Para Politikası Kurulu'nun (PPK) Salı günü gerçekleştirdiği toplantısından beklenen kararlar çıktı. Sürpriz olmayan kararların başında "faiz koridorunun sınırlı oranda indirilmesi" ve "zorunlu karşılıkların kısmen sıkılaştırılması" geliyor. Bu arada, politika faiz oranı aynı seviyede tutarken, geç likidite penceresinde de ufak bir oynama yaptı PPK.
Neden bu kararları aldığının yanıtından önce, Merkez Bankası penceresinden Türkiye ekonomisinin nasıl göründüğüne kısaca değinelim.
Bardağın dolu tarafında öncelikle "iç ve dış talep dengelenmesinin" sürdüğü tespiti yer alıyor. Bu noktayı biraz açalım... Türkiye ekonomisinin ağırlıklı olarak iç talep ile büyümesinin iki ağır bedeli oluyor. Birincisi, iç tüketimde ithal ürünlerde olduğundan cari açık genişliyor. İkincisi, iç tüketimin bir kısmı banka kredileri ile gerçekleştirildiğinden, kredi hacmi genişlemesi kontrolden çıkıyor. Aynı şekilde kredi kartları kullanım oranı aşırı derecede yükseliyor. Domino etkisiyle, son halka olarak, tasarrufların azalması unsuru ekleniyor. Bu açıdan, dış talebinde büyüme açısından devreye girmesi gerekiyor.
CARİ AÇIK GERİLİYOR
Bardağın dolu tarafındaki diğer bir unsur da cari işlemler açığının kademeli olarak azalma eğilimini sürdürmesi. İhracatın artış sürecine devam etmesi, dış ticaret açığının dolayısıyla da cari açığın aşağı gelmesine katkı yapıyor. Tabii, bu yıl içinde, büyüme hızının ivmelenmeye başlamasıyla cari açıkta yukarı yönlü bir kıpırdanma olabilir. Bu notu yeri gelmişken ekleyelim. Son bir faktör ise, enflasyonun kontrol altında olması. Bu yıl ve önümüzdeki 3 yıl için yüzde 5 düzeyinde bir enflasyon oranı öngören Merkez Bankası, enflasyonun, tütün fiyatlarında kendi deyimi ile fiyat ayarlamaları, normal ifadesiyle tütüne yapılan zamlar nedeniyle Ocak ayında sınırlı bir sıçrama, ardından yeniden düşüş eğilimine gireceğini tahmin ediyor. Dolayısıyla, 2013 yılı içinde herhangi bir dışsal şok olmazsa enflasyonda bir sorun beklemiyor Merkez Bankası. Bardağın boş tarafına küçük bir pay ayırıyor ve kredi hacminin tekrardan artışa geçmesi faktörü yerleştiriyor.
NEDEN FAİZ İNDİRİMİ
Gelelim alınan kararların nedenlerine...
Faiz koridorunun sınırlı oranda indirilmesi kararının temelinde yabancı sermaye girişlerinin son haftalarda iyice artmış olması yatıyor. Geçen yılda olduğu gibi yabancı yatırımcılar Türkiye piyasalarına yoğun ilgi göstermeye devam ediyorlar. Özellikle risk düzeyi çok düşük, karlılığı yüksek bankacılık sektörünü listelerinin ilk sırasına koyuyorlar. Not artırım beklentileri de girişi tetikliyor açıkçası. Ne var, gelsin yabancı sermaye diyebilirsiniz. Gelsin güzel... Ama döviz girişi ile kurlar aşağı gelmeye başlıyor, yani TL değerleniyor. Bu yüzden Merkez Bankası finansal istikrar hedefini gözeterek faiz koridorunun üst sınırını yüzde 8.75, alt sınırını da yüzde 4.75'e çekti. Risk iştahlarını olumsuz etkilemek için.
Zorunlu karşılıkların yükseltilmesinin nedeni ise kredi hacmindeki artışı baskılamak. 1 yıldan uzun hesaplar dışında diğer vadeler için 25 baz puan artırım yaptı Merkez Bankası. Bu çerçevede, vadesizler dahil, 3 ay vadeli mevduatlarda zorunlu karşılık oranını yüzde 11'den yüzde 11.25'e, 3 ile 6 ay vadeliler yüzde 8'den yüzde 8.25'e, 6 ay ile 1 yıl arası ise yüzde 6'dan yüzde 6.25'e çıktı.
Sözün özü, ikinci bir derecelendirme kuruluşundan da yatırım yapılabilir notu gelme olasılığı arttığından yabancı sermaye girişleri artarak devam edebilir. Bu bağlamda Merkez Bankası benzer aksiyonları, yani faiz indirimini önümüzdeki aylarda da alabilir.
