Defalarca söyledim, yine söylüyorum.
Türk tarım ve gıda sektöründe her şey güllük gülistanlık diyen yok! Tekrar ediyorum.
Yapısal ve konjonktürel sorunlarımız var. Zaten bunlar fazlasıyla konuşuluyor. Ben de elimden geldiği kadar yazıp, çizmeye çalışıyorum.
Ama bu sektörde olan biten her şeyi konuşacaksak, hiç olumlu yönlere bakmayalım mı? Söz gelimi, özellikle tarım ve gıda dış ticareti çok spekülasyona açık bir hale geldi. Peki acaba bu alanda gerçekler neler? Somut rakam ve istatistikler bize ne anlatıyor? Okurlarımız hatırlar, fırsat buldukça, bu önemli konuyu köşemde ele alıyorum.
İTHALAT YAVAŞLIYOR
- Türkiye Gıda ve İçecek Sanayii Dernekleri Federasyonu (TGDF), bu hususta güncel veriler paylaşmaya devam ediyor.
Bugün sizlere bu verilerden yola çıkarak, bir derleme ve değerlendirme yapacağım.
TGDF Dijital Veri Paneli'ne göre 2020 yılının ilk 9 ayında tarım, gıda ve içecek sektörü 14,63 milyar dolar ihracat, 11,74 milyar dolar ithalat gerçekleştiriyor.
İhracat 2020 yılının ilk 9 ayında önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 6,3 oranında artarken, ithalat yüzde 1,4 oranında yükseliş gösteriyor. Yılın ilk 6 ayında ithalatın önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 7,6 oranında genişlediği göz önüne alınırsa, bu sonuç 2020 yılının ilk yarısında tarım ve gıda ürünleri ithalatının yavaşladığını ortaya koyuyor.
İHRACATTA ARTIŞ- Aylık bazda bakıldığında ise Eylül ayında ithalat bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6,9 düşüşle 1,1 milyar dolar oluyor. Ancak aylık ihracatın yüzde 5,7 artarak 1,86 milyar dolara yükseldiğini görüyoruz.
Ağustos ayında ithalat bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6,4 artışla 0,97 milyar dolar, aylık ihracat yüzde 11,5 artarak 1,4 milyar dolar olarak kayıtlara geçiyor. Bu arada 2020'nin ilk 9 ayında sektörün dış ticaret dengesi, önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 32,8'lik önemli bir artışla 2,89 milyar dolara çıkıyor. Dış ticaret dengesinin yıl içerisinde giderek artması hiç şüphesiz olumlu bir gelişme.
Devamını diliyoruz.
ÖNE ÇIKAN SEKTÖRLER - Dış ticarette en yüksek hacimli ürünlere gelince, 2020 yılının ilk 9 ayında ihracatta öne çıkan ürünler sırasıyla fındık içi, un ve makarna olurken bu ürünler toplam ihracatın yaklaşık yüzde 14,6'sını oluşturuyor. En çok ithal edilen ürünler sırasıyla buğday, soya fasulyesi ve ayçiçeği yağı olurken, bu 3 ürün, toplam ithalatın yaklaşık yüzde 23'ünü yani neredeyse 4'te 1'ini meydana getiriyor.
2020 Eylül ayında en çok ihraç edilen ürünler yine fındık içi, buğday unu ve makarna olarak sıralanırken, en çok ithal edilen ürünler buğday, palm yağı ve diğer hazır gıdalardan oluşuyor. En çok ihracat yapan sektörler de 2020 yılının ilk 9 ayında, sert kabuklu meyveler, yaş meyve, şeker ve şekerli mamuller, bitkisel yağ ve kuru meyve/sebze sektörleri olarak göze çarpıyor.