Ana dilini iyi bilen kimseler kendilerini daha kolay ve daha iyi ifade edebilmektedir. İletişim becerilerimizi geliştirebilmek için ana dilimizde kullandığımız kelime dağarcığını zenginleştirmemiz gerekmektedir. Oysa sınırlı sayıda kelimelerle konuşmaktayız. Uzmanlara göre gençlerin günlük hayatta kullandıkları farklı kelimelerin sayısı 300 civarında bulunmaktadır. Ayrıca genç kuşakların sahip olduğu Türkçe kelime dağarcığının giderek azalmakta olduğu da göze çarpmaktadır.
Türk Dil Kurumu'nun hazırladığı "Türkçe Sözlük" söz, terim, deyim, ek ve anlamdan oluşan 110 binin üzerinde kelime varlığına sahip bulunmaktadır. 110 bini aşan kelime varlığına karşılık günlük hayatta birkaç yüz kelime ile konuşma Türkçe için tehlike çanlarının çalmakta olduğunu göstermektedir.
Öncelikle anlamını iyice bilmediğimiz yabancı kökenli kelimeleri kullanmamalıyız. Türkçe karşılığı varsa, o kelime yerine yabancı bir kelime kullanıp anlam belirsizliği yaratmamalıyız. Nedense günlük hayatta çoğu zaman birkaç yüz kelimeyle konuşuluyor ve çok sayıda yabancı kökenli kelime kullanılıyor. Bu durumun sebebini anlamak pek kolay olmamaktadır.
Özellikle genç kuşakların az kelimeyle konuşmalarının çeşitli sebepleri bulunmaktadır. Bunların başında eğitim sistemi gelmektedir. Ezberlemeye ve birtakım kalıplara dayalı öğrenme alışkanlığı insanların düşünme ve araştırma yeteneklerini köreltmektedir. Ayrıca eğitim sistemi çoğunlukla test çözme üzerine kurulu bulunmaktadır. Küçük yaşta yabancı dil eğitimi de ana dildeki kelime dağarcığını sınırlamamalıdır. Bunların dışında bir başka sebep de ülkemizde kitap okuma alışkanlığının yeterince gelişmemiş olmasıdır.
Başarılı bir iletişim insanları anlama ve onlarla ortak duyguları paylaşma sanatı olarak tanımlanabilir. Söylenen sözlerin gücü kullanılan kelimelerin sade, anlaşılabilir ve akıcı olmalarına bağlı bulunmaktadır. Bunun için ana dilimizi iyi bilmemiz ve doğru kullanmamız gerekmektedir. Dil bozulunca söylenen sözler doğru anlaşılamamaktadır. Dil eleştirisi, kültür eleştirisi haline dönüşmektedir. Ana dilimize sahip çıkmazsak anlamını iyi bilmediğimiz kelimelerle birbirimizi nasıl doğru anlayabiliriz?
Ülkelerin dilleri yıllardır yabancı dillerin etkisi altında bulunmaktadır. Yabancı dillere ait kelimeler kullanmak istiyorsak o kelimelerin anlamlarını doğru bilmeliyiz ki kendimizi doğru ifade edelim. Karşımızdaki insanların da o kelimelerin anlamını doğru bilmeleri gerekmektedir. Dilimizde yaşayan İngilizce, Fransızca, İtalyanca, Latince, Arapça, Farsça, kökenli kelimeler bulunmaktadır. Dilimizde günlük hayatta kullanılan yabancı kökenli kelimelerin oranı yüzde 60'a ulaşmaktadır. Yapılan dil yanlışlarının çoğu sözlüğe ve yazım kılavuzuna bakılmamasından kaynaklanmaktadır.
İş dünyasında ve sosyal hayatta yazı yazarken ve topluluk karşısında konuşma hazırlığı yaparken düşüncelerimizi yalın ve akıcı bir dille sunmaya çaba harcamalıyız. Başkalarına kızma, onları suçlama ve baskı altına almaya çalışmak yerine sakin ve güven verici bir davranışla ne düşündüğümüzü anlatma daha başarılı sonuçlar vermez mi?