Küresel belirsizliğin piyasalar üzerine kabus gibi çöktüğü şu günlerde tasarruf sahipleri hangi finansal enstrümana yönelecekleri konusunda kararsız. Bir bakıyorsunuz "altın güvenli liman hemen oraya sığının" deniyor, herkes orada yerini alıyor. Ya da, "Tamam fırtına dindi çıkın hisse senetlerine gidin" deniyor, yatırımcılar risk alıyor borsalar yükselecek beklentisi ile pozisyon alıyorlar. Ama büyük çoğunluğu hüsranla bitiyor ne yazık ki.
Türkiye İstatistik Kurumu her ay enflasyonu arındırarak finansal araçların reel getirilerini yayımlıyor. İlginçtir, Mayıs ayında reel getiri rekoru dolara geçmiş. Aslında, detaylara inmeden önce TÜİK yetkililerine dolar ve euronun finansal yatırım aracı olarak kabul edilmesinin ne kadar doğru olduğunu soralım. Çünkü, TL'yi bırakıp enflasyondan korunmak için yıllarca dövize sığınanlar yüzünden, yani para ikamesi nedeniyle, Merkez Bankası'nın gerek TL faiz oranı ile gerekse doğrudan döviz satışı yöntemi ile kur artışını durduracağım diye deyim yerinde ise göbeğinin çatladığını dün gibi hatırlıyoruz. Tabii, rezervleri yetersiz kaldığından dolarizasyon süreci yüksek devalüasyona ve TL faizlerinin aşırı yükselmesine neden olurdu. Neyse ki, 2000'lerin başından bu yana gelişmiş ülkelerin gevşek para politikaları uygulamaları sonucu döviz bolluğu olunca biz de atalete dönüşmüş olan döviz sevdamızdan kurtulduk. Bu yüzden, her ne kadar endekslemede dolar yada euro kullanılsa da yatırım aracı olmaktan çıktılar.
KAYIP REKORU İMKB'DE
TÜİK verilerine geri dönelim. Mayıs ayında TÜFE arındırıldıktan sonra yüzde 1.48 reel getiri sağlamış doları, yüzde 0.70 getiri ile mevduat hesapları izlemiş. Külçe altın, İMKB-100 ve euronun yatırımcısına sağladığı reel getiriyi bırakın, götürüsü söz konusu olmuş. En fazla kayıp hisse senetlerinde yaşanmış. İMKB-100'ün Mayıs ayındaki enflasyon sonrası getirisi yüzde 5.74 seviyesinde. Yani, hisse senedi almış bir tasarruf sahibinin 100 TL'sinin 5 TL 74 kuruşu buharlaşmış. Külçe altın da aynı şekilde yatırımcısını üzen finansal araçlardan Mayıs ayında, kayıp yüzde 2.37 civarında. Geride bıraktığımız ayın bu performansları sonucu yıllık getiriler de şöyle sıralanıyor; altın TÜFE sonrası yüzde 11.14 reel getiriye ulaşmış. İkinci sırada yüzde 6.11 ile dolar geliyor. Mevduat sahipleri yıllık bazda yüzde 1, euro yüzde -5.46 ve İMKB-100 yüzde -19.53 reel kayba ulaşmışlar.
Her iki veriden de görüldüğü gibi finansal araçlar öyle bir noktaya geldi ki, neredeyse hiç biri enflasyon karşısında paranın aşınmasını engelleyemiyor. Eskiden öyle miydi? Yüksek enflasyona karşı tahvilden tutun mevduata kadar birçok yatırım aracının reel getirisi pozitif seviyeye ulaşıyordu.
OLASI GELİŞMELER
Neyse fazla geriye gitmeyelim, bundan sonrası için olası gelişmelere göz atalım...
TL faiz oranlarının, enflasyonun biraz gerilemesi sonucu Merkez Bankası'nın ek sıkılaştırmayı azaltacağı varsayımı altında önümüzdeki aylarda hafif aşağı doğru gevşeyeceğini söyleyebiliriz. Bu da mevcut tahvil ve bono sahiplerinin kazanacağı anlamına geliyor. Diğer taraftan, tahvil sahipleri kazançlı çıkarken mevduat sahipleri daha düşük getiriye razı olacaklar faizin aşağı yönlü hareketi sonrasında. Altın yaklaşık 6 gündür yukarı gidiyor. Dünya Altın Konseyi raporlarına göre yatırım amaçlı altın talebi yükseliyor, özellikle kurumsal düzeyde. Merkez bankaları ve yatırım fonları sürekli altın talep eden konumdalar son aylarda. Ancak, en büyük altın ithalatçısı Hindistan'da işler pek iyi gitmiyor. Aynı zamanda, Çin'in de büyüme hızı düşüyor. Dolayısıyla, altın fiyatlarının yükselmesi tamamen güvenli liman tahtını yeniden alması ile mümkün olacak. Hisse senetlerini birkaç kez yazmıştım, FED verecek parayı, piyasalar coşacak.
