Merkez Bankası yılın üçüncü "enflasyon raporunu" geçen hafta yayımladı.
Doğrudan enflasyon hedeflemesi rejiminin şeffaflık ilkesi çerçevesinde üç ayda bir enflasyon altı ayda bir ise finansal istikrar raporlarını yönlendirme amaçlı kamuoyu ile paylaşıyor. 2001 krizinden sonra deneme mahiyetinde başladığı örtülü rejimi daha sonra 2006 yılında doğrudan hedeflemeye geçerek günümüze kadar devam ettiriyor. Bu bağlamda Merkez Bankası belli bir bant aralığını hedef olarak belirliyor ve yılsonu itibarıyla enflasyon oranının bu bant aralığında kalmasını sağlıyor.
Merkez Bankası kapsamlı değerlendirme yaptığı 72 sayfalık bu raporda birçok detaya değiniyor. Özellikle temel risklerin ne kadar dikkate alındığını da doğal olarak görmek istiyoruz. Haksız da sayılmayız.
Çünkü Merkez Bankası gördüğü, göremediği ve görmek istemediği risklere göre politika seti uygulaması yapacak. Diğer bir deyişle belli bir bilinç oluştuğu, gerçekleri kabullendiği takdirde gereken rasyonel adımları atabiliyor.
GÖRÜLEN RİSKLERİ AÇIKLADI
Merkez Bankası'nın gördüğü riskleri kısaca özetleyelim: * Küresel talepteki toparlanma ile birlikte emtia fiyatlarındaki artışlar, ertelenen tüketim, arz kısıtları gibi faktörler küresel enflasyonu da yukarı çekiyor. * Uluslararası emtia fiyatlarının bulunduğu yüksek seviyeler, enflasyon görünümü üzerinde yukarı yönlü risk oluşturmaya devam ediyor. * Tedarik zincirinde süregelen aksaklıklar enflasyon üzerindeki arz yönlü riskleri canlı tutuyor. * Ülke risk primi ve ima edilen döviz kuru oynaklıkları gerilemekle birlikte benzer ülkeler ile karşılaştırmalı olarak bakıldığında yüksek seviyeler korunuyor. * Yılsonu ve orta vadeli enflasyon beklentileri yüksek seyretmekte...
Öngörüleri ise şöyle... Merkez Bankası enflasyonun bu yılın sonunda yüzde 14,1 olarak gerçekleşmesini bekliyor. Aynı zamanda gelecek yılın sonunda yüzde 7,8'e ve 2023 yılı sonunda ise orta vadeli hedef olan yüzde 5 seviyesine gerileyerek istikrar kazanacağı tahmini yapıyor. Merkez Bankasına göre enflasyon yüzde 70 olasılıkla, bu yıl sonunda yüzde 12,2 ile yüzde 16 aralığında gerçekleşecek. Bandın orta noktası ise bu yıl sonunun hedefi olan yüzde 14,1.
PİYASALARIN GERİSİNDE KALIR
Bu yılki Enflasyon Raporlarından Merkez Bankası'nın piyasaların önünden gidemediğini piyasaların gerisinden geldiğini yaptığı revizyonlardan anlıyoruz. Bu üçüncü yukarı yönlü düzeltme oldu enflasyon hedeflerinde.
İlginçtir ileri tarih için belirlediği ve yıllardır tutturamadığı yüzde 5 hedefi yine korumayı tercih etti.
Artık Merkez Bankası'nın şu gerçeği kabul etmesi gerekiyor. Rasyonel ve gerçekçi olmayan hedefler "iletişim politikasının" zayıflamasına neden oluyor. Merkez Bankası piyasa gerçeklerinden kopuk yerde durunca sesi piyasa aktörlerince duyulmuyor. Sadece "pardon ne dedin biz duyamıyoruz" şeklinde tepki veriyor piyasalar.
Özellikle politika faiz oranı temel aracını kullanamayacağı, sadece tamamlayıcı nitelikteki ikincil araçlarla yola devam ettiği bu süreçte elinde etkili olacak tek bir silahı kalıyor Merkez Bankası'nın. O da "sözlü yönlendirme" yani iletişim politikası... Bunu ise ancak görmek istedikleri ile değil mevcut gerçeklerle yapacağı yönlendirme sonucunda sağlayabilir. Aksi takdirde piyasaların gerisinde kalması kaçınılmaz olur. Tıpkı araba önde atların arkada olduğu at arabası gibi.