Bildiğiniz gibi hafta içi her sabah saat 9 ile 11 saatleri arasında A Haber'de Cansın Helvacı ile gündemi konuşuyoruz. Siyasetten ekonomiye, sosyal hayattan, asayişe tüm gelişmeleri yorumlamaya çalışıyoruz. Dünkü programımıza Sabah gazetesi Ankara Temsilcisi Okan Müderrisoğlu da katıldı. Emeklilerin alacakları bayram ikramiyelerinin artışıyla ilgili sohbetimiz sırasında Okan Müderrisoğlu önemli bir teklifi dile getirdi.
Müderrisoğlu, "Benim bir önerim var. Bütün emeklilere acaba bayram ikramiyesi ödenmeli mi? Yoksa bayram ikramiyesi asgari ücrete kadar olan emekliler için ödenip diğerleri için bir fedakarlık düşünülebilir mi? Çünkü bugün Türkiye'nin öyle zenginleri var ki emekli statüsündeler ve onlar da emekli aylığı alıyorlar ve bunların içinde 50 bin liraya yakın emekli aylığı alanlar da var. Dolayısıyla 14 bin 500 lira civarında alanla 50 bin lira alanı aynı bayram ikramiyesinin içinde tutmak ne kadar doğru? Benim önerim hakiki ihtiyaç sahiplerine bu bayram ikramiyesinin ulaşması. Burada ana amaç ihtiyaç sahibi ve toplumun en kırılgan kesimlerine ulaşmak olmalı"
HERKES MUTLU OLACAKTIR
Emeklilere ödenen ikramiyenin bir sosyal ödeme olduğu düşünüldüğünde bu teklifin çok makul, mantıklı aynı zamanda tüm emeklilerin kabul edebileceği bir teklif olduğunu görüyoruz.
Yüksek emekli maaşı alanlar açısından düşünüldüğünde ikramiye ödenmemesi bir rahatsızlık oluşturmayacaktır. Ancak düşük emekli maaşı alanlar açısından ikramiyelerde önemli bir artış sağlayacak ve bir katkı olacaktır. Burada değişik ölçüler konulabilir. taban maaş alanlar ikramiye alabilir. Okan Müderrisoğlu'nun teklifinde olduğu gibi asgari ücret sınırı konularak bunun altındaki aylık alan emeklilere ikramiye ödenebilir.
HESAPLAMA YAPALIM
Bu durumu biraz rakamlara dökelim.
Emekli ikramiyeleri geçtiğimiz yıl 2 bin liradan 3 bin liraya çıkartılmıştı. Toplamda ödenen ikramiye 6 bin lira. Bilindiği gibi ikramiyeyi sadece emekliler almıyor. Dul yetim maaşı, iş göremezlik ödeneği alanlar da var. Onlar aylık hisseleri oranında ikramiye alıyor. Bu açıdan bakıldığında tüm hak sahiplerinin 3 bin liradan aldığı toplam ikramiye 99 milyar lirayı buluyor. 1000 liralık bir artışla ikramiye 4 bin lira oldu. Böylece toplam rakam 135 milyar liraya çıktı.
16 milyon emekli ve hak sahibi var demiştik. Taban maaş alan emeklilerin sayısı ise 3.7 milyon kişi. Yaklaşık 4 milyon olarak düşünürsek geçen seneki ikramiye sadece bu kesime verilirse 100 milyar liralık toplam ikramiye kişi başına 25 bin lira olarak ödenir. Bu da her bayramda 12.500 TL'lik ikramiye demektir. İkramiyeye bin lira artış yapıldı ve 4 bin liraya çıktı. Maliyet ise 135 milyar lirayı buluyor. Bu para sadece taban maaş ( 14. 460 TL) alan emeklilere verildiğinde ise ortaya 33.750 TL'lik ikramiye rakamı çıkıyor ki, her bayram, 16 bin 875 TL ödenebilir.
Aylık sınırını biraz daha yukarı çektiğimizde örneğin asgari ücret ile sınırlandırdığımızda ise ikramiyeden 5-6 milyon emeklinin yararlanması söz konusu olacaktır. Bu durumda 4 bin liraya çıkartılan ve 135 milyar liralık toplam ikramiye sadece bu kesime verildiğinde 22.500 TL ile 27 bin TL arasında bir ikramiye ödemesi yapılabilecek. Bu durumda her bayram verilecek miktar 11.250 TL ve 13.500 TL olacak.
YASAL DÜZENLEME GEREKİYOR
Emekli ikramiyelerindeki artış için yasal düzenleme gerektiği gibi bu tür bir uygulama da yasa ile başlayacaktır.
İkramiye ile ilgili yasa maddesine şu rakamın daha altında aylık alan emeklilere ikramiye ödenir denildiğinde sorun da çözülmüş olacaktır. Ben yüksek emekli maaşı alanların ya da hem emekli maaşı alıp hem de çalışanların bu teklife hayır diyeceklerini sanmıyorum.