FED'in ve diğer gelişmiş ülke merkez bankalarının aldığı ya da alacağı aksiyonlar artık heyecan vermemeye başladı. Bir ara FED faiz artıracak diye kıyamet kopardı. Geçen hafta faiz artırdı ama kimse umursamadı. Yeni aksiyon filmimiz "Bitcoin"... Acaba sonunda ne olacak merakıyla soluksuz bir şekilde izliyoruz Bitcoin değerinin izlediği trendi...
Resmen baş döndürücü... Gerçekten bu filmin sonu ne olur? İyiler kazanabilecek mi dersiniz?
Şimdilik kazanmış gibi görünüyorlar.
Ancak ilerleyen sürede rüzgar terse döner mi? Finans jargonu ile Bitcoin değerinde balon var mı ve bu balon patlar mı? Soruyu yanıtlamaya çalışalım.
BALON SONUNDA PATLIYOR!
Öncelikle şu gerçeği vurgulamamız lazım; Bitcoinin değerini ölçebileceğimiz bir kriter yok. Dolayısıyla balon olup olmadığını açıkçası bilemiyoruz. Buna rağmen değerinin çok kısa sürede makul seviyelerin katbekat üstünde yükselmesi balon etkisi olduğu şüphesi uyandırıyor.
Harvard Üniversitesinden Greenwood ve You tam 59 sayfalık uzun bir çalışma yapmışlar bu konuda... Fama Balonları başlıklı makalelerinde ilginç bulgulara ulaşmışlar. Soluksuz ve aşırı fiyat artışlarını balon olarak tanımlamışlar.
Bazı hisse senetlerinin yanı sıra altın, kömür ve petrol gibi emtiaları da dahil etmişler çalışmalarına... İlk iki yılın sonunda ciddi bir fren gelmiş fiyatı şişen varlıklara.
1927'den başlamışlar ve 2012'ye getirmişler.
Bu dönemi dörde ayırarak yaptıkları incelemede başlangıçtan sonraki 3 dönemde balonların inmesi sonrası iki yıl içinde toparlanma gelirken 1990-2012 yıllarını içeren son dönemde fren sonrası toparlanmanın ya geciktiği ya da henüz yukarı trendin başlamadığı sonucuna ulaşmışlar.
Sizlerin de hatırlayacağınız gibi benzer resmi altında görmüştük. 2011 yılında bir anda 260 dolardan 1900 dolarlara çıkmıştı.
Balon ertesi yıla bile kalmadan inmiş ve bir daha da zirve seviyelerinin yakınına bile ulaşamamıştı.
OYNAKLIKTA İKİNCİ
Bitcoin 2017 yılına 996 dolarla başlamıştı.
Şu an geldiği seviye 20 bin sınırı...
İnanılmaz bir yükseliş... İlginçtir Bitcoin nasıl hızla tırmanıyorsa yine benzer hızda iniyor. Yani oynaklığı aşırı yüksek... Lale soğanı fiyatlarından sonra ikinci volatilitesi yüksek varlık olmuş Bitcoin... Aynı zamanda büyük krizde emlak fiyatları sonra Japonya hisse senetleri ve son yıllarda da teknoloji ve petrol fiyatlarındaki dalgalanmalar dikkat çekiyor.
Toparlayalım... Bitcoin değerinin bu denli yükselmesi normal değil. Kısacası balon epey şişmiş durumda... Yapılan akademik çalışmalar balonların belli süre sonra patladığını gösteriyor. Bitcoin balonunun da patlayacağını kesinlikle ima etmiyorum.
İzleyip göreceğiz. Sadece şu gerçeğin altını çizelim; Bitcoin finansın tüm kuramlarına meydan okuyor. Nereye kadar okuyacağını zamanla göreceğiz.
Popular Science Aralık ayı sayısında yer alan Bitcoin ile ilgili bazı dikkat çeken bilgilerle yazıma son vereyim...
- Bitcoin pazarının şuan ki değeri 80 milyar dolara yaklaştı.
- Bitcoinlerin yüzde 64'ü hiç kullanılmamış.
- Bitcoin ağı 500 süper bilgisayardan daha güçlü
- Bitcoin işlemlerinde geri dönüş yok.
- Bir Bitcoin işlemi kredi kartı işlemlerinden 3,994 kat daha fazla enerji harcıyor.
- Toplam Bitcoinlerin yüzde 1,5'una FBI sahip.
- 55 ülkede toplam 1.402 Bitcoin ATM'si var.