Dünyanın gözünü çevirdiği ABD Başkanı Donald Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında ABD'nin Alaska eyaletinde gerçekleşen zirvede Ukrayna paylaşımına ilişkin tartışmalar sürüyor. Kim zaferle çıktı?
İki lider nelerde anlaştılar? Ukrayna'yı nasıl paylaştılar? Bundan sonra ne olacak? soruları akıllarda dolaşırken, analizler sürüyor.
DONBASS NE OLACAK?
Trump ile Putin'in UKRAYNA'yı nasıl paylaşım masasına yatırdıklarına dair, ilk sızdırma haberi Derin Amerika'nın sözcüsü konumundaki WASHiNGTON POST Gazetesi verdi. Washington Post gazetesine konuşan ve adları açıklanmayan iki ABD'li yetkiliye dayandırılan haberde, Trump'ın Alaska'da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı görüşmenin ardından Zelenski ile gerçekleştirdiği telefon görüşmesine ilişkin detaylar paylaşıldı.
Haberde, Trump'ın barış anlaşması için daha önce öne sürdüğü ateşkes koşulundan vazgeçtiği ve bunun yerine doğrudan bir barış anlaşması yapılmasını tercih ettiği belirtildi. BURASI ÇOK ÖNEMLİ.
Trump'ın Zelenski ile telefon görüşmesinde, halihazırda Rusya kontrolündeki "DONBASS'ın tamamını Rusya'ya bırakmasını" istediği ve karşılığında savaşı sona erdirme sözü verdiği iddia edildi.
ABD YENİ Foxnews: "Trump, Putin'in Rusya'nın Ukrayna'daki Donbass bölgesinin tam kontrolünü ele geçirmesi önerisini destekliyor. Trump, Putin'le görüşmesinin ardından ateşkes konusundaki tutumunu değiştirdi ve artık barış anlaşmasına daha meyilli" açıklaması ile Washington Post Gazetesi haberini destekledi.
SIZAN BİLGİLER
Putin'in Alaska'da Trump'a sunduğu barış anlaşması talepleri diplomatik kulislere yansıdı.
Putin, Donesk bölgesinden Ukrayna'nın askerlerini tamamen çekmesini istiyor. Trump, Donbass'ın Rusya verilmesi karşılığında Herson ve Zaporoja'nın Ukrayna'ya verilmesini istemiş.
Trump'ın da ateşkes yerine kapsamlı anlaşmaya olumlu baktığını söylemiş. Anlaşma olursa, Rusya, Ukrayna'ya ve Avrupa'nın başka topraklarına saldırmayacağını garanti eden yazılı bir taahhütname verecekmiş. Ukrayna'nın NATO'ya üye YAPILMAMASINI ABD'nin garanti etmesini istemiş Putin... Ukrayna'nın ülke genelinde Rusça'yı resmi dil kabul etmesini, Ukrayna'daki Rus Ortodoks kilisesine garanti verilmesi talebinde bulunmuş. Trump'ın Herson ve Zaporijya'nın Ukrayna'ya geri varılmasını istediği belirtiliyor.
AVRUPA PANİKLEDİ
Avrupa ülkeleri dışta kaldıklarından olumsuz tavır içinde yayınlarını sürdürüyor. 14 Ağustos'ta Zelenskiy, İngiltere Başbakanı Keir Starmer ile görüşmek üzere Londra'ya gitmişti. Basın toplantısı yapılmamıştı. Dün (17 Ağustos Pazar günü) İngiltere Başbakanı Starmer'in öncülüğünde Avrupalı liderler, Zelenkski'nin katılımı ile online bir toplantı düzenlediler.
BUGÜN, 18 AĞUSTOS PAZARTESİ GÜNÜ. Zelenskiy, Washington DC'de Trump'ı ziyaret edecek.
Almanya Başbakanı Merz'in de, Zelenskiy ile Trump görüşmesine katılmak üzere bugün (Pazartesi) Washington DC'ye gideceği açıklandı. Başbakanlık sözcüsü, bu gezinin, Trump'ın Alaska'da Putin ile görüşmesinin ardından bilgi alışverişinde bulunacağı, "TOPRAK MESELELERİ ,güvenlik garantileri ve Rus saldırganlığına karşı savunmasında Ukrayna'ya sürekli destek sağlanmasının" ele alınacağı belirtildi. AB Konseyi, ABD Başkanı Donald Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasındaki görüşme sonrası Fransa, İtalya, Almanya, İngiltere, Finlandiya ve Polonya liderleri ile AB Konseyi Başkanı Antonio Costa ve AB Komisyonu Başkanı Ursula Von Der Leyen tarafından yapılan ortak açıklamayı paylaştı.
