Gerçekten eşit bir dünya, kadınların ülkelerin ve şirketlerin yarısını yönettiği ve erkeklerin de ev idaresinin yarısını üstlendiği bir dünya olurdu. Bence böyle bir dünya, şimdikinden çok daha iyi olurdu.
Bu sözler Facebook'un operasyondan sorumlu genel müdürü Sheryl Sandberg'e ait. Onun yazdığı "Lean İn" kitabından bahsetmiştim. Kitap "Sınırları Zorla" adıyla Türkçeye de çevrildi. Bugün de bu kitaptan alıntılar yapmak istiyorum.
Google'da internet satışları ve işletme gruplarını yönetirken (2004'te) ilk çocuğuna hamile ve çok kolay geçmemesine rağmen dokuz ay boyunca çalışmaya devam ediyor. Mide bulantılarının had safhada olduğu bir günün sabahı işyerindeki bir toplantıya yetişmeye çalışırken park yeri bulmakta zorluk çekiyor. Çok uzağa park ettiği için de çok yol yürümek zorunda kalıyor. Telaşlandıkça daha çok yoruluyor, yoruldukça midesi daha çok bulanıyor. O gece bunları eşine anlattığında, eşi kendi işyeri Yahoo'da hamile çalışanlar için her binanın önünde özel bir park alanı ayrıldığını söylüyor.
FARKI YARATAN NE?
Ertesi gün Google'ın kurucularına gidiyor ve yoga yaparken bulduğu Sergey Brin'e acilen hamileler için özel bir park alanına ihtiyaç olduğunu belirtiyor. Brin, daha önce neden böyle bir şey düşünmediğine şaşırarak öneriyi hemen kabul ediyor.
Aslında esas şaşıran Sheryl. "Kendi ayaklarımın acısını tecrübe ettiğim o güne kadar, hamile kadınların özel bir park alanına ihtiyaç duyabileceğini fark etmemiş olmaktan dolayı utanıyorum. Google'ın en üst düzey çalışanlarından biri ve bir kadın olarak bunu daha önceden özellikle de benim düşünmem gerekmez miydi?"
Ancak hamile kalınca anlıyor hamile kadınların neler çektiğini. Şöyle devam ediyor sözlerine Sandberg: "Hamilelik geçirmiş diğer kadınlar o zamana kadar özel bir muamele istemekten kaçındıklarından olacak, sessizlik içinde acı çekmişlerdi. Veya sorunun çözülmesini talep edecek özgüvenleri ya da statüleri yoktu. Üst düzeyde bir kadının hamile kalması, fark yaratmıştı."
ORTAMDA TEK KADIN
Karar mekanizmalarında neden kadınların yer alması gerektiğinin en önemli kanıtlarından biri bu örnek. Kararları erkekler alıyor ve onlar kadınlar gibi düşünmediklerinden ve onların neler yaşadıklarını anlayamadıklarından onları ilgilendiren konularda "doğru kararlar" alamıyorlar. Bu nedenle dünyayı sadece erkeklerin yönetmesinin yanlış olduğunu söylüyoruz. Herkesi etkileyecek kararlar alınması gerektiğinde kadınların sesi de eşit derecede duyulmalı. Eşit derecede.
Yani yönetim kurulunda 10 kişi varsa, birinin kadının olması yetmez. Dört veya beşinin de kadın olması gerekir. "Ortamdaki tek kadın olmak, zaman zaman tuhaf ama gerçeği gözler önüne seren durumlar yaratıyordu" diyen Sandberg, özel sermaye şirketleri yöneticilerine yönelik bir toplantıya katıldığında yaşadığı bir olayı şöyle anlatıyor: "Mola verildiği sırada kıdemli ortaklardan birine dönüp kadınlar tuvaletinin nerede olduğunu sordum. Bana boş boş baktı. Sorum onu resmen allak bullak etmişti. Ona, ne kadardır bu ofiste çalıştığını sordum. 'Bir yıldır' dedi. 'Bütün bir yıl boyunca burada anlaşma pazarlığı yapan tek kadın ben miyim?' diye sorunca, 'Sanırım' dedi ve ekledi: "ya da tuvaleti kullanmak zorunda kalan tek kadın sizsiniz."
Son sözü yine Sandberg'e bırakıyorum: "Eğer yüksek mevkilerde daha çok kadının sesinin duyulmasını sağlamayı başarabilirsek, herkese daha adaletli bir muamele yapılmasını sağlayabiliriz." Yapmamız gereken de bu.
