Geçen günlerde bir karikatür çıktı karşıma... Günümüz çocuklarının dramını gösteriyordu desem çok abartmış olmam sanırım. Karikatürde baba oğluna "Haydi scrabble oynayalım, ardından da balon deneyi yaparız" diyor. Küçük çocuk, çok üzgün bir ifadeyle, 'Kaliteli zaman geçirmekten içim çürüdü, balkon demiri yalamayı özledim' diye cevaplıyor babayı.
Yani, güldürürken düşündüren bir karikatürdü. Çocukluğumuza döndüğümüzde ne çok şeyi deneyimleyerek öğrendiğimizi görmez miyiz? Yalnız başımıza kaldığımızda kurduğumuz hayalleri, cevaplarını kendimizce aradığımız soruları tatlı ve öğretici anılar olarak hatırlamıyor muyuz? Karikatürdeki gibi balkon demiri yalayarak pas ile ilk defa tanışanlar ya da demir tadını deneyimleyenler bile olmuştur mutlaka aramızda. En yaratıcı oyunlarımız en sıkıldığımız zamanlarda çıkmadı mı ortaya? Kibrit kutularını araba olarak hayal etmemiz elimizdeki imkanların kısıtlılığı sayesinde olmadı mı? Ve o kibrit kutularının hayalimizdeki ihtişamı ile yarışacak bir oyuncak var mıydı sizce? Koltuk minderlerinden oluşturduğumuz evlerimiz, içine binlerce öykü sığdırdığımız dünyalarımızdı. Düşünüyorum da bizler kendi dünyalarını tanıyan ve zenginleştirebilen; bu konuda özgür bırakılan şanslı çocuklardık. Kendi kendimizi yönetme şansı verilmişti bizlere bir nevi.
HAZIR PLANLAR
Şimdi ise, çocuklarımızın tüm davranışlarını, saatlerini, günlerini biz ebeveynler planlamaya ve yönlendirmeye çalışıyoruz. Çocuklar hazır planları uygulayan robotlar gibi adeta... Sonra da motivasyon için hayal kurmalarına izin vermediğimiz çocuklarımızın isteksizliklerinden, amaçsızlıklarından dem vuruyoruz.
Çocuklar karnelerini aldılar... Birçok yerde tatili değerlendirme yazıları okuyacağız, önerileri dinleyeceğiz...
Ben de tatillerde neler yapılabileceğini üç yıldır bu köşeden yazıyorum...
Elbette zamanımızda şartlar, bizim çocukluğumuzdakinden çok farklı... Mesela, kendilerine ait zaman verdiğimizde ekran başına koşuyor çocuklarımız... Ancak yine de, kaliteli zaman geçirme endişesi ile her anlarını programlamanın çok da doğru olmadığına inanıyorum.
Tatiller anne baba ve çocuk arasında paylaşımların artması, bağların güçlenmesi için tabii ki büyük fırsat.
Ancak iyi ebeveyn olmak, çocukların yalnız zaman geçirmeye de ihtiyaçları olduğunu gözden kaçırmamak ile mümkün. Unutmayalım ki, çocukların ihtiyacı ilgi duydukları alanda önce hayal kurmak, sonrasında ise konuyla ilgili okumak, yazmak, araştırma veya deney yapmak. En iyi ebeveynler evlatlarını sadece teşvik edip, onların yollarını açanlardır. Çocukların başarmalarına ya da başarısızlıklarına izin verenler bir başka deyişle.
DENGELI OLABILMEK
Çocuklarımızın okul dışı zamanlarını ve tatillerini spor, müzik, takviye kursları vb ile doldurmak pek çok açıdan faydalı olabilir. Sosyalleşmelerini sağlayabilir mesela. Ancak her konuda olduğu gibi burada da dengeli olabilmek, çocuğun kendi başına zaman geçirmesinin de onun ihtiyacı olduğunu kabul etmek gerekir.
Bu şekilde çocuğun düşünme gereksinimine de saygı göstermiş, şahsiyet geliştirmesine izin vermiş olacağız.
Mizacını dikkate almak ve yaradılışına uygun özelliklerini geliştirmek de yapabileceklerimiz arasında. İçe dönük çocuğu sosyalleştirelim elbette ama takım sporlarına zorlamanın hayal kırıklıkları ile dolu bir sürece sebep olabileceğini de unutmayalım. Bu çocuk tek başına yapabileceği etkinliklerde daha başarılı olup özgüvenini hızla geliştirebilir. Bizim isteklerimizden veya doğru diye dayatılanlar yerine önceliğimiz çocuğun yetenekleri ile ilgi alanları olmalı. Kendi potansiyellerini kullanabilen çocuklar yeteneklerine güvenip geliştirme yolu bulabileceklerdir. Tabi ki, biz yollarını açıp izin verdiğimiz onları aktivitelere boğmadığımız sürece.