İş yerlerindeki psikolojik taciz için birçok kurum harekete geçti. Psikolojik tacizin önlenmesi için hazırlanan 7 maddelik genelge, Başkan Erdoğan imzasıyla Resmi Gazete'de yayımlandı. Yeni genelge ile mobbing olayları daha çabuk sonuca bağlanacak.
Uzun süredir gündemimizde olan psikolojik taciz (mobbing) ile ilgili Başkan Erdoğan'ın imzasıyla yeni bir genelge yayımlandı. Resmi Gazete'de yer alarak yürürlüğe giren genelge bu konuda yenilikleri de beraberinde getirdi. Mobbing konusu İş Kanunu'nda da var. Ancak uygulamalarda hem işveren ya da yönetici açısından hem de çalışanlar açısından bazı zorluklar ortaya çıkıyor. Yeni genelge birçok sorunu da ortadan kaldırmaya yönelik yenilikler içeriyor.
NELER MOBBİNG OLUYOR?
Öncelikle psikolojik taciz olarak adlandırılan mobbingin genel geçer bir tarifi yok. Hangi olayların mobbing sayılacağı da sonuçlarına bakılarak tespit ediliyor. Ancak genel çerçeveden bakıldığında yapılan psikolojik baskının sistematik olması ve süreklilik arz etmesine bakılıyor. Ayrıca sonuçları bakımından değerlendirildiğinde yıpratıcı, yıkıcı, iş düzenini ve kişinin hayatını bozucu etkilerine bakılıyor.
'ÖNLENMESİ ELZEMDİR'
7 madde olarak hazırlanan yeni genelgede, "Çalışanların işyerlerinde kasıtlı ve sistematik olarak belirli bir süre aşağılanması, küçümsenmesi, dışlanması, kişiliğinin ve saygınlığının zedelenmesi, kötü muameleye tabi tutulması, yıldırılması ve benzeri şekillerde ortaya çıkan psikolojik tacizin önlenmesi elzemdir" deniliyor.
BAŞVURU KOLAYLAŞIYOR
İş yerlerinde psikolojik tacize maruz kalan tüm çalışanların, ilgili mevzuatında yer alan usullere göre çalıştıkları kurum ya da kuruluşa, Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezine, Türkiye Büyük Millet Meclisi Dilekçe Komisyonuna, Çalışma ve Sosyal Güvenlik İletişim Merkezi (ALO 170) aracılığıyla veya doğrudan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına ya da Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumuna ve Kamu Denetçiliği Kurumuna başvurularını iletebildikleri bildirilen genelgede, psikolojik tacize karşı tedbirlerde yer alıyor.
KURUL ÇALIŞMA YAPACAK
Genelge ile Psikolojik Tacizle Mücadele Kurulu yeniden teşekkül ettiriliyor. Kurul, Adalet Bakanlığı, Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu, Kamu Denetçiliği Kurumu, Kamu Görevlileri Etik Kurulu, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim ve Araştırma Merkezi ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, işçi, işveren ve kamu görevlileri konfederasyonları, ile alanında uzman ve akademisyenlerden oluşacak. Bu kurul ülke çapında mobbing mücadelesini sağlayacak.
ÇALIŞAN NE YAPMALI?
İş yerinde sistematik olarak baskı gördüğünü düşünen çalışanlar öncelikli olarak işverene başvuru yaparak yöneticinin yaptığı bu davranışları iletmeli.
Buna imkan yoksa ya da bizzat işveren tarafından mobbing uygulanıyorsa ALO 170 başta olmak üzere yukarıda belirttiğimiz tüm kurumlara müracaat edilebiliyor. Zaten gerekli incelemeler hızlıca yapıldıktan sonra konu gerekirse adli makamlara da intikal ettiriliyor.
ŞİKAYET HAKKINIZI KULLANIN
Burada birçok çalışan 'işini kaybetmek korkusu' sebebiyle mobbinge sessiz kalıyor. Şikayet ettiğinde bunun duyulacağı endişesiyle psikolojik tacize maruz kalsa da buna katlanıyor. Başvuru kanallarında isminizin gizli tutularak soruşturmanın sürdürülmesini isteme hakkınız var. Bu yüzden şikayet etmekten çekinmeyin.
NELER KAPSAMA GİRİYOR?
. Bir davranışın mobbing sayılması için sürekli ve sistematik olması gerektiğini söylemiştik. Burada sürekli olması için süreler bazı Yargıtay kararlarında 3 ay olarak belirlenirken bazı davranışlarda 15 gün de olabiliyor. İşte yargı kararlarına konu olmuş bazı mobbing çeşitleri:
. Kaba davranışlar, aşağılayıcı sözler söylemek, küçümsemek.
. Çalışan ne yaparsa yapsın tüm işlerini küçümsemek ve bunu sürekli olarak yapmak.
. Diğer çalışanlardan ayırmak, ayrımcılık yapmak, farklı davranış sergilemek.
. İş tanımında olmayan ağır iş yükü vermek ve bunu sürekli olarak yapmak.
. İşle ilgili toplantılardan dışlamak, bilgi saklamak, telefonlarına çıkmamak.
. İş yerinde konumunun sürekli değiştirilmesi
