Bu bayramda, akademisyen olan oğlum bir kitap hediye etti: "Dikkat!
İçeride Sınav Var". Alt başlık şöyle:
"Sınavlarla İmtihan: Üniversite Halleri, Üniversiteli Halleri". Kelimelerle oynayarak maksat daha iyi anlatılmış.
Yazarı Beril Dedeoğlu'nu Star gazetesindeki köşe yazılarından biliyorum. Uzmanlık alanı "Uluslararası İlişkiler". Doktorası AET (Avrupa Birliği'nin eski adı) hakkında.
Bu sebeple olsa gerek, bir süre Avrupa Birliği'nden sorumlu Bakan olmuştu. Şimdiki görevi Ege Üniversitesi Rektörlüğü.
Star gazetesindeki yazılarına bakar, pek azını okurdum. Konular özel alan bilgisi ve bana fazla teknik gelirdi.
"Dikkat! İçeride Sınav Var" kitabını okuyunca kanaatim değişti. Beril Hanım'ın son derece esprili bir dili var. Ta ilkokuldan başlamak üzere eğitim öğretim hayatımıza dair gülünç ve düşündürücü durumları ironik bir üslupla anlatıyor. Bolca verdiği örnekler, bazen komik, bazen trajik, ama hepsi de gerçek.
EDİTÖRÜN DİLİNDEN
Kitabın editörü arka kapakta eseri tanıtırken şöyle diyor: "Samimiyetle yazılan, yazarın özel hayatından da birbirinden çarpıcı, ilginç, komik ve hatta trajikomik olayların kaleme alındığı bu kitabın, okuyucuyu zaman zaman güldüreceği, zaman zaman ise derin düşüncelere yönlendireceği kesin.
Sadece üniversite değil, ilkokuldan başlayıp hayatımızın sonuna kadar peşimizi bırakmayan sınavların, eğitim sistemindeki çarpıklıkların, öğrenci ve akademisyen hallerinin komik bir şekilde anlatıldığı, aynı zamanda gerçeklik penceresinden önemli mesajların verildiği bu kitapta sizleri neler bekliyor? İşte birkaç örnek:
Kitapta yenilikçi kopya yöntemleri, "Bütünleme sınavlarını Temmuzda yapmayın" diyen, "Avrupa Konseyi'nde nasıl karar alınır?" sorusuna "Toplanırlar, bir araya gelirler, karar alırlar" cevabı veren öğrenciler gibi ilginç bahisler vardır.
2. Dünya savaşında Hitler'in yaptıklarını anlatan hocaya bir öğrenci sorar: "Hocam Hitler çok mu kalabalıklarmış?" İnkılap Tarihi dersinde kaynak kitaplardan söz eden ve Nutuk'u da tavsiye eden hocaya soru: "Hocam, yazarı kim?"
İNCİLER
Beril Dedeoğlu akademik değil, popüler denebilecek bir dil kullanmış. Onun için çok kolay okunan eğlenceli bir eser. Bana göre bunun tek istisnası "Sınav Kağıtları" başlıklı gereğinden fazla uzun olan bölüm.
Yazar her seviyeden öğrencinin cevap kağıtlarındaki ibretlik ifadeleri "İnciler" diye isimlendirir ve okuyucuyu bir beklenti içine sokar. Ama ben bu uzun bölümü okurken, aynı rahatlıkla takip edemedim.
Yazar, yeni neslin bir hatasına düşmekten kendini kurtaramamış: "aklı selim büyükelçimiz" diyor, "aklı selim sahibi" olması gerekir.
Beril Hanım kariyer sırasında çeşitli sınavlardaki çarpıklıklar sebebiyle, ruh hastalıkları oranının en yüksek olduğu yerlerden birinin üniversiteler olduğunu söyler.