Geçen yazımda Türkiye'de üzerinde çok konuşulan ancak az bilinen bir sektör olarak tohumculuğu ele almıştım. Sektör ile ilgili gerçek verilere dayalı genel bilgileri sizlerle paylaştım.
Bazı okurlarımız, içlerinde benim yakın dostlarım da var, gönderdikleri mesajlarda, tohumculuk hakkında verilen bilgi ve rakamları görünce şaşırdıklarını ifade ediyor. İşte benim zaten acizane yapmak istediğim de bu değil miydi! Şimdi bugün sizlere sektörün çatı kuruluşu TÜRKTOB (Türkiye Tohumcular Birliği) Başkanı Savaş Akcan ile yaptığım görüşmeyi aktarmak istiyorum.
ÜRETİMİN ANAHTARI
Sürdürülebilir üretimin anahtarının tohum olduğunu söyleyen Savaş Akcan, "Özellikle 1980'li yıllardan sonra serbest piyasa şartlarında tohumculuk sektörü önemli gelişmeler kaydetti. O dönemde 3 olan firma sayısı bugün 850'nin üzerine çıktı. 2002 yılında 145.000 ton olan sertifikalı tohumluk üretimi 2017 sonunda 1.050.000 tona yükseldi. Dolayısıyla hem çiftçinin kullandığı kaliteli sertifikalı tohum miktarı hem de bunun sonucunda birim alandan elde edilen verim arttı" diyor.
DÜNYADA DURUM NASIL
Akcan, "Dünya ve Avrupa'daki tohumculuk endüstrisi, 200 yıllık bir geçmişe sahip. Biz de Cumhuriyetle birlikte başladık. Yalnızca 80-90 yıllık bir tohumculuk geçmişimiz var. Bugün geldiğimiz noktada, Türkiye tohum ticaretinde ilk 10'da. Hedefimiz daha da yukarılara çıkmak. 2017 yılında toprakla buluşan tohumluk miktarı yaklaşık 2,5 milyon ton. Bunun ancak yüzde 40 kadarını sertifikalı tohum olarak çiftçiye ulaştırabiliyoruz. Tohumculuğu gelişmiş ülkelere baktığımız zaman, bu oran yüzde 80-85'lerde" diye konuşuyor.
SERTİFİKALI KULLANIM
Savaş Akcan, "Türkiye'de sertifikalı tohum kullanımı neden yüzde 100 olamıyor" sorusunu ise şöyle cevaplıyor:
"İsmail Bey, yüzde 40 bile son 15 yılda yakalanan bir rakam. Bunun son yıllarda artmasının sebebi de özel sektörün devreye girmesi. Daha önce yüzde 20'lerde idi bu oran. Gelinen nokta ve gelişmeler güzel. Ama bizler yeterli görmüyoruz.
Çünkü toplam 1.050.000 ton, ihtiyacın ancak yüzde 40'ına tekabül ediyor.
Biz bunu yüzde 80'lere çıkardığımızda ülkemiz tohumculuğu ile birlikte tarımsal üretimde verim ve kalite çok yükselecek.
Ayrıca 2023 yılı hedefimiz olan 1 milyon tonu şimdiden aştık, artık yeni hedefimizi 1.5 milyon ton olarak belirledik. İhracatın ithalatı karşılama oranı da yüzde 80'i buldu. Bundan böyle daha çok ihracata odaklanacağız."