Çalışırken meydana gelen rahatsızlıklar için raporlu olunan sürelerin paraları SGK tarafından ödeniyor.
Ancak rapor almayı alışkanlık haline getirenler ve de hileli raporlar başınızı yakabilir.
"Bir çalışanımız sürekli rapor alarak işe gelmiyor. Bir günlük iki günlük raporlarla işi aksatıyor. Biz onu çıkarıp yerine yeni bir eleman almak istiyoruz. Bu konuda yasalarımız nasıl bir uygulamaya izin veriyor?" (ismi saklı)
Çalışanlar açısından yasalarımızda izin yapabilecekleri birçok alan bulunuyor. Yıllık ücretli izinler dışında resmi tatiller, mazeret izinleri ve zaman zaman kullanılan idari izinler de bulunuyor. Bunların dışında bir de zorunlu olarak işe gelinemeyen anlar oluyor.
Yani hastalık durumları. Doktorların verdiği raporlar işyerine gelmeme gerekçesi olarak kullanılıyor.
Buna işveren de itiraz edemiyor. Ancak en çok suistimal edilen konuların başında da rapor geliyor.
Gerçek rahatsızlıkların dışında mazeret izni alamayan ya da işten kaçmak isteyen çalışanlar rapor alarak izin yapabiliyor.
Yasalarımız işverenleri bu konuda koruyan düzenlemeler içeriyor. Yani sahte raporlar aslında işçinin başını yakabiliyor.
TATİL SONRASI RAPOR
Sık sık alınan raporlar işyerindeki işleyişi bozuyorsa, tatillerin arkasına takılan raporlar gibi kötü niyet taşıyorsa tazminatsız atılma bile gündeme gelebiliyor. Sık rapor aldığı için çıkarılan bir çalışanın işe geri dönüş davasını kazanması da söz konusu olamıyor. Raporlarda ortaya çıkan uygulamaları 3 ayrı başlıkta inceleyebiliriz...
SÜREKLİ ALINANLAR:
Çalışanlar 3-4 günlük raporları sık sık alıyor ve iş akışını bozuyorsa burada işveren için geçerli nedenle fesih imkanı ortaya çıkıyor.
İşveren işçinin davranışlarından dolayı geçerli nedenle iş akdini feshetmeden önce yazılı savunma almalı. İşverenin ihbar ve kıdem tazminatı ödemesi yükümlülüğü bulunuyor.
Ancak işten çıkartma geçerli nedene dayandığı için de işe geri dönüş davası kazanılamıyor.
SÜRESİ UZUN RAPORLAR:
Uzun süreli kesintisiz raporlarda ise raporun süresi işverene çeşitli haklar veriyor. Bunlar arasında işten çıkarmak da var.
Raporun ihbar süresini 6 haftayı aşması durumunda işveren için sözleşmeyi haklı nedenle feshetme imkânı doğuyor.
Doğum ve gebelik hallerinde ise farklı uygulama bulunuyor.
Orada analık izinlerinden sonra süre başlatılıyor. Kıdemi 6 hafta olan işçi için ihbar süresi 2 hafta, 6 ay-1.5 yıl olan için 4 hafta, 1.5 yıl ile 3 yıl arasında olan işçi için 6 hafta ve 3 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 8 hafta olarak belirleniyor.
HASTALIK DIŞI RAPORLAR:
Çalışanlar rapor alma işini suistimal ediyorlarsa bu kez durum farklılaşıyor. İşveren sık sık rapor alan ve bunu alışkanlık haline getirip 'işten kaçma' aracı gibi kullanan işçileri için gelen raporları hakem hastaneye götürebilir. Eğer işçinin dürüst olmadığı tespit edilirse haklı nedenle derhal fesih işlemi yapılabilir.
Üstelik işçinin kötü niyeti olduğu için burada tazminatsız işten çıkarma da gündeme gelir.
HESAPLAMA DEĞİŞMİYOR
Yüzde 90 engelli raporum var malulen ya da engelli olarak emekli olabilir miyim? Olabilirsem emekli maaşım normal emekli maaşına göre daha az mı olur? Engelli ve malul emeklilik arasındaki farkı anlatabilir misiniz? Musa DAŞTAN
Engelli emekliliği sigortadan önce ortaya çıkan ya da doğuştan olan rahatsızlıklarda yüzde 40 vergi indirimi almak suretiyle erken emeklilik imkanı olarak yasalarımızda yer alıyor. Malulen emeklilik ise sigortadan sonra ortaya çıkan rahatsızlıklarda ve yüzde 60 oranında raporla gerçekleşiyor. Ayrıca en az 1800 gün prim gerekiyor.
Engelli emekliliğine sahip birisi çalışabilirken, malulen emekli olan çalışırsa emekli maaşı kesiliyor. Malulen ya da engelli emekliliğinde maaş hesaplaması diğer emeklilerden farklı uygulanmıyor.
Daha az primle emekli olunduğu için maaş daha az olabiliyor.
MAAŞ YENİDEN BAĞLANIR
2011 yılında emekli oldum. 2011-2017 yılları arasında emekli maaşı aldım. Ancak 2017 yılında kamuda sözleşmeli olarak tekrar çalışmaya başladım ve emekli maaşım kesildi. Sözleşmem sona erdiği zaman birikmiş emekli maaşlarımı alabilecek miyim? Koray YILMAZ
Emekliler kamuda çalışmaya başladıklarında maaşları kesilir. Daha sonra ayrılırlarsa müracaat ettiklerinden maaşları yeniden bağlanır.
Yani kamuda çalıştığınız sürece emekli maaşı alma hakkınız bulunmuyor. Bu yüzden olmayan bir maaşı da geriye doğru alma diye bir uygulama da bulunmuyor.
Zaten bu maaşlar ödenecek olsaydı kesilmezdi. Memuriyetiniz bittiğinde maaşınız tekrar bağlanır.
KARAR SGK'NIN
Mayıs ayında yüzde 48 engelli raporu aldım. Vergi dairesine müracaat ettim. Evraklarım Ankara ya gönderildi 1 ay oldu henüz sistemde bir şey gözükmüyor. Acaba Ankara bu oranımı düşürebilir mi? Cihan ERYILMAZ
Engelli ya da malulen emeklilik için alınan heyet raporlarının SGK tarafından da onaylanması gerekiyor. Bu yüzden Ankara'nın vereceği karar geçerli olacaktır. An- 9cak sizin itiraz etme hakkınız bulunuyor. İtiraz ettiğinizde hakem hastane tayin edilerek tekrar muayeneniz yapılır.
Şu anda kararı beklemekten başka çareniz yok