Son 20 yıllık dönemde ekonominin birçok alanında çok önemli kararlar alındı ve yatırımlar yapıldı. Paradan altı sıfır atılması, IMF ile borç ilişkisinin bitirilmesi, mega projeler... Sadece birkaçı.. Finanstan konuta, otomobilden teknolojiye ulaşımdan gıdaya, perakendeden bankacılığa ekonominin hemen her alanında yenilikler hayatımıza girdi. Bütün bunların dışında çalışma hayatında da bugüne kadar çözülememiş çok önemli sorunlar bir bir ortadan kaldırıldı, devrim niteliğinde kararlar ile milyonlar sevindirildi. Çalışma hayatında bugüne kadar çözülememiş sorunlar tek tek çözülerek çağa uygun hale getirildi. Yüze yakın yenilikten en önemlilerine ve devrim diyebileceğimiz değişikliklere kısaca bakalım...
Milyonlarca emekliye intibak düzenlemesi
● 31 Aralık 1999 öncesinde emekli olmuş 5 milyondan fazla vatandaşın maaşındaki yanlışlıklar yeniden hesaplandı. Tozlu çuvalların içinden dosyalar tek tek çıkartıldı. Günlerce hesaplama yapılıp farklar emeklilerin hesaplarına yatırıldı ve haksızlıklar giderildi.
İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası
● Türkiye'de iş kazalarının önüne geçmek ve çalışma hayatını insan sağlığına uygun hale getirmek amacıyla yapılan düzenleme ile çalışma ortamları çağdaş yasalarla yeniden düzenlendi. İşyerlerinde hekim ve iş güvenliği uzmanları bulundurma zorunluluğu getirildi. İş yerleri tehlikeli ve az tehlikeli sınıflara ayrıldı, çalışanların sağlığı ön plana alındı.
Genel Sağlık Sigortası uygulaması
● Türkiye'de yaşayan herkesi sağlık şemsiyesi altına alan bu uygulama ile çalışan çalışmayan herkes sağlık hizmetlerine ulaşma hakkına sahip oldu. Bugün devlet ya da özel sağlık kurumlarında TC numarasını söyleyen herkes tedavisini yaptırırken aynı şekilde eczanelerden de rahatça ilaçlarını alabiliyor.
Bağ-Kurlu emekli esnaf için SGDP kesintisi kaldırıldı
● Emekli olduktan sonra çalışmaya devam eden Bağ-Kurlu esnafın emekli maaşındaki kesinti kaldırıldı. Büyük bir haksızlık önlenmiş oldu. Hem iş yerini çalıştıran hem de yanında işçi çalıştırıp vergi ve prim ödeyen esnafa yapılan bu haksız uygulama son buldu. Emekli maaşları artık tam ödeniyor.
Pandemiye karşı kısa çalışma ve nakit ödemeli ücretsiz izin
● Pandemi döneminde çıkartlan ek bir düzenleme ile kısa çalışma ödeneği uzatıldı, sadece beyan ile ödendi. Ayrıca ücretsiz izin için nakdi ödemeler imkanı sağlandı. Birçok işyeri ve çalışan pandemiye karşı korundu.
Memur emeklilerinin 30 yıl üzeri hizmetleri emekli ikramiyelerine yansıtıldı
● Emekli memurlar ikramiyelerini alırken 30 yıl üzeri hizmetleri paralara yansımıyordu. Bu haksızlık giderildi ve 30 yıldan fazla hizmeti olan emekli memurlara aradaki farklar güncellenerek ödendi.
Uzaktan ve esnek çalışma yasal olarak belirlendi
● Pandemi ile hayatımıza giren uzaktan ve esnek çalışma modelleri yasal düzenleme ile güvence altına alınhdı. Uzaktan çalışanlar ile işlerine gelenlerin hakları eşitlendi.
Enflasyona karşı ikinci kez asgari ücret belirlenmesi
● 2022 yılı itibariyle asgari ücret tespit komisyonu Haziran ayında toplantı yaptı ve yılın ikinci asgari ücretini belirledi. 2023 yılı için de beklentiler, çift asgari ücret belirlenmesi yönünde.
Konut Edindirme Yardımı'nın ödenmesi
● Yıllarca çalışanların maaşından kesilen Konut Edindirme Yardımı (KEY) paraları tek tek hesaplanarak güncellenip hak sahiplerine ödendi. Milyonlar paralarından umudu kesmiş iken hesaplarında bu ödemeleri gördü.
