Küresel krizin her evresinde hisse senetleriyle beraber en çok fiyat dalgalanması yaşayan araç oldu altın. Gelişmiş ülkelerin düşük faiz politikası uygulamaya başladıkları 2002'de 270 dolar civarında olan altın fiyatları, krizin başladığı 2008'e kadar geçen kısa süre içinde 1000 dolara kadar ulaşmıştı. Hatırlarsanız, tam oluşan köpük sönerken,
-ki 800 dolara gerilemişti- küresel kriz patlamıştı. Bu süreçte, hem belirsizlik faktörü hem de tasarrufların riskli enstrümanlardan kaçma eğilimi altın fiyatlarını yeniden hareketlendirmiş ve 1200 doların üzerine taşımıştı.
Küresel krizden çıkış sürecinin uzaması ve aynı zamanda ikinci dip olasılığının zaman zaman gündeme gelmesi, altın fiyatlarının volatilitesinin artmasına neden oluyor. ABD ekonomisinde motorların zayıf çalışmaya başladığı bu yılın ikinci çeyreği ortaları itibariyle altına olan talep de yükseliyor.
YATIRIM ÖN PLANDA
Dünya Altın Konseyi 25 Ağustos'ta "Altın Talebi Trendi" raporunu yayımladı. 25 sayfalık rapordan ilgi çeken ve çarpıcı olduğuna inandığım bazı bulguları sizlerle paylaşmak istiyorum...
* Bu yılın ikinci çeyreğinde toplam 1 milyon tonun üzerinde (1.050,3 ton) altın talebi olmuş tüm ülkelerden. Geçen yılın aynı dönemi ile karşılaştırdığımızda, talebin yüzde 36 yükseldiğini görüyoruz. Talepteki yükselişi altının dolar cinsi fiyatı ile değerlendirirsek artış oranı yüzde 77'ye çıkıyor.
* Talepteki artışın altın kullanım alanlarına göre dağılımı ise şöyle; Yatırım amaçlı altın talebi 2010 ikinci çeyreğinde yüzde 118 gibi çok yüksek bir oranda gerçekleşmiş. 2009'un ikinci çeyreğinde yatırım amaçlı altın talebi 245 ton iken bu yılın aynı döneminde 534 ton'a tırmanmış. İkinci altın talebi kullanım alanı olan endüstriyel üretimde de pozitif yönlü değişim olmuş. Diş sektörü dahil tüm endüstriyel üretim için gerekli altın talebi yüzde 14 yükselmiş. Üçüncü alan mücevher sektöründe ise altın talebi yüzde 5 azalmış. İkinci çeyrekte 409 ton altın mücevher üreticileri tarafından talep edilmiş.
ÇİN VE AVRUPA
* Rapor, artışın en fazla olduğu yatırım alanı ile ilgili nedensellik analizi de içeriyor. Neden altın yatırım için tercih ediliyor ve daha fazla yatırımcı tarafından talep ediliyor? Sorunun bazı yanıtlarının altı çiziliyor. Ancak, iki neden ön plana çıkarılıyor. Birincisi, Çin ve Hindistan'da yaşayan insanların gelirlerinde artış olması ve bunun tüketimden kalan kısmını yatırıma kanalize etmeleri altın talebine pozitif etki yapıyor. 2000'lerin ortalarına kadar neredeyse dünya nüfusunun yüzde 40'ının yaşadığı bu iki ülkede Çinlilerin ve Hindistanlıların büyük kısmı gelirleri çok düşük olduğu için bırakın tasarrufu gıda tüketimini bile sınırlı yapabilirlerdi. Ortalama yıllık yüzde 9-10 dolayındaki büyüme iki ülke halkını tüketim ve tasarruf anlamında farklı bir boyuta taşıdı. Talep artışının ikinci büyük nedeni ise, Avrupa ülkelerinin ihraç ettiği hazine kağıtlarının "geri ödememe riskinin" artması yatırımcıların risk iştahlarını düşürüyor, tahvil yerine altını tercih etmelerini sağlıyor.
* Raporda Türkiye'nin altın talebi rakamları da bulunuyor. 2010 ikinci çeyreğinde küresel altın talebi artarken, bizim altın talebimiz yüzde 20 gerilemiş. Altının TL fiyatlarına göre düşüş daha fazla; yüzde 28.
Bu yıl, hatta önümüzdeki yıl da dahil altın fiyatlarını artıran nedenler varlığını koruyacak. Dünya Altın Konseyi, küresel ekonomilerdeki belirsizliklerin yüksek olması, Avrupa'nın iktisadi koşullarının negatif görünümünü sürdürmesi, Çin ve Hindistan'ın tasarruflarının yükselmeye devam etmesi gibi faktörlerin bu yılın kalan döneminde ve 2011'de de altın talebini canlı tutacağı görüşünde.
Sözün özü, dolaylı olarak, altın fiyatlarının yukarı yönlü hareket etme olasılığının yükseldiğini vurguluyor Konsey. Haksız da sayılmaz...
