Anayasa Mahkemesi'nin verdiği bir karar sonrası 30 yıldan fazla hizmeti olan memur emeklileri için bir imkan doğmuştu. Çünkü ikramiyelerini alırken 30 yılın üzerindeki süreler dikkate alınmıyordu. Mahkeme bu konuda bir düzenleme yapılmasını istedi ve o düzenleme bugünlerde Meclis'te görüşülüyor. Başbakan Binali Yıldırım imzasıyla Meclis'e gönderilen tasarı önümüzdeki günlerde yasalaşacak. Bu konuda 408 bin memur emeklisi de heyecan ve merak içinde. Bize de çok soru geliyor. Muharrem KART isimli okurumuz sorusu da bununla ilgili...
*Benim 35 yıllık hizmetim var. Acaba bu 5 yıllık sürenin parası hesaplanırken hangi katsayı dikkate alınacak. Emekli olduğum tarih mi, bugün mü? Arada epey fark bulunuyor çünkü.
- Muharrem Bey, şu anda Meclis'te görüşülen tasarıya göre hesaplamalar emekli olunan tarihe göre yapılacak gibi görünüyor. Görüşmeler sırasında verilecek önergelerle bu durum değişebilir. Biz mevcut tasarıyı anlatalım.
40 BİN LİRAYI BULUR
Şunu da hemen belirtelim; herkes için hesap farklı olacak. Alınacak parayı memurun ne zaman emekli olduğu, derece ve kademesi, makam ya da görev tazminatının olup olmadığı belirleyecek. 30 yılın üzeri hizmet ne kadar fazlaysa ve emekli olunan tarih 7 Ocak 2015'e ne kadar yakınsa fark da yükselecek.
İkramiye tutarı, en yüksek derece ve maaştan emekli olan bir memur için yıllık 4 bin lirayı bulacak. Söz konusu memurun 40 yıl çalıştığı düşünülürse 10 yıl için alacağı para 40 bin lirayı bulacak. Tabii burada ödenecek yıllık para 500 lira, 4 bin lira arasında değişecek.
HESAP NASIL YAPILACAK?
Hesap yapılırken yukarıda söylediğimiz tüm parametreler dikkate alınacak. Daha sonra o memurun emekli olduğu tarihte 30 yıl üzerinde çalıştığı yıllarla birlikte kaç lira ikramiye alması gerekiyorsa o tespit edilecek. Yani 35 yıl çalışan birisine 30 yıllık para ödendiği için, emekli olduğu tarihte 35 yıldan hesaplansa kaç lira alacağı bulunacak. Aradaki fark hesabına yatırılacak.
SÜRE SINIRI VAR MI?
Para ödenirken belli süreler de geliyor. İkramiyenin 7 bin 500 liraya kadar olan kısmı 3 ay içerisinde ödenecek. Kalan kısım ise kanunu faiziyle birlikte bir yıl içinde ödenecek.
*Bunun için yasa çıktıktan sonra 1 yıl içinde SGK'ya başvuru yapmak gerekiyor.
*Daha önce başvurmuş ama dava açmamış olanlar yasanın yürürlüğe girdiği tarihte başvuru yapmış sayılacak ve 3 ay sonra ödemeler yapılacak.
*Daha önce başvurup dava açanlar için ikinci bir başvuru aranmayacak. Dava öncesi yapılan idari başvuru tarihinden itibaren işleyecek faiz ile birlikte kanun çıktıktan sonra 3 ay içinde ödenecek.
*Açılan davalar konusuz kaldığı için kapanacak ve yargılama giderleri idare üzerine bırakılacak.
HAMİLEYE EZİYET SUÇTUR
*Eşim 4 aylık hamile ve özel bir şirkette AVM içerisinde çalışıyor. Mesai saati her gün değişiyor. Hamile olmasına rağmen hala gece 22.00'ye kadar çalıştırılıyor. İzin günleri sürekli değişiyor. Ne yapmamız lazım? (İsmi saklı)
Geçen Pazar gün bu konuyu detaylı yazmıştım. Öncelikle eşinizin hamile olduğunu doktor raporuyla belgelemesi lazım. Ondan sonra da yasalar ve yönetmelikler devreye giriyor. Kanunlar açık. Hamile kadın 7.5 saatten fazla çalıştırılamaz. Gece çalıştırılamaz ve gün içinde doktor kontrolü için ücretli izin verilir. Yasal dayanaklarınız 4857 sayılı iş kanunu 74. madde, 16.08.2013 tarih 28737 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Gebe Veya Emziren Kadınların Çalıştırılma Şartlarıyla Emzirme Odaları ve Çocuk Bakım Yurtlarına Dair Yönetmelik'in 8, 9, 10 ve 11. maddeleri... İşveren, yasaya karşı geliyor demektir. Bunun için isterseniz Çalışma İl Müdürlüğü'ne, isterseniz ALO 170'e bilgi verebilirsiniz, gereği yapılır. İsterseniz haklı fesih ile tazminatınızı alma hakkınız da bulunuyor. Bunun için ise bir hukukçuya danışın.
Yaşa takılan ne yapacak?
*Ben 1990 yılında sigortalı oldum. Prim günüm tamamlandı. 25 yıllık sigorta sürem de doldu. Sadece yaşı bekliyorum. Bizim için bir yasa çıkacağı doğru mudur? Çalışmaya devam edersem emekliliğime katkı sağlar mı? Semih CANTÜRK
Türkiye'de sizin gibi yaşa takılan çok sayıda arkadaşımız var. Ama maalesef söylentiler doğru değil. Böyle bir erken emeklilik yasası çıkmayacak. Çalışma Bakanı Süleyman Soylu da bunu birkaç kez tekrarladı. Dolayısıyla yaşınızı bekleyip emekli olmanız gerekiyor. Bu süre zarfında çalışmanızda bir sakınca yok. Ancak asgari ücretten primleriniz yatırılırsa ileride alacağınız emekli maaşı azalacaktır. Brüt 3 bin lira ve üzerinde bir maaş ile primleriniz yatarsa emekli maaşınızı yükseltecektir.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
*08.12.1971 doğumluyum. 10.11.1990 tarihinde ilk kez sigortalı oldum. Aralıklarla çalıştım. 6 binden fazla prim günüm olduğunu biliyorum. Ne zaman emekli olabilirim? Hülya SAYIN
20 yıl 47 yaş ve 5450 prim günü şartlarınız bulunuyor. Yılınız ve priminiz tamamlanmış. Yaşınızın dolacağı 08.12.2018 tarihinde emekli olabilirsiniz.
*05.10.1975 doğumluyum. İlk kez 01.01.1995 tarihinde sigortalı oldum. 4800 prim günüm var. Şu anda çalışıyorum. Ne zaman emekli olabilirim? Halil SOYLU
25 yıl 55 yaş ve 5750 prim günü şartlarınız var. Yılınız 2020'de dolacak. Priminiz eksik. Çalışmaya devam edip priminizi tamamlayın. Yaşınızın dolacağı 05.10.2030 tarihinde emekli olursunuz.