Bir yazın daha sonuna geliyoruz. Dolar bolluğu para musluğunun kısılmaya başlamasıyla bitecek. Tabii sürecin aşamalı ve uzun süreceği de bir gerçek. Hatırlayacağınız gibi 2008 küresel krizi sonrasında da benzer durumu yaşamış piyasalardan aşırı tepkiler geldiğine tanık olmuştuk. İkinci Dünya Savaşı sonrasında Bretton Woods Anlaşması ile hegemonyasını ilan eden dolar halen rezervlerin, dış ticaretin ve uluslararası yatırımların yüzde 60'ına hakim olmaya devam ediyor. Tabii bu durumda doğal olarak doların patronu FED'in atacağı her adım küresel piyasaları ve enstrümanları yakından ilgilendiriyor. Pandemide aldığı genişleyici politikalardan nasiplenen kıymetli madenler, hisse senetleri, gelişmekte olan ülke borçlanma araçları, kripto paralar hatta bazı emtialar rüzgarın terse dönmesiyle olumsuz etkilenecek. Yani ABD faiz ve enflasyon oranları ile saydığımız varlık değerleri arasında negatif bir korelasyon var. Geçen Mart ayından bu yana 4 trilyon doların üzerinde enjeksiyon yapan FED, doları ve ABD tahvillerini değersizleştirmiş diğer taraftan alternatiflerinin de değerlenmesini sağlamıştı.
OLUMSUZ ETKİ KISA SÜRER
FED para politikalarını dayandırdığı fiyat istikrarı ve maksimum istihdam hedeflerine göre sıkılaştırma yönlü eğilimini 15 Aralık toplantısı öncesinde güçlendirdi. Geçen hafta Powell varlık alım miktarının daha fazla oranda azaltılmasından yana oldukları mesajını verdiğinden beri piyasalarda tedirginlik başladı. Bir ara gündeme gelen yeni varyant ile FED rota değiştiremez umudu da zayıflamış görünüyor. Eğer denkleme yeni bir faktör eklenmezse 15 Aralıkta FED'den şahin tonda mesajlar alacağız. Doların ve ABD varlıklarının değerlenmesine katkı yapacak şahinleşme ne yazık ki diğer varlıklarda ters etkiye neden olacak. Bunların başında da kripto paralar geliyor. Altını atladığımı düşünmeyin. Evet, altın ve kıymetli madenler de aşağı gelebilir. Ama altın fiyatlarının düşüşünü sınırlayacak fiziki bazı gerçekler var. Mücevher altın talebi, sanayide kullanılan altın talebi ve merkez bankalarının altın talepleri bu koşullarda da seviyelerini koruyacağı için altın fiyatları belli bant aralığında dengelenecek büyük olasılıkla. Gerek Bitcoin gerekse altcoinler yüzde 20'ler civarında değer yitirdiler. Aslında içsel değerlerini hesaplayamadığımız için değer yitirdiler mi yoksa 60 bin düzeyi aşırı yüksek miydi sorularının yanıtlarını tam olarak veremiyoruz. Sadece şunu biliyoruz ki tarihte bu kadar fiyat oynaklığı olan bir enstrüman bugüne kadar yoktu. Birkaç haftada 60 bin dolara çıktığı gibi yine birkaç haftada 30 bin dolara kadar gerileyebiliyor. Kripto paraların düşüşünün bir nedeni de ABD'nin sermaye piyasaları düzenleyici otoritesi SEC'in işlem platformlarının kayıt ve denetimlerinin sıkılaştırılmasından yana olduklarını açıklamaları idi.
MB'LER ARTIK BIKTIRDI
Dikkat ederseniz Çin'den ABD'ye kadar birçok ülke buna Türkiye de dahil aba altından sopa gösteriyorlar zaman zaman. Bazı yasaklamalara başvuruyorlar sıkı regülasyon girişimleri olacağını dile getiriyorlar. Ama kısa süreli tepkiden sonra kripto paralar kaldığı yerden devam ediyor. Bu sefer de sanırım öyle olacak. FED'in olası aksiyonlarına ve açıklamalarına fazla takılmayacaklar, 60 binlere doğru çıkış trendi izleyecekler. Tarihsel patikaları, teknik analizleri bir kenara koyun artık. Ulusal paraların değerinin merkeziyetçi yaklaşımla merkez bankaları tarafından keyfi olarak belirlenmesinden duyulan rahatsızlık artmaya başladı. Merkez bankaları para politikası araçlarını istedikleri gibi kullanarak ulusal paralarına değer kazandırabiliyorlar ya da değer kaybettirebiliyorlar. Sonuçta paranızın alım gücünü ve tasarruflarınızın artı ya da eksi yönde hareketine karar verebiliyorlar. İşte bu keyfi yaklaşımın verdiği bıkkınlık da kripto paraların geleceğini parlatıyor.