İngiltere Başbakanı Starmer Ankara'ya geldi. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan'la önemli konuları ele aldılar. 30 Ekim'de Almanya Başbakanı Merz Cumhurbaşkanımız Erdoğan'ın davetlisi olarak Ankara'ya geliyor. Avrupa'nın iki kilit ülkesinin başbakanlarının Cumhurbaşkanımız Erdoğan ile görüşmek için ardı ardına Ankara'ya gelmeleri dünya medyasında derin analizlere konu oluyor. Erdoğan'ın başarıyla yürüttüğü liderlik diplomasisi çok önemli gelişmeleri beraberinde getiriyor. Özellikle ABD Başkanı Trump, Rusya lideri Putin ve Çin lideri Şi Cinping ile yakın temaslarda olmasının AB ülkelerinde dikkat çekici bir ilgiyle karşılandığını görmekteyiz. Nitekim Erdoğan'ın küresel meselelerde etkin rolünü dikkatle değerlendiren Avrupa ülke liderlerinin Ankara'ya gelmeleri bir tesadüf değil. Evet, Avrupa'nın geleceğinde Erdoğan ve Türkiye stratejik konumda ve ilişkilerin olumlu yönde gelişmesi Avrupa güvenlik mimarisinden enerjiye, küresel ticaret yollarından yeni dünya jeopolitik dengelerine kadar yeni ufukları işaret ediyor.
İNGİLTERE DOSYASI
İngiltere dosyasına bakalım. Erdoğan'ın Starmer ile görüştükten sonra yaptığı açıklamaların arka planında neler var? Erdoğan ve Starmer tarafından Eurofighter Typhoon savaş uçağı konusunda iş birliği anlaşması imzalandı. Bu anlaşma İsrail ve Yunanistan'ın oyunlarını bozuyor. Erdoğan: "Stratejik ortak ve müttefik ülkeler olarak ikili konuların ötesinde uluslararası gündemi meşgul eden birçok meselede kendisiyle yakın diyaloğumuz var." Türkiye ve İngiltere'nin küresel beraberlikleri yeni dünya düzeninin inşasında çok etkili olacağı mesajını veriyor. Bu adımlar Türkiye ile İngiltere ilişkilerini ve stratejik ortaklığı çok daha ileri bir seviyeye süratle taşıyacağını gösteriyor. Erdoğan bu durumu "Mutabakatlarımızı iki yakın müttefik olarak aramızdaki stratejik ilişkilerin yeni bir nişanesi olarak görüyorum" diyerek yorumladı. Türkiye ve İngiltere savunma sanayinde müşterek projelere imza atacak. Erdoğan, Başbakan Starmer'ı Filistin devletini tanıma kararı almalarından ötürü tebrik etti. Bu gelişme İsrail'deki mevcut hükümetin dizginlenmesine kadar birçok parametreye işaret ediyor. Türkiye ile İngiltere, Rusya-Ukrayna savaşının bir an önce adil bir barışla çözüme kavuşturulması yönünde ortak duruş içinde. Starmer, "İki ülke Avrupa'nın iki ucunda olabilir ancak birlikte şu anda eskisine oranla çok daha yakın çalışan iki ülkeyiz." diyerek NATO müttefiki olan İngiltere ile Türkiye'nin Avrupa'nın ortak güvenliği için beraber çalıştığını ifade etti. Avrupa Birliği'nden ayrılan İngiltere, imparatorluk kodlarına dönerken Türkiye ile beraber yeni dünya düzeninde birlikte olmanın planlarını açıklamış oluyor.
MERZ'İN ZİYARETİ
Almanya Başbakanı Merz 30 Ekim'de Ankara'da Erdoğan'la görüşecek. Merz Türkiye'ye ilk ziyaretini gerçekleştirecek. Almanya Federal Hükümet Sözcüsü Yardımcısı Sebastian Hille, Başbakanın Perşembe günü Ankara'da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile bir araya geleceğini kaydetti. Hille, Cuma günü yaptığı açıklamada görüşmelerde ekonomi, güvenlik alanlarında daha yakın iş birliği, göç, enerji ve ticaret alanlarında birçok ortak konunun ele alınacağını ifade etti. Hille, Türkiye'nin göç konusunda önemli bir rol oynadığını vurgulayarak Avrupa Birliği (AB) ile Ankara'nın imzaladığı göç mutabakatının başarısına dikkat çekti. Federal Hükümet'in daha fazla göçmeni Suriye'ye geri gönderme planlarında Türkiye'nin oynayabileceği rolün de görüşmede ele alınacağını belirtti. Erdoğan-Merz görüşmesinde enerji temini konusu önemli dosya. Almanya'nın enerjide gözü Türkiye'de. Azerbaycan doğal gazından daha çok alım yapmak istiyorlar. Avrupa güvenlik mimarisinde Türkiye'ye muhtaç durumdalar. Evet, dünya yeniden şekillenirken Avrupa güvenlik krizlerinin ortasında kalmış durumda. Rusya ve Ukrayna savaşı kıtanın güvenlik algısını sarsarken Avrupa Birliği içinde bağımsız bir güvenlik mimarisi oluşturma çabaları gündemde. Polonya Başbakanı Donald Tusk'un "AB kendi eylem planını oluşturmazsa küresel aktörler geleceğimizi belirleyecek" sözleri kıtanın kendi savunma politikalarını şekillendirme gerekliliğini vurguluyor. Avrupa güvenlik politikalarını Washington'dan bağımsız belirleyebilir mi sorusu akıllarda dolaşıyor. Dışişleri Bakanımız Hakan Fidan'ın "Türkiye'siz bir Avrupa güvenlik mimarisi düşünülemez" açıklaması sadece bir söylem değil, jeopolitik bir gerçeğe işaret ediyor.
AVRUPA'NIN GÜVENLİĞİ
Sonuç olarak Avrupa güvenliğinin geleceği AB'nin bağımsız bir yol çizip çizemeyeceğine bağlı. Nitekim İngiltere Başbakanı Starmer Cumhurbaşkanımız Erdoğan'la daha derin ilişkilere işaret ederken Avrupa ülkelerine mesajlar veriyor. NATO Zirvesi 7-8 Temmuz 2026'da Ankara'da yapılacak. Bu tarihe kadar Avrupa liderlerinin Erdoğan'la yapacakları görüşmeler Avrupa güvenlik mimarisinin şekillenmesinde yeni gelişmeleri tetikleyebilir. Türkiye hem NATO üyesi hem de Rusya ile diyalog kurabilen nadir ülkelerden birisi. Türkiye, Doğu ile Batı arasında stratejik bir konumda bulunuyor. Erdoğan'ın Gazze ateşkesi, Pakistan-Afganistan ateşkesi, Somali ve Etiyopya'yı barıştırması, Libya'da, Azerbaycan'da tarih yazan hamleleri Ankara'nın sadece askeri değil diplomatik açıdan da sürecin kritik bir parçası olacağını gösteriyor. Sonuç: İngiltere Başbakanı Starmer Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan'la konuştu. Almanya Başbakanı Merz 30 Ekim'de Cumhurbaşkanımız ile görüşecek. Berlin ile Londra'dan Ankara'ya peş peşe ziyaretler Türkiye'nin Avrupa güvenlik mimarisi içinde öne çıkan rolünü dünya kamuoyu önünde iyice belirgin hale getirdi.
