2002 yılında emekli oldum. Ayrıldığımda işyerimden 15 yıllık tazminatımı da aldım. Son 10 yıldır yeni bir işyerinde çalışıyorum. Buradan ayrıldığımda tazminat alabilir miyim? Tazminatım kaç yıllık olarak hesaplanır? Metin KEÇECİ
Ülkemizde sigortalıların emekli olduktan sonra çalışmalarının önünde bir engel bulunmuyor. Ayrıca emekli olduktan sonra çalışanlar ile diğer çalışanlar arasında izin tazminat gibi özlük hakları bakımından da bir ayrım yapılamıyor. Bu yüzden emekli olduktan sonra tazminat alan sigortalılar yeniden çalışmaya başlarlarsa ve 1 yılı doldururlarsa yine ikinci bir tazminatı da alırlar. Siz de eğer işten istifa etmeden çıkartılırsanız 15 yıl üzerinden son brüt maaşınıza göre tazminat alırsınız.
Emekli olurken kendi isteğiniz ile ayrılarak tazminat alırsınız. Ancak sonra çalışırken istifa ederseniz tazminat alamazsınız.
YAŞ DEĞİŞİKLİĞİ EMEKLİLİĞİ ETKİLEMEZ
1990 yılının Kasım ayında ilk kez sigortalı olarak işe başladım. 1995 yılında mahkemeye müracaat ederek yaşımı 2 yaş düzelttirdim. Bu düzeltme sonucunda erken emekli olabilir miyim. Emekliliğim 2 yıl öne çekilir mi? Emre KURUCU
Öncelikle söyleyelim 25 yıl 52 yaş ve 5525 gün şartlarınız var. Emeklilik hesaplamalarında mahkeme kararı dahi olsa yaş düzeltmeleri dikkate alınmıyor. O yüzden 1990 yılında işe girdiğinizde nüfus cüzdanınızda hangi doğum tarihi yazıyorsa o tarih geçerli olacaktır. Yani bu durumda 2 yıl erken emekli olma imkanınız bulunmuyor. 52 yaşınızı doldurduğunuzda emekli olabilirsiniz.
GERÇEK MAAŞ GİZLENEMEZ
4 yıldır aynı firmada çalışıyorum. 4 bin lira maaş alıyorum, ancak asgari ücret olarak gösteriliyor. Maaşlar son dönemde gecikmeye başladı. 3600 gün ile istifamı vermek istiyorum. Asıl maaş üzerinden tazminatımı nasıl alabilirim? (ismi saklı)
Gerçek maaşın bordroda gösterilmemesi bir suçtur.
Bu durumda işveren sizin geleceğinizi çaldığı gibi devletten de vergi ve prim kaçırmaktadır. Öncelikle durumu hemen alo 170'e bildirmelisiniz. Müfettişler gelerek gerekli işlemi yapacaktır.
Bu durumda gerçek maaşınız da ortaya çıkacaktır.
Ancak gerçek maaşınız ortaya çıkmaz ve sizin tazminatınızı asgari ücretten hesaplarlarsa buna razı olmayın ve arabulucuya başvurun. Gerçek maaşınızı gösterir belge ve şahitleri de bulundurun. Bunun için size elden ödeme yapanlar, ya da imzaladığınız belgeler önemlidir.
ENGELLİ ERKEN EMEKLİ OLUR
Yüzde 53 raporum var. Vergi indirimi alarak nasıl erken emekli olabilirim? Mevlüt SUBAŞI
Engelliler için erken emeklilik imkanı bulunuyor. Yüzde 40 ve üzeri engeli olan sigortalılar vergi dairesine giderek vergi indirimi alabilirlerse işe giriş tarihlerine bakılarak yaş şartı olmadan emekli olabiliyorlar. Tabi ne zaman emekli olacağınız ilk işe girdiğiniz tarih ile belirleniyor. Ancak dediğim gibi önce vergi indirimi almanız gerekiyor. Vergi dairesi sizi hastaneye sevk edecek ve gelecek rapora göre indirim verecektir
ASKERLİK BORÇLANMASI YAPIN
1975 doğumluyum. 1995 yılında askerlik yaptım. 10.04.1997 sigorta başlangıç tarihim. 5900 gün primim var. Emeklilik için askerlik ödemem gerekiyor mu? Semih KAYA
25 yıl 56 yaş ve 5825 gün şartlarınız var. Askerlik sigortadan önce olduğu için 17 aylık bir borçlanma ile 55 yaşında emekli olabilirsiniz. Priminiz tamam, yaşınız dolunca emekli olursunuz.
EMEKLİ MAAŞINI ARTIRMA YOLU
Emekliliğime 4 yıl daha var. Yaş bekliyorum. Bu süre içinde çalışırsam maaşım artar mı? Çalışmaz isem düşer mi? Hayati ARIK
Emekli maaşını artıran en önemli etmen aldığınız brüt maaş. Daha doğrusu Sosyal Güvenlik Kurumu'na sizin için bildirilen prime esas kazançtır.
Bu yüzden SGK'ya gerçek maaşın bildirilmesi emekli maaşı açısından çok önemlidir. Asgari ücretten bildirildiğinde maaşlar yükselmez. Son 4 yıl etkilidir ama maaşı asıl belirleyen sizin tüm çalışma hayatınızdaki kazançlarınız olmaktadır.
Bu 4 yılda eğer asgari ücretin üzerinde yüksek bir maaşla çalışırsanız emekli aylığınız da yükselecektir.
Çalışmaz ya da asgari ücret ile çalışırsanız maaşınızda yükselme olmaz.
ÇOCUKLAR 1440 GÜN KAZANDIRIR
1984 yılında ilk kez sigortalı oldum. 1974 doğumluyum. Ancak fazla çalışma imkanım olmadı. Toplam 2500 günüm var. Sigortadan sonra iki çocuğum oldu. 3.600 günle emekli olabilir miyim? Yeşim ERKAN
Tam emeklilik için 5000 günü tamamlamanız gerekiyor.
Buna imkan yoksa 3.600 günle de emekli olabilirsiniz. İki çocuk için 1440 gün kazanabilirsiniz.
Bunun 1.100 gününü borçlanıp 3600 günü tamamladığınızda 58 yaşında emekli olursunuz.
Ancak 5 bin güne tamamlamanız halinde 40 yaş şartıyla hemen emekli olursunuz.