Türkiye'de emeklilerin sayısı yaklaşık 11.5 milyona ulaştı.
Bunların bir kısmı ya kendi işinde ya da başka firmalarda çalışmaya devam ediyor. Emekli olduktan sonra çalışmaya yasalarımızda bir engel bulunmuyor. Ayrıca birçok konuda diğer çalışanlarla aynı haklara da sahipler. Tabi farklı uygulamalar da bulunuyor. Özellikle tazminat konusunda bazı avantajlara sahipler... Çalışan emeklilerden gelen sorulardan bazılarını cevaplayalım.
Emekli olduktan sonra bir firmada işe girdim. Tazminat alabilir miyim?
Emekli olduktan sonra başka bir firmada işe girenler için tazminatla ilgili hakları diğer çalışanlardan farklı değil.
Yani şu anki sisteme göre en az bir yıl çalışıp kendi istek ve kusuru dışında ayrılanlar kıdemleri kadar tazminatlarını alabilirler.
Emekli oldum ve tazminatımı aldıktan sonra aynı firmada çalışmaya devam ediyorum. Yeniden tazminat alabilir miyim?
Emekli olduğunuz tarihte kaç yıl çalışmanız varsa ona göre size tazminat ödenmesi gerekir. Bu tazminatınızı aldıktan sonra kıdeminiz artık sıfırlanmıştır.
İşyerine yeniden girişiniz yapılır ve 1 yıl dolduktan sonra yeni bir tazminat hakkına sahip olursunuz.
Bir firmada çalışırken emekli oldum. Ancak aynı görevimi sürdürüyorum. Bu arada tazminatımı da almadım. Hesaplama nasıl yapılıyor?
Tazminatınızı almadan aynı işyerinde devam ediyorsanız yeni sözleşme yapmadığınızdan kendiniz de ayrılsanız işveren de çıkarsa tazminatınızın tamamını alırsınız. Yani fiilen emekliye ayrılma sayıldığından (haklı fesih) ödenecek tutar son maaş üzerinden oluyor.
Bu konuda Yargıtay kararları da bulunuyor.
Emekli olduktan sonra çalışmaya başlayınca izin hakları nasıl belirleniyor?
İzin hakları açısından da çalışan emeklilerin diğer işçilerden farkı yok. Tazminatınızı ve diğer haklarınızı alıp kıdeminizi sıfırlamışsanız izin haklarınız da yeniden başlıyor. 1 yılı doldurduktan sonra izne ayrılabiliyorsunuz. Sıfırlamamışsanız izin haklarınız ilk işe girdiğiniz tarihe göre belirleniyor. Bu arada 50 yaşından büyükseniz herhalde 20 günden az izin yaptırılamıyor.
PARA ALMA HAKKINIZ VAR
Emekliliği hak etmiş durumdayım. 17 senedir ayni işyerinde çalışıyorum. Ama kıdem tazminatını şu andaki yasalarla alamıyorum.
İstifa etmem lazım. Fona geçersem belli bir kısmını alabilir miyim? (Mehmet ÇANAK)
Kıdem tazminatını alamayacağınızı kim söylemişse doğru değil. Emekliliği hak eden herkes tazminatını alarak ayrılır. Emeklilik için müracaat ettiğinizde 17 yıllık tazminatınız her yıl için bir brüt maaş olmak üzere size ödenir. Ayrıca eğer 9 Eylül 1999 öncesi sigortalı olmuşsanız 15 yıl 3.600 gün yazısı alarak da istifa edip tazminatınızı alabilirsiniz.
MAAŞ ÖDENMEZ
Ben yaklaşık 4 yıldır bir şirkette çalışıyorum. Fakat 3 hafta önce istifa etmek zorunda kaldım. İşsizlik maaşı alabilir miyim?
(Gül) İşsizlik maaşı alabilmek için öncelikle kendi istek ve kusurunuz dışında ya da haklı fesih şartlarıyla işten ayrılmış olmanız gerekiyor.
Bu gerçekleşse bile prim şartı isteniyor. Yani son 3 yılda en az 600 gün prim ödenmiş olması gerekiyor. Yine son 4 ayda aralıksız prim ödenmesi isteniyor. Bütün bunları değerlendirdiğimizde siz istifa ettiğiniz için işsizlik maaşı alamazsınız.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
01.03.1999 yılında sigortam başladı. 6000 iş günüm var. 45 yaşındayım. Ne zaman emekli olurum? (Cem)
İşe giriş tarihinize göre 25 yıl 58 yaş ve 5975 prim günü şartlarınız var. Prim gününüz tamamlanmış. Yılınız 2024'te tamamlanacak.
Yaşınızın dolacağı 2030 yılında emekli olursunuz.
18.10.1987 sigorta girişim var. 4500 günüm var. 1967 doğumluyum. Şu anda çalışmaya devam ediyorum. Ne zaman emekli olurum?
(Hayati ARMA)
25 yıl 50 yaş ve 5375 gün şartlarınız var. Yaş ve yıl şartınız tamamlanmış ancak priminiz eksik. 875 gün daha çalışıp emekli olursunuz.
10.10.1970 doğumluyum. 01.10.1991 tarihinde sigortalı oldum ve halen çalışıyorum. 7 bine yakın günüm var. Ne zaman emekli olurum?
(Nermin SUCU)
20 yıl 48 yaş ve 5525 gün şartlarınız var. Yılınız tamam, priminiz dolmuş. Yaşınızın da dolacağı 10.10.2018 tarihinde emekli olabilirsiniz.