Yapılan düzenlemelerle iki yıl önce 45 yaş altı çalışanlar için ikinci bir emeklilik fırsatı getirildi. Otomatik katılımlı Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) bu süre zarfında milyonlarca çalışanın bünyesine katılmasıyla büyüdü. İlk dönemlerde büyük şirketler ve kamu kurumları sisteme girdi.
Böylece kademeli bir giriş uygulandı.
Bugün yani 1 Temmuz 2018 tarihi itibariyle de daha küçük şirketlerin çalışanları sisteme girecek. Maaşların yüzde 3'ünün kesildiği bu sistemde 10 yıl sonra emeklilik ya da toplu para imkanı bulunuyor.
Üstelik devletin 3 ayrı desteği söz konusu...
DEVLET DESTEK OLUYOR
1) Her ay yatırdığınız paranın yüzde 25'ini de devlet size veriyor.
2) Sistemde kalırsanız hesabınıza anında 1000 TL daha yatırılıyor.
3) 10 yıl sonunda emeklilik tercih ederseniz toplanan paranın yüzde 5'i daha devlet katkısı olarak veriliyor.
Bugün itibariyle 10-49 arası çalışanı olan işverenler ve çalışanlar sisteme dahil oldu.
1 Ocak 2019 ve 1 Temmuz 2019 ile birlikte tüm işyerleri ve çalışanlar sisteme girecek.
Uygulamaya dahil olacak işyerleri belirlenirken, işyerindeki tüm çalışan sayısına bakılacak.
Ancak sisteme sadece 45 yaşını doldurmamış çalışanlar dahil edilmeye devam edilecek.
İŞVERENLER DİKKAT!
Burada işverenlere de önemli sorumluluklar düşüyor. 1 Temmuz 2018 tarihi itibarıyla sisteme işverenler şirket seçimi katkı paylarının kesilmesi, yatırılması gibi sorumlulukları yerine getirecek. Bir emeklilik şirketiyle kapsama giren her çalışan için sözleşme yapılması gerekiyor.
Burada katkı paylarının yatırılmaması ile oluşacak tüm kayıplar işverenin sorumluluğunda unutulmamalı. Bu işlemlerin yapılması noktasında emeklilik şirketleri de işverenlere yardımcı oluyorlar. Önemli bir hatırlatma yapmakta fayda var. İşverenin otomatik katılımlı BES kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından idari para cezası uygulanıyor.
Her bir ihlal için 100 lira ceza kesiliyor.
İŞVERENLER NE YAPACAK?
- İşyerleri/işverenler öncelikle emeklilik şirketini seçecek ve onlarla çalışanları adına sözleşme yapacak.
- Fon seçimini, ya da faizsiz faizli seçimi işveren çalışanlarından öğrenerek şirkete bildirecek. Tercihini bildirmeyen çalışanlar için seçimi işveren yapabilecek,
- Katkı paylarının maaşlardan kesilmesini ve emeklilik şirketine aktarılmasını sağlayacak.
ÇALIŞANLAR NE YAPACAK?
- Çalışanların emeklilik şirketiyle ilk anda bir işlemi olmayacak.
- Fon tercihlerini işverene bildirerek seçimini yapacak.
- Katkı paylarının maaşından kesilip kesilmediğini, şirkete aktarılıp aktarılmadığını takip edebilecek.
- İsterse sistemden çıkabilecek ve kesilen katkı paylarını geri alabilecek. Ancak çıkanlara devlet katkıları ödenmeyecek.
- Brüt maaşının yüzde 3'ü kesilen çalışan isterse bunu artırabilecek. İşten ayrıldığında emeklilik ödemelerini dondurabilecek, yeni işe başladığında orada devam ettirebilecek.
AYRILANLARA ÖDEME NASIL OLACAK?
2 ay süreyle sistemde kalmak zorunlu olacak.
Çalışanlar bu iki ay içinde çıkmak istediklerini söylerlerse kesintiler iade edilerek çıkış işlemleri yapılacak. Çalışanın cayma talebi alındıktan 10 gün sonra parası iade edilecek. İlk 3 yılda sistemden ayrılanlara devlet katkısı verilmeyecek. Devlet katkısı hak ediş oranı 3-6 yıl için yüzde 15, 6-10 yıl için yüzde 35, 10 yılını dolduranlar için yüzde 60, sistemde en az 10 yıl bulunan ve 56 yaşını tamamlayan çalışanlar için yüzde 100 olacak.
4.5 MİLYON ÇALIŞANI İLGİLENDİRİYOR
Emeklilik Gözetim Merkezi'nin (EGM) 6 Haziran 2018 verilerine göre Otomatik Katılım, 231 bin işyerindeki yaklaşık 4.5 milyon çalışanı daha Otomatik olarak BES'li yapacak. 2003-2017 yılları arasında 7 milyon katılımcıya ulaşan BES, son 1.5 yılda uygulanan Otomatik Katılım sayesinde katılımcı sayısını 11 milyona çıkardı. EGM verilerine göre, başladığı 1 Ocak 2017 tarihinden bugüne kadar uygulamaya yaklaşık 75 bin işyeri katıldı. Sistemdeki 4 milyon çalışan toplamda 2.9 milyar TL'lik fon biriktirdi.
SİSTEME GİRİŞ TAKVİMİ
Binden fazla çalışanı olanlar: 1 Ocak 2017
250-999 çalışanı olanlar: 1 Nisan 2017
100-249 çalışanı olanlar: 1 Temmuz 2017
50-99 çalışanı olanlar: 1 Ocak 2018
10-49 çalışanı olanlar: 1 Temmuz 2018
5-9 çalışanı olanlar: 1 Ocak 2019
Memurlar: 1 Nisan 2017
Mahalli idareler ve KİT'ler: 1 Ocak 2018