2023 yılı içinde evini ya da iş yerini kiraya verip gelir elde edenler Mart ayının sonuna kadar bu elde ettikleri geliri Maliye'ye bildirmek zorunda. Bu işlemi yapmayanlar için hem istisna hakkı kayboluyor hem de vergi cezası ortaya çıkıyor.
Daha önce bizzat vergi dairesine giderek matbu beyannameler doldurulurken son dönemlerde 'hazır beyanname' sistemi ile artık işlemleri kolayca internet üzerinden yapabilirsiniz. Gelir İdaresi Başkanlığı'nın internet sitesine girdiğinizde karşınıza hazır beyannameler çıkıyor. Bunlarda istenilen bilgileri doldurduğunuzda işlemler otomatik olarak gerçekleşiyor. Sistem gib. gov.tr adresinde e-devlet şifresiyle girdiğinizde karşınıza çıkıyor. Beyanname verirken vergi matrahından bazı masraflarınızı düşebiliyor böylece verginizi indirebiliyorsunuz. Zaten sistem otomatik olarak 2023 yılı gelirleri için 21 bin liralık bir istisna tutarı belirliyor.
Bunun altında geliriniz varsa beyanname vermiyorsunuz. Üstünde geliriniz varsa bu kez gelirinizden 21 bin lira düşülüyor ve kalan miktar üzerinden vergi hesaplanıyor.
İŞLEMLER ÇOK KOLAYLAŞTI
Ayrıca evinizle ilgili yaptığınız, tadilat, sigorta gibi masrafları da matrahtan düşebiliyorsunuz. Eğer evinizi krediyle aldıysanız kredi faizleri de matrahtan düşülebilen kalemlerden. Birçok ev sahibi kendi evini kiraya verip başka bir konutta kirada oturabiliyor. Bu durumda ödediğiniz kira bedellerini de gelirinizden düşerek daha az vergi veriyorsunuz.
Beyanname verdikten sonra eğer sistem size bir vergi çıkartırsa bu vergiyi, çıkartmaz ise sadece damga vergisini bankalar üzerinden ödeme imkanınız bulunuyor. Ödemeleri kredi kartı ile de yapabiliyorsunuz.
EMEKLİLER DE ÖDÜYOR
Emekli gelirinden başka geliri olmayan ve Türkiye'de 200 metrekareden küçük tek konutu olan emekliler ve ev hanımları bilindiği gibi emlak vergisi, çevre temizlik vergisi gibi ödemelerden muaf tutuluyor. Ancak kira geliri elde eden emekliler de diğer mükellefler gibi gelir vergisi beyannamesi vermek zorunda. O yüzden emekliler de emlak vergisi ödemeyecek ama gelir vergisi beyannamesi verecek.
ÜCRETSİZ VERİLEN KONUTLARA DİKKAT
Bazı mülk sahipleri konutlarını ücretsiz olarak tanıdıklarına ya da akrabalarına tahsis edebiliyorlar. Burada da bazı şartlara uyulmadığında karşınıza vergi çıkabiliyor. Ücretsiz olarak anne ve babaya ücretsiz olarak verilebilir.
Dolayısıyla birinci dereceden akrabalara ücretsiz verilen konutlar için beyanname ve vergi işlemi yapılmıyor. Evin koruması için tahsis edilen kişiler de ücretsiz olarak kalabiliyor ve vergiye tabi olmuyor. Bunun dışındaki akrabalara ya da tanıdıklara ücretsiz tahsis edilen konutlar için emsal kira bedeli belirlenerek beyanname verilmesi ve vergi ödenmesi gerekiyor.