Adam yetiştirme kavramı bizim en eski geleneklerimiz arasında yer almaktadır. Adam sözcüğü sözlüğümüzde "iyi yetişmiş ve mesleğinde başarılı kimse" olarak belirtilmektedir. Bu tanımlamada kadın ve erkek ayırımı yapılmamaktadır. Ayrıca bir kimsenin adam yetiştirme yeteneği o kimsenin kişisel nitelikleri arasında en kutsal olanlarından biri sayılmaktadır. Adam olmak, adam gibi davranmak, adam sayılmak ve adamakıllı olmak sözleri Türk dilinde en canlı ve en çok kullanılan sözler arasında yer almaktadır.
Usta Çırak İlişkileri
Adam yetiştirmek ya da bir kimsenin kendini yetiştirmesi öyle kolay bir süreç değildir. Ayrıca adam yetiştirmenin sırları eğitim kuruluşlarıyla ya da kitaplarla sınırlı bulunmamaktadır. Adam yetiştirme süreci deneyimli ve bilge kimselerin sadece öğüt vermelerini değil, yetiştirilecek kimseleri kendilerine yakın tutmalarını, uygulamalarıyla onlara yol göstermelerini ve örnek olmalarını gerektirmektedir. Adam yetiştirme sürecinde işi bilen deneyimli insanlardan yararlanma, başka bir deyişle usta ve çırak ilişkilerinden yararlanma büyük bir önem taşımaktadır.
Adam yetiştirme sürecinde elemanların takım çalışmalarına uyumlu, sürekli gelişmeye inanmış ve kendilerini mesleğine adamış kimseler olmaları gerekmektedir. Bizim kültürümüzde öğrenciler, askerler, meslek öğrenmek için bir uzmanın ya da bir ustanın yanında çalışan gençler evlat sayılmaktadır. Ülkemizde kendilerini geliştirmeye çalışan bu gençlere insanlarımız her zaman ilgi ve yakınlık göstermektedir.
İçinde bulunduğumuz bilgi çağında, pek çok konuda olduğu gibi, adam yetiştirme konusunda da dünyada köklü değişimler yaşanmaktadır. Evren artık çok geniş, ortak ulaşımlı, bir dijital iletişim sistemine dönüşmektedir. Bilgisayar ağları insanları dünyanın her yerindeki pek çok bilgiye hızlı bir şekilde ulaştırmaktadır. İş yapmanın ve başarılı olmanın kuralları giderek değişmektedir.
İşletmelerde orta kademe yöneticilerin sayıları giderek azalmaktadır. Çalışanların yaptıkları işlerle ilgili özgürlük ve etkinlik alanları genişlemektedir. İşletmelerde ölçek ekonomisi yerine ekonomik boyuta küçülme, yalın yönetim, esneklik, daha hızlı karar alma ve küresel rekabet gücünü artırma arayışları ön plana çıkmaktadır. Bu süreçlerin tüm aşamalarında yetişkin ve deneyimli insan gücü gerekmektedir.
Küresel Kapsamlı Bir Süreç
Günümüzde adam yetiştirme ve personel yönetimi konuları insan kaynakları tanımıyla daha kapsamlı bir biçimde ele alınmaktadır. İnsan kaynaklarına duyarlılık gösteren kurum ve kuruluşlar daha çok rekabet gücü kazanmaktadır. İnsan kaynaklarının eğitimi ve geliştirilmesi konusu ekonomik ve sosyal gelişmenin ön koşulları arasında yer almaktadır.
Adam yetiştirme kriterleri artık ulusal niteliklerin ötesinde, küresel kapsamda da ele alınması gereken bir süreç haline gelmiş bulunmaktadır. Uluslararası pazarlara yakın olmak ve dünyada olup bitenleri yakından izlemek gerekmektedir. Küresel rekabetin iyi izlenmesi ve ulusal çıkarlarımıza uygun bir biçimde yönetilmesi büyük bir önem taşımaktadır. Kendimizi küresel rekabetten soyutlayamayız. Yeter ki, onu doğru algılayalım ve bilinçli yönetelim.