Avrupalı liderler, ABD Başkanı'nın "Anlaşma olana kadar anlaşma yok" sözlerine atıfta bulundular, bir sonraki adımın Zelenskiy'nin de dahil edildiği görüşme olması gerektiğinin altını çizdiler. Avrupa'nın tutumu şöyle özetlendi: "Ukrayna'nın egemenliğini ve toprak bütünlüğünü etkili bir şekilde savunabilmesi için kesin güvenlik garantilerine sahip olması gerektiği konusunda netiz. Başkan Trump'ın ABD'nin güvenlik garantileri vermeye hazır olduğu yönündeki açıklamasını memnuniyetle karşılıyoruz.
Rusya, Ukrayna'nın AB ve NATO'ya katılımını veto edemez.
Topraklarıyla ilgili kararları almak, Ukrayna'nın sorumluluğundadır.
Uluslararası sınırlar zorla değiştirilmemelidir." Açıklamada, Avrupa'nın Ukrayna'ya desteğinin ve Rusya'ya yönelik yaptırımların sürdürüleceği vurgulandı. İngiltere Başbakanı Starmer, Trump ile Putin arasındaki Alaska zirvesinin ardından "Her ne kadar ilerleme kaydedilmiş olsa da bir sonraki adımın Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'nin de dahil olduğu görüşmeler olması gerekiyor.
Ukrayna'da barışa giden yol onsuz belirlenemez. Avrupa'nın yanı sıra ABD'nin de herhangi bir anlaşmanın parçası olarak Ukrayna'ya sağlam güvenlik garantileri sağlama konusundaki açık tutumunu memnuniyetle karşılıyorum" açıklaması yaptı.
İLGİNÇ NOTLAR
ABD'NİN etkili yayın organı:
Politico: Trump'la Pazartesi yapılacak görüşmeye Zelenskiy'in yanında Finlandiya Cumhurbaşkanı Stubb da gidebilir. Almanya'nın en etkili dergisi Bild: Washington'a refakatçi olarak Macron, Merz veya Starmer gidebilir.
HATIRLAYALIM. 2. Dünya Savaşı devam ederken, ne tesadüf ,Ukrayna'nın Yalta kentinde ABD Başkanı Roosveelt, İlgilere Başbakanı Churchil, Rusya lideri Stalin (4 Şubat 1945 - 11 Şubat 1945) tarihinde buluşmuşlar ve dünyayı bölüşmüşlerdi. Yani, 2. Dünya Savaşı sonrasında dünya sadece ABD ve SSCB'nin taleplerine göre şekillenmişti. 1945'te Avrupa, Ortadoğu, Asya ve Afrika bu iki süper gücün talep, ihtiyaç ve nüfuz sahalarına göre dizayn edildi. EVET. Şimdi de ALASKA, YALTA anını yaşıyor olmasın dünyamız?
SONUÇ
Alaska'daki zirvesinin küresel ve bölgesel dengeleri etkileyeceği değerlendiriliyor.
İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra, Batı blokunda kalan ve 1952 'de NATO'ya üye olan Türkiye Batı tarafından SSCB'yi çevreleme projesinde KENAR KUŞAK ÜLKE muamelesi yapıyordu. TÜRKİYE bugün, Cumhurbaşkanımız Erdoğan liderliğinde yeni dünya düzeninde konumunu her gün biraz daha güçlendiriyor. BiR KUTUP BAŞI OLMAYA YÜRÜYOR.
21. yüzyılın KİLİT ÜLKESİ olarak, hem Rusya lideri Putin ve hem de ABD Başkanı Trump ile yakın ilişkisi olan Başkan Recep Tayyip Erdoğan- Türkiye'nin ağırlığı ve Türkiye'nin talepleri çok önemli pozisyonu ifade ediyor. ALASKA sonrası Erdoğan, "ABD Başkanı Sayın Trump ile Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Sayın Putin arasında Alaska'da gerçekleştirilen görüşmeler Rusya- Ukrayna savaşının sonlandırılması arayışlarına yeni bir ivme kazandırmıştır. Türkiye barışın tesisi için her türlü katkıyı sağlamaya hazırdır"açıklaması yaptı.
TRUMP-PUTİN ARASINDA 3. GÖRÜŞME OLURSA, İSTANBUL MUHAKKAK ÖNE ÇIKABİLİR.
