● İşten ayrılmayı ve başka firmaya geçmeyi düşünüyorum. Başka firmadan güzel teklif aldım. İşyerime ne kadar zaman önce ayrılacağımı bildirmem gerekir? İşten ayrılırken sıkıntı çıkar mı? (ismi saklı) İş kanununa göre, işçi ve işverenlerin iş sözleşmesini fesh ederken karşı tarafa önceden bildirimde bulunma yükümlüğü bulunmaktadır. İşyerindeki kıdemi 6 aya kadar olanlar 2 hafta, 6 ayla 1,5 yıl arasında olanlar 4 hafta, 1,5 yıl ile 3 yıl arasında olanlar 6 hafta, 3 yıldan fazla olanlar 8 hafta önceden yazılı olarak sözleşmenin sona erdirileceğini karşı tarafa bildirimde bulunmakla yükümlüdürler. Eğer bu sürelere uyulmadan taraflardan biri iş sözleşmesini sona erdirirse bu süreler kadarki ücretleri karşı taraftan talep edebilirler. Bu nedenle işvereninizin de sizden ihbar tazminatı talep etme hakkı vardır. Ayrıca, işe başlarken yapmış olduğunuz sözleşmede işi haklı bir neden olmaksızın bırakmanız halinde herhangi bir cezai şart konulmuş ise örneğin sizi eğitime göndermiş bunun masrafını işveren karşılamış ise bu yapmış olduğu masrafları aradan makul bir süre geçmeden işten ayrılmış iseniz bunu da sizden yasal olarak talep edebilir.
TEDBİRLERE UYMAK GEREKİR
● Yeni getirilen PCR testi zorunlu olacak mı? İş verenin bunu zorunlu kılma yetkisi var mı? Dünden itibaren uygulanan bu sistem sadece iş hayatında değil sosyal alanda da uygulanacak. Ancak işverenler 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu gereğince tedbir almak zorundalar. İşçilerin sağlıklı bir ortamda çalışmasını sağlama zorunluluğu işverene aittir. Dolayısıyla salgın hastalık gibi yeni bir risk çıktığında işverenin tedbir alma mecburiyeti kanuni bir yükümlülük. Bu çerçevede aşı olmayan çalışanlardan PCR testi istemek de tedbir olarak uygulanacaktır. Çalışanlar açısından baktığınızda da yasa gereği bu tedbirlere uyma zorunluluğu bulunuyor. O yüzden eğer aşı olmadıysanız işyeriniz size yazılı olarak bildirdiğinde test olarak işyerine gitmelisiniz. Sadece test olmadığınız için işten atılma durumu olmaz ama başkalarının sağlığını tehlikeye sokarsanız İş kanunu 25. madde gereği geçerli sebepten çıkartılabilirsiniz.
MESAİ ZORUNLU DEĞİL
● Ben özel sektöre ait bir fabrikada çalışıyordum. Mesai yapmadığım için işten çıkarıldım. Bu olay normal mi, ne yapmalıyım? İş kanununa göre işçi mesai yapmak zorunda değildir. Fazla çalışma durumunda işveren işçinin yıllık onayını almak zorundadır. Zorla fazla çalışma yaptırılamaz. Bu nedenle işten çıkarma haksız çıkarmadır. İhbar ve kıdem tazminatı hakkınız vardır. İş mahkemesine dava açabilir veya çalışma ve İş-Kur il müdürlüğüne şikayette bulunabilir, tazminatlarınızı alabilirsiniz.
TAZMİNATSIZ ATILIR MI?
● İşyerimizde çalışan işçilerimizin bir kısmı çok sık sigara molası veriyor. Kendilerine firma ilkeleri açısından sigarayı bırakmalarını söylüyoruz ancak bir kaçı bırakmadı. Bu çalışanları tazminatsız işten çıkartırsak ileride mahkemeye vererek hak kazanma şansları var mıdır? İş kanununa göre; sigara içtiği için işçiyi tazminatsız işten çıkartamazsınız. Ancak sigara içme molaları belirleyip bu süreler içinde sigara içmelerini sağlayablirsiniz. Önceden belirlenmiş molaların dışında sık sık sigara içmeye gidiyorsa bununla ilgili olarak kendisini yazılı olarak uyarabilirsiniz. Bu uyarılara rağmen bu alışkanlığını terk etme konusunda ısrarlı davranmaya devam ederse işverenin emir ve talimatlarına uymama nedeniyle iş sözleşmesini fesh edebilirsiniz.
İŞE İADE EDİLMESİ MÜMKÜN
● Ben emekli olduktan sonra çalışmaya başladım. Emekli olduğum için beni işten çıkartacaklarını söylediler. Ben çıkış aldıktan sonra mahkemeye versem işe iade alabilir miyim? Emeklilerin işe iade hakları var mı? E.P. 4857 sayılı İş kanununun 18. maddesine göre otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır. Salt işçinin emekli olarak çalıştığını sebep göstererek işveren iş akdini fesih edemez. Bunun üzerine işçi işverene karşı işe iade davası açabilir. Emekli olduktan sonra çalışanların diğer çalışanlardan özlük hakları açısından bir farkları yoktur.