Jeopolitik faktörlerin, Rusya Ukrayna ile ivmelenmesi sonrasında IŞİD terör örgütünün acımasız eylem ve ileriye yönelik tehditleriyle zirveye çıkması altın fiyatlarının hareketlenmesine neden oluyor. Geçen yılı sakin kapatan altın bu ay içinde yeniden atağa geçerek ons fiyatı 1320 dolara ulaştı. Bu arada jeopolitik faktörlerin yanı sıra petrol fiyatlarının öngörülerin üzerindeki artışı da orta vadede altın fiyatlarını destekleyebilir. Küresel krizden önce olduğu gibi...
Altın fiyatları, geçen yıl hariç, 10 yıldır üst üste yükselmişti. Bunda kuşkusuz hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülke merkez bankalarının uyguladığı düşük faiz politikalarının, yani aşırı küresel likiditenin önemli payının olduğu bir gerçek. Likidite bolluğu nasıl hisse senetleri, tahvil bonolar ve emtialarda balon oluşturmuşsa, altın ve diğer kıymetli madenler de bundan nasibini almıştı.
TALEP HALEN ZAYIF
3 kanaldan gelen talep altın fiyatlarına yön veriyor. Birincisi yatırım amaçlı altın talebi. İkincisi sanayi sektöründen gelen talep ve üçüncüsü mücevher altın talebi.. Bu yıl içinde talebi oluşturan bileşenlerdeki gelişmeler Dünya Altın Konseyi'nin verilerine göre şöyle;
* 2014 ilk çeyrekte altın talebi 1.074 ton seviyesinde kalmış. Geçen yılın eş dönemiyle karşılaştırdığımızda tam bir yatay seyir görüyoruz. Değer olarak 44.7 milyar dolara tekabül ediyor.
* Toplam talep içinde merkez bankalarının payı 8.4 ton azalırken, borsa yatırım fonlarının payı 176 ton artmış. Merkez bankalarının rezervleri için altın talebini sınırlamalarının temel nedeni FED'in parasal genişlemeden çıkışa başlaması gelişmekte olan ülke merkez bankalarının rezervlerinden yüksek miktarda dolar satmalarını gerektirmişti. İşte bu yüzden altından öte dolar almaya çalışıyorlar rezervlerine. Merkez bankalarının rezervlerindeki altın oranı yaklaşık yüzde 14'leri buluyor.
* Mücevher altın talebinde ufak bir sıçrama olmuş. İlk çeyrekteki mücevher altın talebi 570.7 ton ile son 5 yıllık ortalamayı aşmış. Çin ve Avrupa ülkelerinin belirgin bir şekilde mücevher altına yöneldikleri, bu bağlamda mücevher altın talebini yükselttikleri izleniyor verilerden... Türkiye de fena sayılmaz. Son 1 yılda değer itibariyle mücevher altın talebi 3 milyar dolara çıkmış.
* Dikkat çeken bu tespiti sona sakladım. İlk çeyrekte altın fiyatları diğer ülkelerde gerilerken Türkiye'de TL/gram fiyatı yukarı gelmiş. Bir de Japonya'da benzer şekilde yükselmiş. Tabii son haftalarda tüm ülkelerde tırmanıyor altın...
GERİ DÖNEN ALTIN
Arz cephesine de değinelim ve sorumuzun yanıtını verelim...
Rahatlıkla altın talebini karşılayacak arz var. Nasıl bu kadar rahat bu tespiti yapabiliyoruz derseniz... Toplam arz içinde geri dönüşten gelen altın miktarı yüzde 35'leri buluyor. Malumunuz altın, petrol ve doğalgaz gibi tüketildiğinde yok olmuyor. Özellikle gelirlerin azaldığı dönemlerde sisteme geri geliyor. Örneğin 2008 ve 2009 yıllarında yani küresel kriz döneminde geri dönen altın miktarı toplam arzın yüzde 42'sine ulaşmış.
Parçaları yan yana getirdiğimizde... Altın fiyatlarının son haftalarda yaptığı atağın devam etmeyeceği görünüyor. Tabİi IŞİD daha da azmaz, Rusya ve Ukrayna gerginliği yeniden alevlenmez ise. Ya da yeni bir jeopolitik faktör eklenmezse denkleme. Bu durumda hiç tereddütsüz yükselişini sürdürür.
Sözün özü, altının iç dinamiklerine göre talep momentumu çok güçlü değil. Diğer bir deyişle boğa piyasasına çevirmek için yetersiz kalıyor.