Milyonlarca vatandaş Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ile ilgili çalışmaların sonucunu merakla bekliyor. Ankara'da oluşturulan çalışma grubu tüm teknik konuları değerlendirerek hak sahiplerini belirleyip emeklilik şartlarıyla ilgili taslakları da hazırlıyor. Tüm çalışmaların yıl sonuna kadar tamamlanıp kamuoyu ile paylaşılması bekleniyor. Kapsam belirlenirken özellikle 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olan ve prim ile yıl şartını tamamlamış sigortalılar dikkate alınıyor.
Burada erkekler için yıl şartı 25 yıl olurken kadınlar için ise 20 yıl olarak belirleniyor. Buna bakıldığında kadınlar için 1999 tarihi baz alınsa bile 20 yıl şartı tamamlanmış durumda.
Buna göre kadınların sadece prim şartını yerine getirmesi gerekiyor. Erkekler için ise 25 yıl şartı 1997 yılı ve öncesinde sigortalı olanlar için tamamlanmış durumda. Daha sonra 8 Eylül 1999 tarihine kadar sigortalı olanlar ise 25 yılın tamamlanmasını bekliyor.
PRİM ŞARTI 5000'DEN BAŞLIYOR
Prim şartına bakıldığında ise 5000 ile 5975 gün arasında değişiyor. Prim şartını ilk defa işe girilen tarih belirliyor. Bu durumda primi eksik olanlar için hem kısmi emeklilik imkanları bulunuyor hem de borçlanma fırsatları var.
Erkekler için askerlik kadınlar için doğum borçlanması prim gününü tamamlamada yardımcı oluyor. Yine yurtdışı borçlanma, isteğe bağlı sigorta ve Bağ-Kur için ihya gibi imkanlar da bulunuyor.
SON 7 YIL ŞARTI İŞLEYEBİLİR
Burada EYT kapsamı belirlenirken farklı kurumlarda olanlar açısından da bir değerlendirme yapılıyor. 8 Eylül 1999 öncesinde Bağ-Kur'lu olanlar, Emekli Sandığı kapsamında memurluk yapanlar ve SSK dahil olmak üzere her üç kurumda farklı zamanlar da çalışmış olanlar açısından da bir düzenleme gelecek. Önce Bağ-Kur'lu olup sonra SSK'lı olanlar ya da önce SSK'lı olup sonra Bağ-Kur kapsamında girenler açısından emekli olunacak kurumu primler belirliyor. 2008 yılına kadar farklı kurumlarda çalışanlar açısından son 7 yıllık sigortalılık süresi önem kazanıyor.
8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olarak çalışmaya başlamış ancak daha sonra farklı kurumlar (Bağ-Kur, Emekli Sandığı, SSK) dahilinde çalışmış olanlar için de son 7 yıllık sigortalılık süresine bakılacak.
Son 7 yıllık sigortalılık süresinde en fazla (3.5 yıl) hangi kurumdan prim yatırılmışsa o kurum şartlarından emekli olunacak. Burada son kurumdan yatırılan 1.261 gün önem kazanacak. Burada son 7 yıllık sigortalılık süresine bakılırken son 7 yıla değil sigortalı olarak geçmiş son 7 yıla bakılacak.
Örneğin 2000-2005 arasında çalışmış bir sigortalı daha sonra ara vermiş ve 2012- 2015 arasında da çalışmış.
Dolayısıyla burada bakılacak süre 2012-2015 arası ile 2003 ile 2005 arasındaki süreler. Bu sürelerde hangi kurum daha fazla ise o kurumun emeklilik şartları oluşacak.
BAĞ-KUR'DA 9 BİN GÜN VAR
Son 7 yıllık süre sonrasında Bağ-Kur kapsamında olanlar ya da 8 Eylül 1999 öncesinde Bağ-Kur'lu olup halen Bağ-Kur'da devam edenler açısından yaş şartı SSK ile aynı olurken prim şartı değişiyor.
Bağ-Kur'da prim şartı erkekler için 9 bin gün (25 yıl) kadınlar için ise 7200 gün (20 yıl) olarak tespit ediliyor. Bu durumda EYT kapsamında prim şartını tamamlamış olma getirildiğinde Bağ-Kur'lular için 9 bin gün ve 7200 gün şartları oluşmuş olacak.
EMEKLİ SANDIĞINDA 2002 YILI ÖNEMLİ
8 Eylül 1999 öncesinde ilk kez memuriyete başlayanlar açısından bakıldığında ise 23.05.2002 tarihi önem kazanıyor.
Bu tarihe göre erkekler için 25 yıl, kadınlar için ise 20 yıllık kesenek süresinin kaç yıl kaldığına bakılıyor. Burada 22 yıldan fazla bir süre varsa yaş şartı erkeklerde 60 oluyor.
15-17 yıl arasında ise erkekler için yaş şartı 54 oluyor. 6-8 yıl arasında bir süre kalmışsa bu kez yaş şartı erkekler için 48'e kadar düşüyor. 2 yıl ve daha az kalanlar açısından ise 44 yaş şartı bulunuyor.
Kadınlara bakıldığında ise yine 23.05.2002 tarihi itibariyle 20 yıllık sürenin dolmasına kaç yıl kaldığına bakılıyor.
Burada 2 yıl ve daha az süre varsa 40 yaş şartı bulunuyor.
17 yıldan fazla bir süre varsa yaş şartı 58'e çıkıyor.
7-8 yıl arasında 46 yaş 12-13 yıl arasında ise 51 yaş şartı bulunuyor.
NASIL HESAPLANIYOR
Hesaplama yapılırken 23.05.2002 tarihi baz alındığında işe giriş tarihinizden itibaren erkekler için 25 yıl kadınlar için ise 20 yıl süresine bakılıyor. Bu süre ne kadar kısalırsa yaş şartı da o kadar düşüyor. Kadınlar 40-58 yaş arasında erkekler ise 44-60 yaş arasında emekli olabiliyor.