Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı verilere göre Türkiye ekonomisi birinci çeyrekte bir önceki yılın aynı dönemine yüzde 4,5 büyüdü. Türkiye G20 içerisinde pozitif ayrışarak yüzde 4.5'lik büyüme kaydetti.
Korona virüs, sadece salgının ilk görüldüğü Asya'da değil, salgının mart itibarıyla yayıldığı Avrupa ve Amerika kıtalarında da ekonomik büyümeyi daha birinci çeyrekte negatife düşürdü. Türkiye'nin ilk çeyrek büyüme oranının pozitif olması, dünya ekonomisinin önde gelen pek çok ekonomisinin 2020'nin ilk çeyreğinde negatif büyüme yaşamaları dikkate alındığında, tüm 2020'nin büyüme performansı açısından Türkiye'yi 'avantajlı' konuma getirmiştir.
Türkiye'de koronavirüs etkileri ve tedbirleri mart ayının ortasından sonra görüldüğü için krizin ekonomiye olan etkileri birinci çeyrek büyüme rakamlarına tesir etmedi. Sonbahar aylarından itibaren finansal koşullarda yaşanan ılımlı iyileşme ve faizlerin gerilemesi, büyüme üzerinde pozitif bir hareketlenme başlatmıştı.
Tüketim harcamaları kayda değer oranda artmıştı. Sanayi üretim rakamları da güçlü geliyordu. Bu ivmelenmenin ocak ve şubat aylarında da devam etmesi büyümeyi arttırdı. Türkiye 2019'un birinci çeyreğinde negatif büyüdüğü için baz etkisi, bu yıl büyümeyi yukarıya taşıyan bir başka faktör oldu. Büyümeyi kamu harcamaları ve özel tüketim sürüklüyor. Büyüme özel tüketim ve kamu harcamalarıyla gerçekleşmekte ve Türkiye ekonomisinin dış kaynak ihtiyacı devam etmektedir.
İKİNCİ ÇEYREKTE YAŞANABİLİR
10 Ocak'tan itibaren, küresel bir virüs salgınının dünyayı etkileyeceğini önceden iyi gözlemleyen ve proaktif tedbirler alan Türkiye açısından, yılın ilk çeyreğini pozitif büyüme ile bitirmiş olması, uluslararası ekonomi çevrelerine Türkiye'nin 'üretim becerisi' adına önemli bir mesaj niteliği de taşıyor. Korona virüs krizinin Türkiye'de ilk görüldüğü mart ortasından itibaren alınan önlemler ile sınırların kapatılması ve uçuşların durdurulması, ticaret, havacılık ve turizm gibi sektörlerin kayba uğramasına yol açtı. 2. Çeyrekte doğal olarak biz de negatif büyüme göreceğiz. Bununla birlikte, en önemli ihracat pazarımız Avrupa'yla birlikte, 'korona virüs'le mücadelenin '2. Faz'ına birlikte geçiyor olmak, Türkiye'ye ihracat siparişlerinin de hızlanmasını sağlayacaktır.
Normalleşme süreçlerinin başladığı bugünlerde, haziran ayında iç piyasa ve ihracat bazlı üretim hareketlenmesinin daha da hareketleneceğine şahit olacağız. Bu hareketlenme Türkiye'nin 2. çeyrekte göreceği negatif büyümeyi kısmen azaltacak, 3. çeyrek için 'sınırlı' bir pozitif büyüme beklentisini güçlendirecektir. Bilhassa yılın son çeyreğinde, tüm dünyanın 'korona virüs' salgınında 2. bir dalga yaşamaması halinde, tüm yılı pozitif bir büyüme ile kapatma ihtimalimiz hayli güçlü gözüküyor.
GELİR VE REFAH ARTIŞI SAĞLAR
Büyüme gelir ve refah artışı açından önemlidir. Ancak aynı zamanda kalkınmanın da bir aracı olursa toplumsal refahın artmasına yardımcı olur. Büyümenin kalkınmanın aracı olması için, gelir dağılımının daha adil olması ve istihdam yaratması gerekiyor. 2019'un son çeyreği ve 2020'nin ilk çeyreğindeki hızlı büyümeye rağmen özel sektör yatırımlarının negatif olduğunugörüyoruz. Yılın üçüncü çeyreği itibarıyla tecrit önlemlerinin azalmasıyla büyümenin kuvvetlenmesi bekleniyor.
SON SÖZ; Bu konjonktürde mevcut kaynaklar daha etkin değerlendirilmeli, yatırım yapılmalı ve istihdam yaratılmalı, üretimi artıracak yatırımlara yönelmeli ve büyüme sürdürülebilir olmalıdır.