olur mu? Hayri BAŞ
Çıraklık ya da staj sırasında yapılan sigortalar tamamen sağlık ile ilgili sigortalar. Burada iş kazası ve meslek hastalığı için primler yatırılıyor. Bu primler emeklilik hesaplamasında kullanılmıyor. Ancak ilk sigortalı olduğunuz tarih ve numaranız geçerli. Fakat dediğim gibi bu tarih emeklilik hesaplamasında ilk prim yatırılan tarih olarak kabul edilmiyor. Dolayısıyla sizin için emeklilik hesabı 2003 yılındaki işe girdiğiniz tarihe göre yapılacak. Buna göre de 7 bin gün prim ödeyip 60 yaşında emekli olma imkanınız bulunuyor.
TAZMİNAT ALMA HAKKINIZ VAR
■ 10.09.1976 doğumluyum. 15.03.1998 tarihinde sigorta girişim var ve 8130 gün primim bulunuyor. Sigorta girişinden beri ayni yerde çalışıyorum. Tazminatımı alıp çıkabilir miyim? Kaç yaşında emekli olabilirim Ramazan KÖKEN
Kıdem tazimatını düzenleyen 1475 sayılı yasanın 14. maddesinde emeklilik için yaş dışındaki şartları tamamlayanların istifa ederek tazminat alabilecekleri hükme bağlanmış durumda. Buna göre sizin için yaş dışındaki emeklilik şartları 15 yıl 3600 gün olmaktadır. Bu süre ve prim de tamamlanmış. Bu durumda SGK'ya giderek bu prim ve yılı doldurduğunuza dair yazı alıp işvereninize müracaat ederek tazminatınızı alıp ayrılabilirsiniz. Son brüt maaşınızın 23 ile çarpılması sonucu bulunacak rakam size ödenecektir. Emeklilik için yıl ve prim şartınız tamam. 57 yaşına geldiğinizde emekli olabilirsiniz.