ABD Merkez Bankası FED ile piyasalar arasındaki psikolojik mücadelede bir viraj daha alınmış oldu Temmuz toplantısı ile. Aslında viraj biraz abartılı gelebilir, beklenen aksiyon geldiği için sorunsuz atlatılacağını biliyordu piyasa aktörleri. Ağustos toplantısında çok hafif bir viraj, Eylül'de ise gerçekten oldukça keskin bir viraj almaya çalışacak FED. Detaylara geçmeden şu eklemeyi de yapalım; virajı alması Eylül'de miktar açısından bir değişikliğe gitmemesi anlamına geliyor.
GELELİM DETAYLARA...
FED 31 Temmuz'da tamamladığı toplantıda ABD ekonomisinin yavaş seyrinden dolayı parasal desteğe ihtiyacı olduğunu düşünüyor. Açıkladıkları basın bülteninin ilk paragrafı aldığı kararın zeminini oluşturmuş. Kısaca şunu demek istiyor, "Aslında biz istemez miyiz tahvil ve mortgage kağıtları alım programını aşağı çekmeyi ama ne yaparsınız ABD ekonomisi öyle durumdaki istemeden yani 'kerhen' devam etmek zorundayız." FED ABD ekonomisinin mevcut durumu hakkında çok iyimser değil. Öne çıkardığı noktaların başında büyüme hızı geliyor. Ekonomik aktiviteler yılın ilk yarısında çok yavaş seyretti. ABD ekonomisi son çeyrekte yüzde 1.4 büyüyebildi. Yıl sonu beklentisi ise yüzde 1.9 düzeyinde kalıyor. Sanayi üretim endeksi biraz kıpırdama yapsa da şu an ki seviyesi yüzde 2'lerde.
İŞSİZLİK DÜŞMEZ
İstihdam verilerini biraz daha temkinli değerlendiriyor FED. Çünkü, üçüncü parasal genişleme programının odak noktasında işsizlik oranı bulunuyor. Son aylarda biraz düzelmenin geldiği tespitine karşın, işsizlik oranının aşağı çekilmesi zorunluluğuna da dikkat çekilmiş FED'in bülteninde. Geçen ay olduğu gibi Temmuz'da da işsizlik oranı değişmedi. Yüzde 7.6'da demir attı. Eğer ABD yüzde 3'ler civarında bir büyüme oranı yakalayamazsa işsizlik oranının yüzde 6 ya da 6.5'lar seviyesine inmesi zor görünüyor. Bu yüzden, üçüncü parasal genişlemenin süresi için belirlenen yüzde 6.5 işsizlik rakamının aslında çok da geçerli olamayacağını, sonlandırma için parasal enjeksiyonun anlamını yitirdiği ve finansal istikrarsızlığa neden olduğu algısının oluşması gerektiğini buradan hatırlatalım.
FED bir taraftan aylık 45 milyar dolarlık tahvil alımı yaparken, diğer taraftan sahip olduğu ve itfası gelmiş tahvilleri de ihmal etmeyecek. Hazine ihalelerinden bire bir değişim gerçekleştirecek. Böylece, birincil piyasa tahvil satışlarını da rahatlatacağından, tahvil faizleri üzerindeki yukarı yönlü baskıyı da almayı planlıyor. Son haftalarda 10 yıl vadeli ABD Hazine kağıtları faiz oranları yüzde 2.5'ları bile aşmıştı.
NE MALINA NE MIHINA
Gelecek verilere göre önümüzdeki aylarda aksiyon alacaklarının altını çizen FED her fırsatta yaptığı "Ne nalına ne mıhına" yaklaşımını yinelemiş Temmuz toplantısında da. Kısacası, "Eğer gerekirse 85 milyar doları aşağı çekebilirim ya da gelen verilere göre devam ederim" yaklaşımı. Tabii bu durumda piyasalar işine gelen kısmı kullanmayı sürdürecek. Biraz karın ardından realizasyon için "FED enjekte ettiği likidite miktarını aşağı çekebilir" mazeretinin, yükseltmek için de, "FED 85 milyara dokunmayacak" mazeretinin arkasına sığınacaklar. FED veriyor oyuncakları "Hangisiyle isterseniz oynayın" diyor açıkçası.
Bu toplantı sonrası piyasalar Ağustos ayını büyük olasılıkla rölantide geçirecek. BİST 100, 75 binleri görebilir. 75 bin 400'de direnç var. Aşağıda yine 73 binde önemli destek görünüyor. Sözün özü, hisse senetleri, faiz ve kurlar dar bant içinde dalgalanacak ve piyasa aktörleri dar alanda paslaşmaya devam edecek.
