Milyonlarca vatandaşı borçtan kurtaracak olan yapılandırma yasası TBMM'de kabul edildi. 30 Nisan 2021 öncesine ait kamuya olan tüm borçları kapsayan yasa ile vatandaşlar faiz ve cezalardan kurtulacak. İsteyenler için taksite bölünebilecek olan borçlar 18 taksit ve 36 aya kadar vade ile ödenebilecek. Peşin ödeyenler ise eklenen enflasyon farkının yüzde 90'ını da ödemeyecek. Yani borcunu peşin ödeyecek birisi tüm faizlerden kurtulacak ve anaparayı ödeyip borcu bitirebilecek. Yapılandırma yasasında ayrıca Genel Sağlık Sigortası (GSS) borçluları için de bir düzenleme yer aldı.
BORÇLAR BİRİKMİŞTİ
Bilindiği gibi 2021 yılında hayatımıza giren GSS çalışanlar, kendi primini ödeyenler ve emekliler için otomatik olarak ödeniyor. Babasından ya da eşinden sağlık sigortalı olanlar da prim ödemiyor. Öğrenciler de belli bir yaşa kadar (lisede 20-üniversitede 25) yine prim ödemiyor. Gelir testi yaptırıp haneye giren gelir kişi başı 1.192 liradan daha az çıkanlar da GSS primi ödemeden sağlık hizmetlerinden faydalanabiliyor. Ayrıca işsizlik maaşı alanlar da GSS primi ödemiyorlar. Burada işsiz olanlar ve geliri yüksek olanlar aylık 107 lira ödeyerek sigortalı oluyorlar. İşte bu primleri ödemeyenler için borçlar birikmişti. Peki getirilen yenilik nedir? Anlatalım.
YIL SONUNA KADAR
Eğer birikmiş ve üzerine faiz ya da gecikme cezası ilave edilmiş GSS borcunuz varsa 31 Aralık'a kadar ödediğiniz takdirde tüm faizler silinecek. Bu vatandaşlar 31 Aralık'a kadar borçlarının ana parasını ödediklerinde yükümlülüklerini yerine getirmiş olacaklar. Bunu bir örnekle açıklayalım. GSS borcu olan bir vatandaş yapılandırmaya başvurdu ve kendisine 3 bin lira ana para, 2 bin lira da gecikme farkı olarak 5 bin liralık borcu olduğu söylendi. Bu vatandaşın 31 Aralık'a kadar borcunu ödemesi durumunda kendisinden sadece ana para olan 3 bin lira alınacak ve borç kapatılacak. Vatandaş borcunu taksitlendirmek isterse yapılandırma kapsamında taksite bölünecek ve taksit sayısına göre yüzde 1,09 ile yüzde 1.27 arasında değişen bir fark konulacak. Taksitler 18 ay ve 36 ay vadeye kadar çıkabilecek ve ödemeler iki ayda bir yapılacak.
DEVLET ÖDEYECEK
GSS borcu olanlar için ikinci bir durum da gelir testi ile ortaya çıkacak. Bu güne kadar hiç gelir testine girmemiş olanlar için 30 Kasım 2021 tarihine kadar bir süre tanındı. Bu süre içinde kaymakamlıklara giderek gelir testine girenler için borçtan kurtulma ve primlerinin devlet tarafından ödenmesi imkanı gelecek. Daha önce hiç gelir testi yaptırmamış GSS sigortalılarının, 30 Kasım 2021 tarihine kadar gelir testine başvurmaları ve hane içindeki gelirlerinin asgari ücretin brüt tutarının üçte birinden az olduğunun tespiti hâlinde GSS prim borçları silinecek ve primleri devlet tarafından ödenecektir. Bu miktar 2021 yılı için 1.192 TL olmaktadır. Yani eve giren gelir evde yaşayan sayısına bölündüğünde kişi başına düşen miktarın 1.192 liradan daha az olması gerekmektedir. Gelir testinin sonucuna göre hane içindeki kişi başına geliri asgari ücretin üçte birinden az olanların yani, 1.192 liranın altında olanların borçları silinecek ve bu kişilerin sağlık primlerini devlet karşılayacak. Gelir testinde 1.192 liradan daha yüksek kişi başı geliri olanlar için aylık 107 liralık prim ödeyerek tüm ailenin sağlık hizmetlerinden yararlanması da sağlanacak. Yapılandıranlar, bu borcun haricinde 60 günden fazla prim borcu olmaması ya da bu borçlarını geçmişteki kanunlara göre taksitlendirmiş olanlar borç yapılandırmanın ilk taksitini ödemeleri halinde genel sağlık sigortasından yararlanmaya başlayacaklar.
TEST YAPTIRMAYANA...
Yukarıda da belirttiğimiz gibi GSS primi son düzenlemelerle geçerli brüt asgari ücretin yüzde 3'ü kadar belirlenmiştir. Bu tutar da 2021 yılı için 107,33 TL'dir. Gelir testi yaptırmayanlar için de bu tutar her ay borç olarak işlenmektedir. Daha sonra gecikme cezalarıyla miktar katlanmaktadır. O yüzden gelir testine mutlaka girmek gerekiyor. Eğer zaten ödeme gücünüz varsa bu miktarı da her ay ödeyerek sağlık hizmetlerinden yararlanabilirsiniz.
MUTLAKA E-DEVLETTEN BAKIN
GSS borcunuzun olup olmadığına mutlaka edevletten girip bakmalısınız. Çalışıyor ya da öğrenci iseniz ve borç çıkmışsa gidip SGK'ya gerekli belgeleri sunarak durumu da düzelttirebilirsiniz. Ancak gecikmiş borçlarınız varsa bunların faizlerinin silineceği bu fırsatı da kaçırmayın.
BİR BAKIŞTA YENİ DÜZENLEME
GSS borçluları için yeni bir düzenleme olacak *31 Aralık 2021 tarihine kadar ödeyenlerin faizleri silinecek *30 Kasım 2021'e kadar gelir testine girenlerin borcu silinebilecek.