Ben bir emekliyim. Maaşıma haciz geldi. Acaba emeklilerin maaşına haciz gelmesi doğru mu? Bu yasal mı? İtiraz edebilir miyim? (İsmi saklı) Öncelikle belirtelim. Emekli maaşına, dul yetim aylığına (2 istisna hariç) kendi izni olmadan haciz işlemi uygulanamaz.
Bankalar, emeklinin izni olmadan o paradan kesinti, aktarma yapamaz, hesabı mevduat hesabı gibi kullanamaz. 5510 sayılı Yasa'nın 93. maddesi açıkça, "Emeklilerin gelir, aylık ve ödenekleri haczedilemez" diyor. Kanun sadece SGK nezdinde doğacak alacaklar ve nafaka ödemesinde hacze izin veriyor ve bu da maaşın dörtte birine uygulanabiliyor.
İTİRAZ EDİN TAKİBİ DURSUN
Kredi alırken ya da kredi kartı anlaşması yaparken imzaladığınız sözleşmelere dikkat edin.
Maaşa haciz konulacağıyla ilgili bir madde varsa bankayla görüşmenizde fayda var. İcra daireleri emeklinin yazılı rızası yoksa haciz taleplerini reddediyor. İcra takibi başlatılırsa icra dairesine gidip emekli olduğunuzu belirtip itiraz edin, takip durdurulacaktır.
VERGİDE DE AYRICALIK VAR
Türkiye'de maaş alan 12 milyona yakın emekli için yasalarımızda bazı ayrıcalıklar bulunuyor.
Özellikle vergi konusunda emeklilerimizin muaf tutulduğu alanlar bulunuyor. Emlak vergisinde emekliler belli metrekare eve sahip olmaları ve maaşlarından başka gelirleri olmamaları şartıyla muafiyetten yararlanabiliyor.
Emekli Sandığı, Bağ-Kur ve SSK emeklilerinin aldıkları maaşlarından başka gelirleri yoksa, brüt 200 metrekareyi geçmeyen tek konutları için vergi ödemiyor. Emekli olduktan sonra başka bir işyerinde çalışarak gelir elde eden emekliler ise vergi ödüyor. Bankalarındaki paralarından dolayı kazanç elde eden emekliler de muafiyetten yararlanabiliyor. Eşinden dolayı ölüm aylığı alan emekliler de bu gelirleri olduğu halde emlak vergisi ödemiyor.
STAJ SİGORTASINA DİKKAT
Lisede stajyer olarak çalıştım. O zaman bana bir sigorta numarası verdiler.
Bu numara geçerli mi? İlk sigorta olduğum tarih staj tarihi olarak mı sayılacak? Bunu emeklilik için kullanabilir miyim?
Meryem KUŞÇU Staj ya da çıraklık sırasında yapılan sigortalar sadece meslek hastalığı ve iş kazasına karşı yapılan sigortalardır. O yüzden bu sigorta primleri emeklilik hesaplarında kullanılamıyor.
Ancak sizin ilk sigorta olduğunuz tarih bu tarih olarak geçiyor. Fakat emeklilik hesabı yapılırken ilk sigorta olduğunuz tarih uzun vadeli sigorta kollarından priminizin yatırıldığı tarih olarak alınıyor. Aldığınız sigorta numarasını ise bütün çalışma hayatınız boyunca kullanabilirsiniz.
Ayrıca kadınlar sigortadan sonraki doğumlarını borçlanabiliyor. Staj sigortası ise burada geçerli sayılıyor ve stajdan sonraki doğumlar borçlanılabiliyor.
ERKEN EMEKLİ OLURSUNUZ
1975 doğumluyum 01.05.1997'de sigorta başlangıcım var. 11.05.1999 tarihinden bu yana aynı işyerinde çalışıyorum. Yüzde 55 oranında engelliyim.
Nasıl emekli olabilirim?
Kadir UZUN Normal emeklilik için 25 yıl 56 yaş ve 5825 gün şartlarınız var. Henüz yılınız ve yaşınız dolmamış. Prim gününüzü yazmamışsınız. Ancak yüzde 55 engelli raporu size avantaj sağlayabilir. Vergi dairesine giderek bir hastaneye sevkinizi isteyin. Bu oranda yani yüzde 55 vergi indirimi alırsanız emeklilik şartlarınız 17 yıl sigortalılık ve 3920 gün olacaktır.
Burada yaş şartı aranmıyor.
17 yıl geçmiş durumda. Eğer 3920 gün de priminiz varsa hemen emekli olabilirsiniz.
TAZMİNATA EK ÖDEME
Kıdem tazminatı hesaplanırken aldığımız diğer yan ödemeler de maaşa ekleniyor mu? Burada ölçü nedir? Metin BURCU Kıdem tazminatı hesaplanırken giydirilmiş brüt ücret dikkate alınıyor. Yani sadece maaşınız değil, düzenli olarak size ödenen her türlü maddi katkı bu brüt maaşa ekleniyor.
Örneğin her ay yemek parası alıyorsanız, ya da her yıl bayram ikramiyesi alıyorsanız düzenli olmak kaydıyla brüt ücrete eklenerek kıdem tazminatı hesaplanıyor. Ancak düzensiz ödemeler örneğin mesai prim gibi maalesef hesaba eklenmiyor.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM
01.04.1987 girişim var, ne zaman emekli olurum?
Kaan SUCU 1987 tarihinde işe girmiş olanlar SSK'da 25 yıl, 50 yaş ve 5375 prim gün şartlarına tabidirler. Emekli olup kendilerine emekli aylığı bağlanması için bu üç şartın oluşması gerekiyor.
Ayrıca askerliği 1987 tarihinden önce yapmışlarsa askerliği borçlanıp 25 yıl, 49 yaş ve 5300 prim gün şartlarına tabi olabilirler.