Emeklilik için yıl ve yaş şartını tamamladım. Ancak prim günüm eksik. Öğrendiğim kadarıyla, sigortadan sonra yaptığım doğumlar için borçlanma imkanım varmış. Bir çocuk için 720 gün borçlanma yapıldığı söylendi. Benim ise 200 günüm eksik. Ben yine de 720 gün mü borçlanmalıyım? Meryem AKINCI
Doğum borçlanması kadınlar için erken emeklilik sağlayan çok önemli bir avantaj. Daha önce sadece SSK'lı kadınların 2 çocuğa kadar yararlanabildikleri bu imkan, yapılan düzenlemelerle tüm çalışan kadınlara yaygınlaştırıldı ve 3 çocuğa kadar çıkartıldı.
Sigortalı olduktan sonra gerçekleşen doğumlarda anneler çalışmadıkları ve çocuğun hayatta olduğu günleri borçlanarak, (satın alarak) bu şekilde 2160 gün (6 yıl) kazanabiliyor.
Böylece eksik günlerini tamamlayarak diğer şartları da tamamlamak şartıyla erken emekli olabiliyor.
Sizin de dediğiniz gibi bir çocuk için 2 yıl yani 720 gün borçlanma imkanı var. Ancak bu yapılabilecek borçlanmanın üst sınırını gösteriyor. Dolayısıyla ihtiyacınız olduğu kadar borçlanabilirsiniz. Sizin eğer 200 güne ihtiyacınız varsa bu kadar gün borçlanarak priminizi tamamlayabilirsiniz.
O yüzden borçlanmak için SGK'ya başvurduğunuzda 200 gün borçlanmak istediğinizi belirtin, ödeyeceğiniz rakam da buna göre çıkartılacaktır.
Bir firmada sigortalı olarak çalışıyorum. İki yıl sonra yaş şartım dolacak ve emekli olacağım. Geçtiğimiz yıl eşimi kaybettim. Şimdi onun maaşını alıyorum. Acaba emekli olduğumda eşimden dolayı aldığım para kesilir mi? Ayşenur KATİP
Sosyal güvenlik sistemimiz ölen sigortalıların geride kalanlarını koruyan düzenlemeler içeriyor.
Bunlardan biri de dul maaşı olarak bilinen ölüm aylığı ve yetimlere bağlanan yetim maaşı. Ölen sigortalının geride kalan eş, çocuk, anne ve babasına belli kurallar çerçevesinde maaş bağlanıyor. Ölüm aylığının belli şartları var. Size bu maaş bağlandığına göre şartlar yerine gelmiş demektir.
Ancak biz kısaca hazırlatalım.
Ölüm aylığında emekli sandığı ve bağ-kurlular için en az 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş, SSK (4a) sigortalıları için, her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olma şartı aranıyor.
Bu şartlardan sonra ölen sigortalının eşine maaş bağlanırken herhangi bir geliri olup olmadığına bakılmıyor. Yani çalışıyor olmanız bu maaşı almanıza engel değil. Zaten size de maaş bağlanmış. Burada aranan tek şart, ölüm tarihinde yasal evlilik bağının bulunması.
Gelirinizin ölüm aylığını engellememesi durumu emekli olmanız halinde de geçerli. Yani iki yıl sonunda emekli olduğunuzda hem kendi emekli maaşınızı alabilir, hem de eşinizden dolayı ödenen ölüm aylığını alabilirsiniz.
Emekli olmanız halinde maaşınız kesilmez.
Maaşınızın kesilmesine sebep olacak tek değişiklik evlenmenizdir.
Yeni bir evlilik yaparsanız ölüm maaşı kesilir. İkinci evliliğinizin boşanma ya da ölüm nedeniyle bitmesi halinde ise önceki eşinizden aldığınız ölüm aylığı yeniden bağlanır.
İkinci eşinizden de ölüm aylığı alma durumu ortaya çıkarsa bu kez ikisinden en yüksek olanı tercih edebilirsiniz.
DIŞARDA İŞ KAZASI OLUR
İşyerinde bir arkadaşımız siparişi teslim etmeye gittiğinde kaza geçirdi. Arkadaşımız rapor da aldı. Bu iş kazası sayılıyor mu? İş kazası olması için sadece işyerinde bulunmak mı gerekir? (İsmi saklı)
Geçmiş olsun. Umarız arkadaşınız en kısa sürede şifa bulur. Kuralı anlatalım. Bir olayın iş kazası sayılabilmesi için, kazayı geçiren kişinin sigortalı olması birinci şart olarak belirtiliyor. Kazaya sebep olan olayın işyerinde veya işyerinden sayılan yerlerde bulunması, olayın işveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle meydana gelmesi, kaza sonucu bedenen ya da ruhen özre uğranılması ve bu unsurların bir arada gerçekleşmesi gerekmektedir.
İşyerindeki yemekhane, dinlenme odaları gibi yerler ve işverene ait araçlar (personel servisi dahil) iş yeri sayılıyor.
Yani işin yürütülmesi dışındaki durumlarda da bu mekanlarda meydana gelen olaylar iş kazası sayılır. İşyerinde dinlenme sırasında ya da yemek yerken bir olay olursa iş kazası olarak değerlendirilir.
İKİ İŞTE DE 30 GÜN SAYILIR
İki ayrı işte çalışma imkanım oluyor. Her iki işverende buna izin veriyor. Beni sormak istediğim bu şekilde çalışarak daha çok prim ödediğim için erken emekli olabilir miyim? Yusuf Ziya
Sosyal güvenlik sistemimiz bir kişinin birden fazla işyerinde sigortalı olarak çalışmasına izin veriyor. Böylece her iki işyerinde de 30 günlük sigortanız yatırılabilir. Bu durum size 60 gün kazandırmıyor maalesef.
Kaç işyerinde çalışırsanız çalışın o ay için 30 günlük prim hesabınıza geçiyor. Ama bir yerde 20 diğerinde 10 gün çalışılıyorsa bunun toplamı 30 geçerli oluyor. Burada iki yerden de kazanç bildirildiği için prime esas kazancınız artıyor. Bu da ileride emekli maaşınızı artırıcı bir etken oluyor. Ama çok yerde çalışıyor olmak erken emeklilik imkanı vermiyor. Yatırılan kazançların, prime esas kazanç üst sınırından (brüt asgari ücretin 7.5 katı) fazlası emeklilik hesabında kullanılamıyor.
Fazla yatan kısmın sigortalının hissesine düşen miktar yani yüzde 14'ü faiz işletilmeden geri iade edilebiliyor. Bunun için sigortalının talebi gerekiyor.