Vergi indirimi ile emeklilikten bahsediliyor. Ben de engelli bir çalışanım. Nasıl bir yol izlemeliyim? Musa SUBAŞI
Sosyal güvenlik mevzuatımızda bazı rahatsızlıkları ya da engelleri bulunan vatandaşlar için erken emeklilik imkânları bulunuyor. Bunlar malulen emeklilik ve engelli emekliliği.
Malulen emeklilik sigorta olduktan sonra ortaya çıkan rahatsızlıklarla oluyor. Ya da iş kazası ile gerçekleşiyor ve çalışma gücünün en az yüzde 60 kaybolmasıyla kazanılabiliyor.
Engelli emekliliği ise sigorta olmadan önce ya da doğuştan gelen engellilik veya rahatsızlık sonucu alınan vergi indirimi sonrasında ortaya çıkıyor.
Burada da en az yüzde 40 iş görme kaybı aranıyor.
Kimler bu haktan yararlanıyor?
Engellilik oranı en az yüzde 40 olan SSK'lı ve memur çalışanlar vergi indiriminden faydalanarak erken emeklilik imkânına kavuşuyor. 2008 sonrasında ise Bağ-Kur'lular için de bu hak bulunuyor.
Ne kadar çalışma süresi gerekiyor?
Burada yaş şartı aranmazken sigortalılık süreleri 15-20 yıl arası, prim gün sayısı da 3600 ile 4400 arasında değişiyor.
Ne yapmak lazım?
Erken emeklilikten yararlanmak için öncelikle vergi indirimi almak gerekiyor.
Defterdarlık ya da vergi dairelerine müracaat ederek işlemleri başlatmak mümkün.
Hangi belgeler gerekiyor?
Başvuru için kimlik belgesi dilekçe ve işyerinizden sigortalı çalışıldığına dair belge yeterli oluyor. Sonrasında bir hastaneden engellilik derecesini raporla tespit etmek gerekiyor.
Bunun için vergi dairesi sizi bir hastaneye sevk ediyor ve raporunuz hazırlanıyor.
Bağ-Kur sigortalıları da yararlanıyor mu?
1 Ekim 2008 tarihinden itibaren Bağ- Kur (4/B) sigortalıların da engelli olarak erken emekliliklerinin yolu açıldı.
Buna göre, yüzde 60 ve üzeri engeli olanlar 15 yıl 3 bin 960 gün, yüzde 50 ile 59 arasında olanlar 16 yıl 4 bin 320 gün, yüzde 40-49 arasında olanlar ise 18 yıl 4 bin 680 günden emekli olabilecek.
Memurlarda engelliye erken emeklilik var mı?
Memurlar da Bağ-Kur'lular gibi 1 Ekim 2008 sonrasında bu haktan yararlanmaya başladılar. Bu tarihten önce kamuda çalışmaya başlamış ve en az yüzde 40 raporu olanlar veya en az yüzde 40 olmak üzere doğuştan engelli olan memurlar en az 5400 gün (15 yıl) primi ödenmiş olmak şartıyla emekli olabiliyor. Eğer memurlar 1 Ekim 2008'den sonra göreve başlamışlar ve engellilik oranları yüzde 40 ve üstündeyse onlar için de erken emeklilik şartları bulunuyor
ÇALIŞMAK SERBEST
Malulen emekli olunduğunda eğer çalışmaya başlanılırsa emekli maaşı kesiliyor.
Ancak vergi indirimi alarak erken emeklilik imkanına kavuşanlar bir başka işyerinde çalışsalar da kendi işlerini kursalar da emekli maaşları kesilmiyor. Her iki maaşı da almaya devam edebiliyorlar.
120 BİN LİRA KAYBINIZ OLUR
1973 doğumluyum 05. 07. 1989 SSK başlangıcım var. 7195 primim var ayrıca yüzde 47 sağlık raporum bulunuyor. Aylık kazanç 2100 TL gözüküyor. Normal emekliğime aşağı yukarı 5 yıl var. Şimdi emekli mi olmak avantaj, yoksa normal yılı mı beklemek? Tolga TOKER
Öncelikle hatırlatalım aylık kazanç brüt ise bir yanlışlık var, asgari ücret 2.558 lira 40 kuruş. Bunu düzelttirin bunun altında kazanç bildirilemez.
Net ise asgari ücret alıyorsunuz demektir. Yüzde 47 sağlık raporu yeterli değil vergi indirimi de almalısınız. Eğer alırsanız emekli olursunuz. 5 yıl daha asgari ücret ile çalışmak size bir şey kazandırmaz. Üstelik 5 yıl boyunca tam 60 adet maaşı kaçırmış olursunuz.
Yani ortalama 2 bin lira maaş aldığınızı düşünürseniz 120 bin lira kaybınız olur. Ayrıca her yıl 2 bin liralık ikramiye kaçar ki bu da 10 bin lira eder. 130 bin lirayı karşılayacak bir fark kaç lira olabilir siz hesap edin.
Maaşınız bin lira bile artsa bunu ancak 130 ayda geri alabilirsiniz. Ki bu kadar artış mümkün değil. Vergi indirimi alıp hemen emekli olmanızı tavsiye ederim. Normal emeklilik şartlarınız 51 yaş 5450 gün, vergi indirimi alırsanız şartlar 15 yıl 3.600 gün.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
18.10.1994 sigorta başlangıcım var. 7050 günüm bulunuyor. 10.11.1970 doğumluyum. Ne zaman emekli olurum Erdem KURUCU
25 yıl 55 yaş ve 5750 gün şartlarınız var. Priminiz ve yılınız tamamlanmış. Yaşınızın dolacağı 10.11.2025 tarihinde emekli olursunuz.
1966 doğumluyum. Ancak 2007 yılında SSK'lı olabildim. Doğum borçlanması yapabilir miyim? Ne zaman emekli olurum? Süheyla KARATEKİN
İşe giriş tarihinize göre 58 yaşında ve 7 bin gün prim öderseniz emekli olursunuz. Ayrıca 4500 gün ve 25 yıl şartları da var. Çocuklar 2007'den sonra doğmuşsa borçlanabilirsiniz.