Çip krizi, pandemi, Rusya-Ukrayna savaşı, kurlardaki yükseliş, girdi maliyetlerinin dizginlenemeyen artışı, tedarik zinciri sorunları gibi faktörler otomotiv sektörünün daralmasına yol açtı. Otomobil Sanayicileri Derneği'nin (OSD) verilerine göre, 2021'de toplam üretim bir önceki yıla göre yüzde 2 azalarak 1 milyon 276 bin 140 adet, otomobil üretimi ise yüzde 8 azalarak 782 bin 835 adet oldu. Özellikle otomobil üretiminde yaşanan küresel çip krizi dünya genelinde daralmayı tetikledi ve 10.3 milyon adet aracın 'yarı iletken' nedeniyle eksik üretilmesine yol açtı.
Girdi maliyetlerindeki artışın yönetilebilir olmaktan çıktığını belirten OSD Başkanı Haydar Yenigün, "Sac, alüminyum, kauçuk gibi hammaddelerde son bir yılda yüzde 100 ila yüzde 300 arasında fiyat artışları var. Özellikle de yerli sac rakamında TL bazında son bir yılda yüzde 274 artış söz konusu.
Tüm bunlar araç fiyatlarına yansıyor" derken, navlundaki artışın ise 2023'te gevşeyeceğini öngörüyor.
ÖTV İNDİRİMİ BEKLENİYOR
Otomotiv sektörü; taşıt alım vergileri, KDV, ÖTV, Motorlu Taşıtlar Vergisi, taşıtlarda kullanılan akaryakıtın vergisi, firmaların ödediği vergiler ve yarattığı istihdam açısından değerlendirildiğinde ülkemiz için geniş bir kaynak alanı oluşturuyor.
"Bu kaynağı korumak ve desteklemek üzere dünyada meydana gelen değişimlere uyum sağlamak hedefiyle sürdürülebilir orta vadeli plan çerçevesinde gerekli adımları hep beraber atmamız gerekiyor" diyen Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Başkanı Ali Haydar Bozkurt, sektörün kapasitesinin artması adına öneriler sunuyor. Sektörde yaşanan tüm bu krizler, ticari engellerin yanı sıra halkın araç alımlarını da engelliyor.
Özellikle ÖTV'nin çok yüksek olması en büyük engel. Çünkü ÖTV araç fiyatlarını uçuruyor. Sektörün canlanması ve ihtiyaçların giderilmesi için tüm kesimler ÖTV indirimi bekliyor.
NEREDE KALDI AHİLİK!
Toplumun çok büyük bir kesimi için sıfır araç almayı bırakalım, ikinci el araç almak bile artık hayal oldu. Örneğin 2020 yılında 80 bin lira olan ikinci el bir araç günümüzde 600-700 bin lira civarında. Bunun açıklaması sadece maliyetler mi, arz sıkıntısı mı, stokçuluk veya fırsatçılık mı? Ülkemizde ticarette en büyük sorun ahlak sorunu... Nerede kaldı ahilik, nerede vicdan sahibi kişiler?
Gerçekten ülkemizde ticari sistemler ve uygulamlar için ciddi yasal düzenlemeye ihtiyaç var. Cumhurbaşkanlığı, Ticaret Bakanlığı ve ilgili kurumların denetimleri artırması önem taşıyor. Motorlu Araç Satıcıları Federasyonu (MASFED) Genel Başkanı Aydın Erkoç, ikinci el araçlar için denetimin önemli olduğunu vurguluyor.
Ülkemizin güçlü sektörler listesinde otomotivin yer alacağı günleri görmek hepimizin en büyük isteği ki artık ufukta görebiliyoruz. Yerli otomobilimiz TOGG'un sonbaharda vatandaşla buluşması gündemde.
Dışa bağımlı olmadığımız günlerin umudu ile üretmeye ve gayret göstermeye devam...