Dünya tarihinde görülmemiş, olağanüstü bir süreçten geçiyoruz.
Kahramanmaraş'ın Pazarcık ilçesinde 7.7 şiddetinde ve 9 saat sonrasında Elbistan'da meydana gelen 7.6 büyüklüğündeki depremler yüreklerimizi yaktı.
Deprem 10 ilimizde büyük yıkımlara sebep oldu. Maalesef çok fazla kaybımız var. Bu acı o kadar büyük ve ağır ki, kelimeler boğazımızda düğümleniyor. Bu satırları yazarken ellerim titriyor. Oradaki kardeşlerimiz acı içindeyken, yemek yemekten, uyumaktan, ısınmaktan utanır olduk. Hepimiz büyük travma geçiriyoruz.
O kadar büyük bir milletiz ki, an itibariyle birbirimize kenetlenerek yardım çalışmalarına başladık. Herkes kendi çapında fedakarlık yapıyor. Fakat 10 ilimizi yıkan bu ağır felakette yolumuz çok uzun.
Bu illerin hayata dönmesi için el birliği ile büyük emek harcamamız gerekiyor. Depremin yaralarını sarmak en az 3 yılımızı alacak. Şu an öncelikli ihtiyaçlar karşılanıyor, ancak sonraki günlerde o binaların yeniden yapılması için çok büyük maddi kaynağa ihtiyaç var. Evet, Türkiye büyük bir devlet... Ancak depremin büyüklüğünü göz ardı etmememiz gerekiyor.
ŞEHİRLERİMİZİ ONARMALIYIZ
Ayrıca depremin ekonomik maliyeti çok yüksek. İlaveten çarpan etkisiyle daha da derinleşeceğini öngörebiliyoruz. Bu nedenle özel sektör, STK'lar ve uluslararası desteklerle birlik olarak şehirlerimizi onarmalıyız. İzmirli bir depremzede olarak sürecin uzunluğuna dikkat çekerek bir öneride bulunmak istiyorum. Evleri yıkılan veya hasar alan vatandaşlarımızın inşaatları, Cumhurbaşkanlığımız ve ilgili bakanlıklar ve devlet kurumlarımızın himayesinde iş insanları ve STK'larla ortaklaşa yapılabilir. Hatta geçenlerde Ankara'daki bir iş organizasyonunda bu öneriyi bazı STK başkanlarına ilettim.
Örneğin, Hatay'da Ekinci Mahallesi'nin yapılması gibi, sonrasında o kuruluşlar mahallelere kendi isimlerini de verebilir.
Aklın yolu bir... THY Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Bolat, deprem bölgesinde bir yıl içinde bin konut yapacaklarını duyurdu. Bolat, "Herkes bugün için canhıraş çalışıyor, yardım topluyor ama yarın daha önemli olacak. 10 milyon vatandaşımızın çoğunun ev ihtiyacı olacak.
Biz, bin konutluk bir THY mahallesini inşa edeceğiz. Bankalar, holdingler, futbol takımları, milyarderler aynısını yapmaya var mısınız? Yurt dışında yaşayan Türkler, STK'lar sizler var mısınız? Sizin de buralarda bir mahalleniz olsun" dedi. Bu çağrı için Bolat'ı yürekten tebrik etmeliyiz.
'DEPREM DEĞİL BİNA ÖLDÜRÜR'
Benzer bir çağrı da Yıldız Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ülker'den geldi.
Ülker, "Çadırlardaki sürenin uzamasıyla büyük zorluklar yaşancak. İş dünyasındaki dostlarıma sesleniyorum; gelin, özel sektör ve kamu kurumlarıyla birlikte bölgedeki barınma sorununu çözecek bir kampanya başlatalım" diyor.
Diğer yandan uzmanlar "Deprem değil bina öldürür" diye haykırıyor. Bilim ne ise onu yapmamız çok çok önemli. Japon bilim insanı Yoshinori Moriwaki, "Türkiye'deki yapılara ilişkin yasaların Japon yasasından bile katı olduğunu ancak en önemli farkın denetim eksikliği" olduğunu belirtiyor. Önlemek ödemekten daima ucuz değil mi? Depremde bazı devlet hastanelerinin (sismik izolatör kullanması) ve TOKİ binalarının hasar almaması yapı güvenliğinin/bilimin kanıtıdır. Bu nedenle bundan sonraki yapıların devletin himayesinde tek elden üretilmesi düşünülebilir.