Annelere üç çocuk borçlanma imkanı
● Anneler iki çocuk için borçlanma yapabiliyorlar ve bu haktan Bağ-Kurlu anneler yararlanamıyordu. Bağ-Kurlu annelere doğum borçlanması hakkı getirilirken, çocuk sayısı da üçe çıkartıldı. Bugün bu karar sayesinde yüzbinlerce anne emeklilik imkanına kavuşuyor.
Sözleşmelilere kadro
● 2011 ve 2013 yıllarındaki gibi 2022 yılında da sözleşmeli personelin kadroya geçişi sağlandı. Yaklaşık 520 bin sözleşmeliye kadro kapısı açıldı. Yasanın bu ay içinde Meclis'ten geçmesi bekleniyor.
5 milyon EYT'liye emeklilik imkanı
● Yaklaşık 23 yıldır milyonların sorunu olarak ortada duran ve çözüm bekleyen Emeklilikte Yaşa Takılanlar düzenlemesi de içinde bulunduğumuz Aralık ayı itibariyle Meclis'e gelecek. Böylece milyonlarca vatandaşa emeklilik yolu açılırken, siyasi malzeme yapılan, toplumun hemen her kesiminin konuştuğu bu sorun hayatımızdan çıkmış ve çözülmüş olacak.
Pandemiye karşı kısa çalışma ve nakit ödemeli ücretsiz izin
● Pandemi döneminde çıkartılan ek bir düzenleme ile kısa çalışma ödeneği uzatıldı, sadece beyan ile ödendi. Ayrıca ücretsiz izin için nakdi ödemeler imkanı sağlandı. Birçok işyeri ve çalışan pandemiye karşı korundu.
3600 ek gösterge artışı
● Milyonlarca memuru ilgilendiren devrim niteliğindeki karar ile ek gösterge konusunda yapılan haksızlıklar giderildi. Sadece 4 meslek için öngörülen artış tüm memurları kapsadı ve her unvandaki memurun ek göstergesi artırıldı. Ulgulama Ocak 2023'te başlayacak ve memur emeklilerinin maşları ve ikramiyeleri artırılacak.
Geçici işçilere 12 ay çalışma
● Yılın belli bir bölümünde çalışarak eksik maaş alan geçici işçilerin çalışma sürelerinin 12 aya çıkartılması için çalışma başlatıldı.
1 milyondan fazla taşerona devlette kadro
● Değişik şirketlerde hakları verilmeden çalıştırılan taşeron işçiler çalıştıkları devlet kurumları ve belediye şirketlerinde kadrolu hale getirildi. Kamu kurumlarında 4D'li işçi olarak istihdam edilen bu işçiler için toplu sözleşme ikramiye gibi ek imkanlar da getirildi. Devrim niteliğindeki bu çalışma ile kamuda taşeron uygulaması yıllar sonra bitirildi, çok büyük bir toplumsal sorun haline gelen uygulama bitirildi.
Emeklilere bayram ikramiyesi
● Milyonlarca emekliye dini bayramlarda yılda iki kez ikramiye ödemesi uygulaması başlatıldı. Emekliler her yıl Ramazan ve Kurban Bayramı öncesinde bu paraları hesaplarında görebiliyor.
Emeklilere, memurlara banka promosyonu
● Sosyal Güvenlik Kurumu bankalarla protokol yaparak tüm emeklilere promosyon ödemesi yapılmasını sağladı. Böylece rekabet ile 10 bin liraya kadar çıkan promosyonlar emeklilere ödeniyor. Ayrıca kamu çalışanları da çıkartılan bir genelge ile banka promosyonlarını alıyor. Bugün 40 bin lirayı geçen promosyonlar kamu çalışanlarına ödeniyor.
Annelere yarı zamanlı çalışma imkanı
Doğumdan sonra ücretsiz ücretli izin hakları bulunan annelere isterlerse çocuk sayısına göre 6 aya kadar yarı zamanlı çalışma imkanı getirildi. Bu yarı zamanlı çalışma sırasında maaşını da tam alması sağlandı. İsteyen annelere çocuk 5 yaşına gelen kadar da yarım maaş ile yarı zamanlı çalışma yapma hakkı tanındı.
Vergisiz asgari ücret
Ocak 2022 itibariyle devrim niteliğinde bir karar ile asgari ücretteki gelir ve damga vergisi kaldırıldı. Bununla birlikte daha fazla ücret alanların maaşlarındaki asgari ücret kadar kısım da vergiden muaf tutuldu.